Ojoraptorsaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Budowa)
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
<small>
+
{{DISPLAYTITLE:''Ojoraptorsaurus''}}
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
{{Opis
| Autor:
+
|Autor   = [[Dawid Mika]]
| Korekta:
+
|Korekta  = [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]], [[Michał Siedlecki]]
|-
+
|nazwa    = ''Ojoraptorsaurus'' (ojoraptorzaur)
| [[Dawid Mika]]
+
|długość  = 2,5 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes. wyd. Princeton University Press. </ref>
| [[Maciej Ziegler]]
+
|wysokość = 1 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
 
+
|masa    = 38 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
[[Marcin Szermański]]
+
|dieta    = wszystkożerny
|}
+
|miejsce  = [[USA]] - Nowy Meksyk
</small>
+
<small>([[formacja]] [[Ojo Alamo]] - ogniwo Naashoibito)</small>
----
+
|czas    = {{Występowanie|69|66}}
 
+
ok. 69-66 [[Ma]]<br>
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
<small>[[późna kreda]] (środkowy-późny [[mastrycht]])</small>
! colspan=2 | ''Ojoraptorsaurus'' (ojoraptorzaur)
+
|systematyka =
|-
+
[[Dinosauria]]  
! '''Długość''':
 
| ok. 1,8-2,1 m
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| ok. 30 kg
 
|-
 
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| USA - Nowy Meksyk
 
<small>[[formacja Ojo Alamo]] - ogniwo Naashoibito</small>
 
|-
 
! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]'''
 
| ok. 69 [[Ma]]
 
 
 
<small>wczesny [[mastrycht]], późna [[kreda]]  
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]  
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
Linia 46: Linia 29:
  
 
[[Caenagnathidae]]
 
[[Caenagnathidae]]
|-
+
|grafika = Ojoraptorsaurus boerei profile reconstruction.jpg
|}
+
|podpis  = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: LancianIdolatry. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ojoraptorsaurus_boerei_profile_reconstruction.jpg]
 
+
|PorównanieGrupa =
 +
|PorównanieDługość =
 +
|mapa =
 +
<display_points type="terrain" zoom=3>
 +
36.3305764°N 108.0350723°W~lokalizacja typowa formacji Ojo Alamo.
 +
</display_points>
 +
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
Ojoraptorzaur (''Ojoraptorsaurus'') to niewielki teropod, występujący pod koniec [[kreda|kredy]] na terenach Ameryki Północnej.
+
''Ojoraptorsaurus'' to niewielki teropod z grupy [[Oviraptorosauria|owiraptorozaurów]], występujący pod koniec [[kreda|kredy]] na terenach dzisiejszych południowych Stanów Zjednoczonych.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa ''Ojoraptorsaurus'' oznacza "jaszczura-złodzieja z Ojo Alamo". Pochodzi ona od pierwszego członu nazwy formacji,w której odnaleziono szczątki tego teropoda oraz łacińskich słów - ''raptor'' ("złodziej") i ''saurus'' ("jaszczur"). Epitet gatunkowy ojoraptorzaura (''boerei'') honoruje zaś Arjana C. Boere - znalazcę [[holotyp]]u.
+
Nazwa ''Ojoraptorsaurus'' oznacza "jaszczura-złodzieja z Ojo Alamo". Pochodzi ona od pierwszego członu nazwy formacji,w której odnaleziono szczątki tego teropoda oraz łacińskich słów - ''raptor'' ("złodziej") i ''saurus'' ("jaszczur"). Epitet gatunkowy ojoraptorzaura (''boerei'') honoruje zaś Arjana C. Boere - znalazcę szczątków tego [[Maniraptora|maniraptora]].
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] ojoraptorzaura (SMP VP-1458) składa się z prawie kompletnych, zrośniętych (co świadczy o dorosłości) kości łonowych (ok. 344 mm). Szczątki odkryto w osadach ogniwa Naashoibito [[formacja Ojo Alamo|formacji Ojo Alamo]].
+
[[Holotyp]] ojoraptorzaura (SMP VP-1458) składa się z prawie kompletnych, zrośniętych (co świadczy o dorosłości) kości łonowych (ok. 344 mm). Szczątki odkryto w osadach ogniwa Naashoibito [[formacja|formacji]] [[Ojo Alamo]].
  
