Sibirotitan
Autor: | Marcin Szermański |
Korekta: | Mateusz Tałanda, Paweł Konarzewski, Michał Siedlecki |
Sibirotitan (sybirotytan) | |
---|---|
Długość | 21,4 m [1] |
Wysokość | 5 m (w barkach) [1] |
Masa | 21,5 t [1] |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Rosja - obwód kemerowski |
Czas |
121,4 - 113 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Model przedstawiający Sibirotitan. [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Sibirotitan astrosacralis to gatunek kredowego zauropoda z grupy Somphospondyli. Znany światu już od 2008 roku, ale doczekał się naukowego "ochrzczenia" dopiero w 2018 roku (w druku od końca 2017). Mimo to nieoficjalnie nazwa rodzajowa "Siberotitan" funkcjonowała w internecie od marca 2015.
Sibirotitan jest dopiero drugim znanym rosyjskim zauropodem (po Tengrisaurus) i jednocześnie jednym z najstarszych tytanozauryformów z Azji.
Lokalizacja i wiek
Skamieniałości tego długoszyjego dinozaura odnaleziono na terenie obwodu kemerowskiego na zachodzie Syberii (Rosja). Lokalizacja Shestakovo 1 należy do pokładów formacji Ilek, datowanej na wczesną kredę (apt [Averianov i Lopatin, 2022]). Pierwsze szczątki Siberotitan zostały odnalezione na stanowisku Shestakovo 1 już w 2008 roku.
Materiał kopalny
Holotyp PM TGU 120/10-Sh1-22 to środkowy kręg grzbietowy. Do sybirotytana należą również kregi szyjne, kości krzyżowe i biodrowe oraz elementy stopy. Do taksonu przypisano ponadto dziewięć zębów, które zostały odnalezione w tej samej lokalizacji (Shestakovo 1).
Averianov i Lopatin w 2022 roku opisali nowy kręg szyjny o numerze katalogowym PIN 929/14 (axis) należący do omawianego zauropoda pochodzący ze stanowiska Shestakovo 1. Dzięki niemu wyróżnili nowe autapomorfie pozwalające odróżnić go od innych przedstawicieli Titanosauriformes.
Z lokalizacji Shestakovo 3 (formacja Ilek) opisano pojedynczy kręg ogonowy (KOKM 26786). Averianov i in. (2024) przypisali go do Sibirotitan. Z tego stanowiska pochodzą również kolejne, nie wypreparowane kręgi ogonowe oraz szewrony.
Systematyka
Averianov i wspólnicy (2018) oraz Averianov i Lopatin (2022) wykazali, że Sibirotitan to wczesny przedstawiciel Titanosauriformes. Co ciekawe w 2024 roku Averianov wraz z współpracownikami w analizach filogenetycznych otrzymali omawianego zauropoda w kladach Mamenchisauridae, Turiasauria oraz Titanosauria. Jednak uważają, że najlepiej uznać sybirotytana za tytanozaura lub tytanozauryforma, jeśli jest bliskim kuzynem Euhelopus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Sibirotitan znaczy "tytan z Syberii". Z kolei epitet gatunkowy astrosacralis odnosi się do morfologii żeber krzyżowych, które promieniście się rozchodzą na podobieństwo do gwiazdy.
Spis gatunków
Sibirotitan | Averianov, Ivantsov, Skutschas, Faingertz i Leshchinskiy, 2018 |
S. astrosacralis | Averianov, Ivantsov, Skutschas, Faingertz i Leshchinskiy, 2018 |
Bibliografia
Averianov, A., Ivantsov, S., Skutschas, P., Faingertz, A., & Leshchinskiy, S. (2018). "A new sauropod dinosaur from the lower Cretaceous Ilek formation, Western Siberia, Russia". Geobios, 51(1), 1-14. doi:10.1016/J.GEOBIOS.2017.12.004
Averianov, A. O., & Lopatin, A. V. (2022). "New Data on Sibirotitan, a Titanosauriform Sauropod from the Early Cretaceous of Western Siberia". In Doklady Earth Sciences (Vol. 506, No. 1, pp. 650-653). Pleiades Publishing. doi:10.1134/S1028334X22700040
Averianov, A. O., Podlesnov, A., Slobodin,D., Skutschas, P. P., Feofanova, O & Vladimirova, O. (2024). "First sauropod dinosaur remains from the Early Cretaceous Shestakovo 3 locality, Western Siberia, Russia". Biological Communications 68(4). [[2]]