Sibirotitan: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Lokalizacja i wiek) |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Marcin Szermański]] | |Autor = [[Marcin Szermański]] | ||
| − | |Korekta = [[Mateusz Tałanda]] | + | |Korekta = [[Mateusz Tałanda]], [[Paweł Konarzewski]], [[Michał Siedlecki]] |
|nazwa = ''Sibirotitan'' (sybirotytan) | |nazwa = ''Sibirotitan'' (sybirotytan) | ||
| − | |długość = | + | |długość = 21,4 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> |
| − | |wysokość = | + | |wysokość = 5 m (w barkach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | |masa = | + | |masa = 21,5 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | |dieta = | + | |dieta = roślinożerny |
| − | |miejsce = [[Rosja]] | + | |miejsce = [[Rosja]] - obwód kemerowski |
| − | <small> | + | <small>([[formacja]] [[Ilek]])</small> |
| − | ([[formacja]] [[Ilek]])</small> | + | |czas = {{Występowanie|121.4|113}} |
| − | |czas = {{Występowanie| | + | 121,4 - 113 [[Ma]]<br> |
| − | + | <small>[[wczesna kreda]] ([[apt]])</small> | |
| − | <small>[[wczesna kreda]] ([[ | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| + | |||
| + | [[Saurischia]] | ||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Macronaria]] | [[Macronaria]] | ||
| Linia 30: | Linia 27: | ||
[[Somphospondyli]] | [[Somphospondyli]] | ||
| − | |grafika = | + | |grafika = Sibirotitan model.jpg |
| − | |podpis = | + | |podpis = Model przedstawiający ''Sibirotitan''. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sibirotitan_model.jpg] |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
|PorównanieDługość = | |PorównanieDługość = | ||
| − | |mapa = <display_points type="terrain" zoom= | + | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> |
55°54' N, 87°57' E~formacja [[Ilek]], prowincja Kemerovo, [[Rosja]]~<small>''S. astrosacralis''.<br> | 55°54' N, 87°57' E~formacja [[Ilek]], prowincja Kemerovo, [[Rosja]]~<small>''S. astrosacralis''.<br> | ||
</display_points> | </display_points> | ||
| Linia 44: | Linia 41: | ||
==Lokalizacja i wiek== | ==Lokalizacja i wiek== | ||
| − | Skamieniałości tego długoszyjego dinozaura odnaleziono na terenie | + | Skamieniałości tego długoszyjego dinozaura odnaleziono na terenie obwodu kemerowskiego na zachodzie Syberii ([[Rosja]]). Lokalizacja Shestakovo 1 należy do pokładów formacji [[Ilek]], datowanej na wczesną kredę ([[apt]] [Averianov i Lopatin, 2022]). Pierwsze szczątki ''Siberotitan'' zostały odnalezione na stanowisku Shestakovo 1 już w 2008 roku. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | + | [[Holotyp]] PM TGU 120/10-Sh1-22 to środkowy kręg grzbietowy. Do sybirotytana należą również [[kręg|kregi]] szyjne, kości krzyżowe i biodrowe oraz elementy stopy. Do [[takson|taksonu]] przypisano ponadto dziewięć zębów, które zostały odnalezione w tej samej lokalizacji (Shestakovo 1). | |
| + | |||
| + | Averianov i Lopatin w 2022 roku opisali nowy kręg szyjny o numerze katalogowym PIN 929/14 (''[[axis]]'') należący do omawianego zauropoda pochodzący ze stanowiska Shestakovo 1. Dzięki niemu wyróżnili nowe [[autapomorfia|autapomorfie]] pozwalające odróżnić go od innych przedstawicieli [[Titanosauriformes]]. | ||
| + | |||
| + | Z lokalizacji Shestakovo 3 (formacja Ilek) opisano pojedynczy kręg ogonowy (KOKM 26786). Averianov i in. (2024) przypisali go do ''Sibirotitan''. Z tego stanowiska pochodzą również kolejne, nie wypreparowane kręgi ogonowe oraz szewrony. | ||
| + | |||
| + | ==Systematyka== | ||
| + | Averianov i wspólnicy (2018) oraz Averianov i Lopatin (2022) wykazali, że ''Sibirotitan'' to wczesny przedstawiciel [[Titanosauriformes]]. Co ciekawe w 2024 roku Averianov wraz z współpracownikami w analizach filogenetycznych otrzymali omawianego zauropoda w [[klad]]ach [[Mamenchisauridae]], [[Turiasauria]] oraz [[Titanosauria]]. Jednak uważają, że najlepiej uznać sybirotytana za tytanozaura lub tytanozauryforma, jeśli jest bliskim kuzynem ''[[Euhelopus]]''. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 63: | Linia 67: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Averianov, A., | + | Averianov, A., Ivantsov, S., Skutschas, P., Faingertz, A., & Leshchinskiy, S. (2018). "A new sauropod dinosaur from the lower Cretaceous Ilek formation, Western Siberia, Russia". Geobios, 51(1), 1-14. [[doi:10.1016/J.GEOBIOS.2017.12.004]] |
| + | |||
| + | Averianov, A. O., & Lopatin, A. V. (2022). "New Data on ''Sibirotitan'', a Titanosauriform Sauropod from the Early Cretaceous of Western Siberia". In Doklady Earth Sciences (Vol. 506, No. 1, pp. 650-653). Pleiades Publishing. [[doi:10.1134/S1028334X22700040]] | ||