 
==Klasyfikacja==
 
==Klasyfikacja==
Ojoraptorzaur jest przedstawicielem [[cenagnatyd]]ów, szczególnie blisko spokrewnionym z ''[[Epichirostenotes]] curriei'', od którego był masywniej zbudowany, jednakże o ok. 20% mniejszy.
+
Ojoraptorzaur jest przedstawicielem [[Caenagnathidae|cenagnatydów]], szczególnie blisko spokrewnionym z ''[[Epichirostenotes]] curriei'', od którego był masywniej zbudowany, jednakże o wiele lżejszy.
  
==Elementy diagnozy (za Sullivan i in. (2011))==
+
==Budowa==
{{Szablon: diagnoza}}
+
Ojoraptorzaur był dużym owiraptorozaurem, najprawdopodobniej podobnym do [[Chirostenotes|chirostenota]], czy [[Anzu|anzu]] (od tego drugiego rodzaju był o wiele mniejszy). Wstępnie myślano, iż od pozostałych cenagnatydów szczegółami w budowie miednicy, jednak wartość diagnostyczna tych odmienności została zakwestionowana (Funston, Williamson i [[Brusatte]], 2024).
Ojoraptorzaur różni się od innych cenagnatydów obecnością następujących autopomorfii: 1) łyżkokszałtne wgłębienie na przednio-dorsalnej powierzchni części dystalnego rozszerzenia kości łonowej (''boot'') kości łonowej 2) otwór kości łonowej w odległości co najmniej centymetra od krawędzi panewki, znajdującej się w środku trzonu kości łonowej 3) tylna cześć trzonu kości łonowej powyżej dystalnego rozszerzenia kości łonowej (''boot'') lekko uwypukla się ku przodowi 4) "konar" (''peduncle'') kości łonowej, kształtem przypomina trapezoid.
 
  
 
==Ważność taksonu==
 
==Ważność taksonu==
 
{{Szablon: diagnoza}}
 
{{Szablon: diagnoza}}
[[Mortimer]] ([[2011]]) na swojej stronie TheropodDatabase zanegował ważność rodzaju ojoraptorzaur. Zwrócił on uwagę na fakt, że Sullivan i współpracownicy (2011) jako materiału porównawczego użyli wyłącznie [[Nomingia|nomingii]], okazu [[Chirostenotes|chirostenota]] oznaczonego ROM 43250 i nieopisanego cenagnatyda (CM 78001). Mortimer zauważył też, ze względu na słabą znajomość materiału kopalnego innych owiraptorozaurów, wiele cech uznanych przez autorów opisu ojoraptorzaura może mieć szerszy zasięg i być [[Plezjomorfia|plezjomorfiami]]. Tak na przykład uznane za cechę charakterystyczną naszego teropoda łyżkokszałtne wgłębienia na przednio-dorsalnej powierzchni części łonowej występuje także u ROM 43250, a  tylna lekko wypukująca się ku przodkowi powyżej dystalnego rozszerzenia kości łonowej (''boot'') znana jest także u ''[[Avimimus]]'' i CM 78001.
+
[[Mortimer]] ([[2011]]) na swojej stronie TheropodDatabase zanegował ważność rodzaju ojoraptorzaur. Zwrócił on uwagę na fakt, że Sullivan i współpracownicy (2011) jako materiału porównawczego użyli wyłącznie [[Nomingia|nomingii]], okazu [[Chirostenotes|chirostenota]] oznaczonego ROM 43250 i nieopisanego cenagnatyda (CM 78001). Mortimer zauważył też, ze względu na słabą znajomość materiału kopalnego innych owiraptorozaurów, wiele cech uznanych przez autorów opisu ojoraptorzaura może mieć szerszy zasięg i być [[Plezjomorfia|plezjomorfiami]]. Tak na przykład uznane za cechę charakterystyczną naszego teropoda łyżkokszałtne wgłębienia na przednio-dorsalnej powierzchni części łonowej występuje także u ROM 43250, a  tylna lekko wypukująca się ku przodkowi powyżej dystalnego rozszerzenia kości łonowej (''boot'') znana jest także u ''[[Avimimus]]'' i CM 78001. Funston, Williamson i Brusatte (2024) uznali, że cechy, na których podstawie wyodrębniono gatunek ''Ojoraptorsaurus boeroi'' są niewystarczające aby odróżnić go od innych cenagnatydów, a sam materiał kopalny jest bardzo fragmentaryczny, przez co sugerują iż takson ten powinien być uznany za ''[[nomen dubium]]''.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Ojoraptorsaurus''
+
| ''Ojoraptorsaurus''
| [[Sullivan]], [[Jasinski]] i [[Van Tomme]], [[2011]]
+
|{{Kpt|[[Sullivan]], [[Jasinski]]}} i {{Kpt|[[Van Tomme]]}}, [[2011]]
|-
+
| ? ''[[nomen dubium]]''
! ''O. boerei''
 
