Gobititan: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Gobititan''}} | {{DISPLAYTITLE:''Gobititan''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Tomasz Sokołowski]], [[Marcin Szermański]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Singer]], [[Michał Siedlecki]] |
− | + | |nazwa = ''Gobititan'' (gobitytan) | |
− | + | |długość = 17,6 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> | |
− | + | |wysokość = 3,4 m (w ramionach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
− | + | |masa = 8 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
− | [[Marcin Szermański]] | + | |dieta = roślinożerny |
− | | [[Maciej Ziegler]] | + | |miejsce = [[Chiny]] - region Mazongshan, prowincja Gansu |
− | + | <small>([[grupa]] [[Xinminbao]] - [[formacja]] [[Xiagou]] ["środkowe szare warstwy"])</small> | |
− | [[Tomasz Singer]] | + | |czas = {{Występowanie|123|113}} |
− | | | + | ok. 123-113 [[Ma]] <br> |
− | + | <small>[[wczesna kreda]] (późny [[barrem]] - [[alb]]])</small> | |
− | + | |systematyka = | |
− | + | [[Dinosauria]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |- | ||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | [[Chiny]] - region Mazongshan, prowincja Gansu | ||
− | |||
− | <small>(grupa Xinminbao - warstwy | ||
− | |- | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | <small> | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 56: | Linia 32: | ||
[[Somphospondyli]] | [[Somphospondyli]] | ||
− | ? [[Titanosauria]] | + | ?[[Titanosauria]]/?[[Euhelopodidae]] |
− | | | + | |
− | + | |grafika = Huabeisaurus allocotus.jpg | |
− | | | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa [[Huabeisaurus|huabeizaura]]. Być może gobitytan wyglądał podobnie. Autor: Michael B.H. (FunkMonk). [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Huabeisaurus_allocotus.jpg] |
− | | | + | |PorównanieGrupa = |
+ | |PorównanieDługość = | ||
+ | |mapa = | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
41.5° N, 97.6° E~region Mazongshan, region Mazongshan, Gansu, [[Chiny]]|<small>''Gobititan shenzhouensis'' - [[holotyp]] - (IVPP 12579).<br> | 41.5° N, 97.6° E~region Mazongshan, region Mazongshan, Gansu, [[Chiny]]|<small>''Gobititan shenzhouensis'' - [[holotyp]] - (IVPP 12579).<br> | ||
</display_points> | </display_points> | ||
− | + | }} | |
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Gobititan'' to | + | ''Gobititan'' to rodzaj [[Sauropoda|zauropoda]] z grupy [[Macronaria|makronarów]] żyjący w drugiej połowie epoki wczesnej kredy na terenie dzisiejszych Chin. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] (IVPP 12579) to następujące kości: artykułowana seria 41 środkowych i dystalnych (dalszych) | + | [[Holotyp]] (IVPP 12579) to następujące kości: artykułowana seria 41 środkowych i dystalnych (dalszych) kręgów ogonowych oraz lewa kończyna tylna bez proksymalnej połowy kości udowej. |
+ | |||
+ | ==Budowa i rozmiary== | ||
+ | ''Gobititan'' różni się od innych tytanozaurów szczegółami budowy kręgów ogonowych. [[Gregory Paul]] ([[2024]]) ocenia go na 20 metrów długości i 20 ton. Molina-Pérez i Larramendi (2020) w swej książce oszacowali wymiary tego makronara na 17,6 m długości i 8 t masy. | ||
− | == | + | ==Systematyka== |
− | '' | + | [[Rodzaj]] ten jest monotypowy (składa się na niego tylko jeden [[gatunek]]) oparty na niekompletnym szkielecie, znalezionym w [[1999]] roku w warstwie Middle Gray. Składa się on z kręgów oraz niepełnej kończyny, lecz to wystarczyło naukowcom żeby zaklasyfikować gobitytana do tytanozaurów, jako ich [[bazalny|bazalnego]] przedstawiciela. Wg [[Michael D'Emic|D'Emica]], należy do [[klad]]u ''[[Sauroposeidon]]'' + bardziej [[zaawansowany]]ch somfospondylów. Tą pozycję systematyczną potwierdzają nowsze analizy filogenetyczne (np. Han i in., 2023 ). Część analiz umieszcza gobitytana jako przedstawiciela [[Euhelopodidae|euhelopodydów]] (np: Mannion i in., 2019; Wang i in., 2021). |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Linia 80: | Linia 61: | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
− | + | |{{V|''Gobititan''}} | |
| {{Kpt|You, Tang}} i {{Kpt|Luo}}, [[2003]] | | {{Kpt|You, Tang}} i {{Kpt|Luo}}, [[2003]] | ||
|- | |- | ||
− | + | |{{V|''G. shenzhouensis''}} | |
| {{Kpt|You, Tang}} i {{Kpt|Luo}}, 2003 | | {{Kpt|You, Tang}} i {{Kpt|Luo}}, 2003 | ||
|} | |} | ||
Linia 93: | Linia 74: | ||
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | ||
− | H. You | + | Han, F., Yang, L., Lou, F., Sullivan, C., Xu, X., Qiu, W., Liu, H., Yu, J., Wu, R., Ke, Y., Xu, M., Hu, J. & Lu, P. (2024). "A new titanosaurian sauropod, Gandititan cavocaudatus gen. et sp. nov., from the Late Cretaceous of southern China". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2293038. [http://dx.doi.org/10.1080/14772019.2023.2293038] |