| + | |||
| + | Averianov, A. O., Podlesnov, A., Slobodin,D., Skutschas, P. P., Feofanova, O & Vladimirova, O. (2024). "First sauropod dinosaur remains from the Early Cretaceous Shestakovo 3 locality, Western Siberia, Russia". Biological Communications 68(4). [[https://www.researchgate.net/publication/377972506_First_sauropod_dinosaur_remains_from_the_Early_Cretaceous_Shestakovo_3_locality_Western_Siberia_Russia]] | ||
http://siberiantimes.com/science/casestudy/news/n0167-hello-to-the-sibirosaurus-new-dinosaur-discovered-by-university-scientists/ | http://siberiantimes.com/science/casestudy/news/n0167-hello-to-the-sibirosaurus-new-dinosaur-discovered-by-university-scientists/ | ||
| − | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 78: | Linia 86: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Apt]] |
Aktualna wersja na dzień 20:41, 26 maj 2024
| Autor: | Marcin Szermański |
| Korekta: | Mateusz Tałanda, Paweł Konarzewski, Michał Siedlecki |
| Sibirotitan (sybirotytan) | |
|---|---|
| Długość | 21,4 m [1] |
| Wysokość | 5 m (w barkach) [1] |
| Masa | 21,5 t [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Rosja - obwód kemerowski |
| Czas |
121,4 - 113 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Model przedstawiający Sibirotitan. [1] | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Sibirotitan astrosacralis to gatunek kredowego zauropoda z grupy Somphospondyli. Znany światu już od 2008 roku, ale doczekał się naukowego "ochrzczenia" dopiero w 2018 roku (w druku od końca 2017). Mimo to nieoficjalnie nazwa rodzajowa "Siberotitan" funkcjonowała w internecie od marca 2015.
Sibirotitan jest dopiero drugim znanym rosyjskim zauropodem (po Tengrisaurus) i jednocześnie jednym z najstarszych tytanozauryformów z Azji.
Lokalizacja i wiek
Skamieniałości tego długoszyjego dinozaura odnaleziono na terenie obwodu kemerowskiego na zachodzie Syberii (Rosja). Lokalizacja Shestakovo 1 należy do pokładów formacji Ilek, datowanej na wczesną kredę (apt [Averianov i Lopatin, 2022]). Pierwsze szczątki Siberotitan zostały odnalezione na stanowisku Shestakovo 1 już w 2008 roku.
Materiał kopalny
Holotyp PM TGU 120/10-Sh1-22 to środkowy kręg grzbietowy. Do sybirotytana należą również kregi szyjne, kości krzyżowe i biodrowe oraz elementy stopy. Do taksonu przypisano ponadto dziewięć zębów, które zostały odnalezione w tej samej lokalizacji (Shestakovo 1).
Averianov i Lopatin w 2022 roku opisali nowy kręg szyjny o numerze katalogowym PIN 929/14 (axis) należący do omawianego zauropoda pochodzący ze stanowiska Shestakovo 1. Dzięki niemu wyróżnili nowe autapomorfie pozwalające odróżnić go od innych przedstawicieli Titanosauriformes.
Z lokalizacji Shestakovo 3 (formacja Ilek) opisano pojedynczy kręg ogonowy (KOKM 26786). Averianov i in. (2024) przypisali go do Sibirotitan. Z tego stanowiska pochodzą również kolejne, nie wypreparowane kręgi ogonowe oraz szewrony.
Systematyka
Averianov i wspólnicy (2018) oraz Averianov i Lopatin (2022) wykazali, że Sibirotitan to wczesny przedstawiciel Titanosauriformes. Co ciekawe w 2024 roku Averianov wraz z współpracownikami w analizach filogenetycznych otrzymali omawianego zauropoda w kladach Mamenchisauridae, Turiasauria oraz Titanosauria. Jednak uważają, że najlepiej uznać sybirotytana za tytanozaura lub tytanozauryforma, jeśli jest bliskim kuzynem Euhelopus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Sibirotitan znaczy "tytan z Syberii". Z kolei epitet gatunkowy astrosacralis odnosi się do morfologii żeber krzyżowych, które promieniście się rozchodzą na podobieństwo do gwiazdy.
Spis gatunków
| Sibirotitan | Averianov, Ivantsov, Skutschas, Faingertz i Leshchinskiy, 2018 |
| S. astrosacralis | Averianov, Ivantsov, Skutschas, Faingertz i Leshchinskiy, 2018 |
Bibliografia
Averianov, A., Ivantsov, S., Skutschas, P., Faingertz, A., & Leshchinskiy, S. (2018). "A new sauropod dinosaur from the lower Cretaceous Ilek formation, Western Siberia, Russia". Geobios, 51(1), 1-14. doi:10.1016/J.GEOBIOS.2017.12.004
Averianov, A. O., & Lopatin, A. V. (2022). "New Data on Sibirotitan, a Titanosauriform Sauropod from the Early Cretaceous of Western Siberia". In Doklady Earth Sciences (Vol. 506, No. 1, pp. 650-653). Pleiades Publishing. doi:10.1134/S1028334X22700040
Averianov, A. O., Podlesnov, A., Slobodin,D., Skutschas, P. P., Feofanova, O & Vladimirova, O. (2024). "First sauropod dinosaur remains from the Early Cretaceous Shestakovo 3 locality, Western Siberia, Russia". Biological Communications 68(4). [[2]]
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sibirotitan_model.jpg){kind=link}