| [[Sullivan]], [[Jasinski]] i [[Van Tomme]], [[2011]]
 
 
|-
 
|-
 +
| ''O. boerei''
 +
|{{Kpt|Sullivan, Jasinski}} i {{Kpt|Van Tomme}}, 2011
 +
| ? ''nomen dubium''
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>Robert M. Sullivan, Steven E. Jasinski i Mark P.A. Van Tomme (2011). [http://www.robertmsullivanphd.com/uploads/169._Sullivan_et_al.__Ojoraptorsaurus__COLOR.pdf  "A new caenagnathid ''Ojoraptorsaurus boerei'', n. gen., n. sp. (Dinosauria, Oviraptorosauria), from the Upper Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico"] ''Fossil Record 3. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin'' '''53''': 418–428.
+
<small>
 +
Funston, G. F.; Williamson, T. E.; Brusatte, S. L. (2024). "A caenagnathid tibia (Theropoda: Oviraptorosauria) from the upper Campanian Kirtland Formation of New Mexico". Cretaceous Research (in press). 105856. [https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2024.105856]
 +
 
 +
Sullivan, R.M.; Jasinski, S.E; Van Tomme, M.P.A. (2011).   "A new caenagnathid ''Ojoraptorsaurus boerei'', n. gen., n. sp. (Dinosauria, Oviraptorosauria), from the Upper Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico" ''Fossil Record 3. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin'' '''53''': 418–428. [http://www.robertmsullivanphd.com/uploads/169._Sullivan_et_al.__Ojoraptorsaurus__COLOR.pdf  "A new caenagnathid ''Ojoraptorsaurus boerei'', n. gen., n. sp. (Dinosauria, Oviraptorosauria), from the Upper Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico"]
  
[http://home.comcast.net/~eoraptor/Oviraptorosauria.htm#Ojoraptorsaurusboerei ''Ojoraptorsaurus boerei'', Theropod Database]
+
Mortimer, M. (online) [https://theropoddatabase.com/Oviraptorosauria.htm#Ojoraptorsaurusboerei]
 +
<references/></small>
  
  
[[Kategoria:Dinosauria]]
+
[[Kategoria:Nomen dubium]]
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Coelurosauria]]
 
[[Kategoria:Oviraptorosauria]]
 
[[Kategoria:Ameryka Północna]]
 
[[Kategoria:USA]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]
 

Aktualna wersja na dzień 09:26, 7 cze 2024

Autor: Dawid Mika
Korekta: Maciej Ziegler, Marcin Szermański, Michał Siedlecki


Ojoraptorsaurus (ojoraptorzaur)
Długość 2,5 m [1]
Wysokość 1 m (w biodrach) [1]
Masa 38 kg [1]
Dieta wszystkożerny
Miejsce USA - Nowy Meksyk

(formacja Ojo Alamo - ogniwo Naashoibito)

Czas
252 201 145
66

ok. 69-66 Ma
późna kreda (środkowy-późny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Oviraptorosauria

Caenagnathoidea

Caenagnathidae

Ojoraptorsaurus boerei profile reconstruction.jpg
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: LancianIdolatry. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Ojoraptorsaurus to niewielki teropod z grupy owiraptorozaurów, występujący pod koniec kredy na terenach dzisiejszych południowych Stanów Zjednoczonych.