+ | |||
+ | Mannion, P.D., Upchurch, P., Jin, X., Zheng, W. (2019). "New information on the Cretaceous sauropod dinosaurs of Zhejiang Province, China: impact on Laurasian titanosauriform phylogeny and biogeography". Royal Society Open Science. 6 (8): 191057. [https://doi.org/10.1098%2Frsos.191057] | ||
+ | |||
+ | Wang, X., Bandeira, K.L., Qiu, R., Jiang, S., Cheng, X., Ma, Y., Kellner, A.W. (2021). "The first dinosaurs from the Early Cretaceous Hami Pterosaur Fauna, China". Scientific Reports. 11 (1): Article number 14962. [https://doi.org/10.1038%2Fs41598-021-94273-7] | ||
+ | |||
+ | You, H., Tang, F., Luo, Z. (2003). "A new basal titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China". Acta Geologica Sinica 77 (4): 424–429. | ||
Inne: | Inne: | ||
− | Paul, G.S. ( | + | Paul, G.S. (202024) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" (3 edycja). Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford. |
− | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Linia 110: | Linia 97: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
+ | [[Kategoria:Barrem]] | ||
[[Kategoria:Alb]] | [[Kategoria:Alb]] |
Aktualna wersja na dzień 11:29, 1 lip 2024
Autor: | Tomasz Sokołowski, Marcin Szermański |
Korekta: | Maciej Ziegler, Tomasz Singer, Michał Siedlecki |
Gobititan (gobitytan) | |
---|---|
Długość | 17,6 m [1] |
Wysokość | 3,4 m (w ramionach) [1] |
Masa | 8 t [1] |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Chiny - region Mazongshan, prowincja Gansu
(grupa Xinminbao - formacja Xiagou ["środkowe szare warstwy"]) |
Czas |
ok. 123-113 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa huabeizaura. Być może gobitytan wyglądał podobnie. Autor: Michael B.H. (FunkMonk). [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Gobititan to rodzaj zauropoda z grupy makronarów żyjący w drugiej połowie epoki wczesnej kredy na terenie dzisiejszych Chin.
Materiał kopalny
Holotyp (IVPP 12579) to następujące kości: artykułowana seria 41 środkowych i dystalnych (dalszych) kręgów ogonowych oraz lewa kończyna tylna bez proksymalnej połowy kości udowej.
Budowa i rozmiary
Gobititan różni się od innych tytanozaurów szczegółami budowy kręgów ogonowych. Gregory Paul (2024) ocenia go na 20 metrów długości i 20 ton. Molina-Pérez i Larramendi (2020) w swej książce oszacowali wymiary tego makronara na 17,6 m długości i 8 t masy.
Systematyka
Rodzaj ten jest monotypowy (składa się na niego tylko jeden gatunek) oparty na niekompletnym szkielecie, znalezionym w 1999 roku w warstwie Middle Gray. Składa się on z kręgów oraz niepełnej kończyny, lecz to wystarczyło naukowcom żeby zaklasyfikować gobitytana do tytanozaurów, jako ich bazalnego przedstawiciela. Wg D'Emica, należy do kladu Sauroposeidon + bardziej zaawansowanych somfospondylów. Tą pozycję systematyczną potwierdzają nowsze analizy filogenetyczne (np. Han i in., 2023 ). Część analiz umieszcza gobitytana jako przedstawiciela euhelopodydów (np: Mannion i in., 2019; Wang i in., 2021).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Gobititan to zbitek dwu słów: Gobi (nazwy pustyni leżącej w Chinach i Mongolii) oraz gr. titan - olbrzyma z mitologii greckiej. Epitet gatunkowy odnosi się do starej nazwy Chin (Shenzhou). Nazwę więc można przetłumaczyć na "chiński tytan z Gobi".
Spis gatunków
Gobititan | You, Tang i Luo, 2003 |
G. shenzhouensis | You, Tang i Luo, 2003 |
Bibliografia
Źródła naukowe:
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Han, F., Yang, L., Lou, F., Sullivan, C., Xu, X., Qiu, W., Liu, H., Yu, J., Wu, R., Ke, Y., Xu, M., Hu, J. & Lu, P. (2024). "A new titanosaurian sauropod, Gandititan cavocaudatus gen. et sp. nov., from the Late Cretaceous of southern China". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2293038. [2]
Mannion, P.D., Upchurch, P., Jin, X., Zheng, W. (2019). "New information on the Cretaceous sauropod dinosaurs of Zhejiang Province, China: impact on Laurasian titanosauriform phylogeny and biogeography". Royal Society Open Science. 6 (8): 191057. [3]
Wang, X., Bandeira, K.L., Qiu, R., Jiang, S., Cheng, X., Ma, Y., Kellner, A.W. (2021). "The first dinosaurs from the Early Cretaceous Hami Pterosaur Fauna, China". Scientific Reports. 11 (1): Article number 14962. [4]
You, H., Tang, F., Luo, Z. (2003). "A new basal titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China". Acta Geologica Sinica 77 (4): 424–429.
Inne:
Paul, G.S. (202024) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" (3 edycja). Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.