Etymologia

Nazwa Ojoraptorsaurus oznacza "jaszczura-złodzieja z Ojo Alamo". Pochodzi ona od pierwszego członu nazwy formacji,w której odnaleziono szczątki tego teropoda oraz łacińskich słów - raptor ("złodziej") i saurus ("jaszczur"). Epitet gatunkowy ojoraptorzaura (boerei) honoruje zaś Arjana C. Boere - znalazcę szczątków tego maniraptora.

Materiał kopalny

Holotyp ojoraptorzaura (SMP VP-1458) składa się z prawie kompletnych, zrośniętych (co świadczy o dorosłości) kości łonowych (ok. 344 mm). Szczątki odkryto w osadach ogniwa Naashoibito formacji Ojo Alamo.

Klasyfikacja

Ojoraptorzaur jest przedstawicielem cenagnatydów, szczególnie blisko spokrewnionym z Epichirostenotes curriei, od którego był masywniej zbudowany, jednakże o wiele lżejszy.

Budowa

Ojoraptorzaur był dużym owiraptorozaurem, najprawdopodobniej podobnym do chirostenota, czy anzu (od tego drugiego rodzaju był o wiele mniejszy). Wstępnie myślano, iż od pozostałych cenagnatydów szczegółami w budowie miednicy, jednak wartość diagnostyczna tych odmienności została zakwestionowana (Funston, Williamson i Brusatte, 2024).

Ważność taksonu

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Mortimer (2011) na swojej stronie TheropodDatabase zanegował ważność rodzaju ojoraptorzaur. Zwrócił on uwagę na fakt, że Sullivan i współpracownicy (2011) jako materiału porównawczego użyli wyłącznie nomingii, okazu chirostenota oznaczonego ROM 43250 i nieopisanego cenagnatyda (CM 78001). Mortimer zauważył też, ze względu na słabą znajomość materiału kopalnego innych owiraptorozaurów, wiele cech uznanych przez autorów opisu ojoraptorzaura może mieć szerszy zasięg i być plezjomorfiami. Tak na przykład uznane za cechę charakterystyczną naszego teropoda łyżkokszałtne wgłębienia na przednio-dorsalnej powierzchni części łonowej występuje także u ROM 43250, a tylna lekko wypukująca się ku przodkowi powyżej dystalnego rozszerzenia kości łonowej (boot) znana jest także u Avimimus i CM 78001. Funston, Williamson i Brusatte (2024) uznali, że cechy, na których podstawie wyodrębniono gatunek Ojoraptorsaurus boeroi są niewystarczające aby odróżnić go od innych cenagnatydów, a sam materiał kopalny jest bardzo fragmentaryczny, przez co sugerują iż takson ten powinien być uznany za nomen dubium.

Spis gatunków

Ojoraptorsaurus Sullivan, Jasinski i Van Tomme, 2011 ? nomen dubium
O. boerei Sullivan, Jasinski i Van Tomme, 2011 ? nomen dubium

Bibliografia

Funston, G. F.; Williamson, T. E.; Brusatte, S. L. (2024). "A caenagnathid tibia (Theropoda: Oviraptorosauria) from the upper Campanian Kirtland Formation of New Mexico". Cretaceous Research (in press). 105856. [2]

Sullivan, R.M.; Jasinski, S.E; Van Tomme, M.P.A. (2011). "A new caenagnathid Ojoraptorsaurus boerei, n. gen., n. sp. (Dinosauria, Oviraptorosauria), from the Upper Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico" Fossil Record 3. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 53: 418–428. "A new caenagnathid Ojoraptorsaurus boerei, n. gen., n. sp. (Dinosauria, Oviraptorosauria), from the Upper Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico"

Mortimer, M. (online) [3]

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes. wyd. Princeton University Press.