|
|
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) |
Linia 1: |
Linia 1: |
− | <small>
| + | #PATRZ [[Dacentrurus]] |
− | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| |
− | | Autor:
| |
− | | Korekta:
| |
− | |-
| |
− | | [[Maciej Ziegler]]
| |
− | [[Łukasz Czepiński]]
| |
− | | |
− | [[Daniel Madzia]]
| |
− | | |
− | [[Tomasz Skawiński]]
| |
− | |}
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | ----
| |
− | | |
− | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
| |
− | ! colspan=2 | ''Miragaia'' (miragaja)
| |
− | |-
| |
− | ! '''Długość''':
| |
− | | 6-7 m
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''Masa''':
| |
− | | 1-2 t
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| |
− | | [[formacja Sobral]]
| |
− | | |
− | [[Portugalia]] - Miragaia
| |
− | |-
| |
− | ! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| |
− | | 153-147 Ma
| |
− | | |
− | późna [[jura]] (górny [[kimeryd]] - dolny [[tyton]])
| |
− | |-
| |
− | ! '''Systematyka'''
| |
− | | [[Dinosauria]]
| |
− | | |
− | [[Ornithischia]]
| |
− | | |
− | [[Thyreophora]]
| |
− | | |
− | [[Stegosauria]]
| |
− | | |
− | [[Stegosauridae]]
| |
− | | |
− | [[Dacentrurinae]]
| |
− | |-
| |
− | | colspan=2 |[[Plik:Miragaia.jpg|400px|]]
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Wstęp==
| |
− | ''Miragaia longicollum'' to stegozauryd z późnej jury Portugalii. Charakteryzuje się niezwykle długą
szyją
, jak na dinozaura ptasiomiednicznego.
| |
− | | |
− | ==Etymologia==
| |
− | Nazwa dinozaura pochodzi od lokalizacji i jednostki geologicznej, w której odkryto jego pozostałości. Nazwę ''Miragaia'' można też interpretować jako "wspaniała bogini Ziemi" (''Mira'' - można odczytać jako żeńską
formę ''mirus'', czyli "wspaniały", a ''Gaia'' to grecka bogini Ziemi - Gaja). Epitet gatunkowy - ''longicollum'' - odnosi się do długiej szyi (z łac. ''longus'' - "długi" + łac. ''collum'' - "szyja").
| |
− | | |
− | ==Materiał kopalny==
| |
− | ''Miragaia longicollum'' została opisana na podstawie częściowego, artykułowanego szkieletu i zawiera jedyne znane szczą
tki czaszki wśród europejskich stegozaurów. [[Holotyp]] to niemal kompletna przednia część szkieletu (ML 433) z niekompletną
czaszką
(prawa kość przedszczękowa, część lewej k. szczękowej, lewa k. nosowa, prawa zaoczodołowa, obie kości ką
towe), 15 kręgów szyjnych (brak dźwigacza i obrotnika) z powią
zanymi żebrami, dwa kręgi grzbietowe, obie kości: krucze, łopatki, ramienne, promieniowe, łokciowe, jedna kość śródręcza, trzy paliczki, 12 fragmentów żeber, szewron, kolec skórny i 13 płyt.
| |
− | | |
− | Drugi okaz (ML 433-A) to należą
ce do młodego osobnika dwa trzony kręgów grzbietowych, trzy łuki neuralne z grzbietu, prawa kość łonowa i lewa biodrowa. Nie ma pewności, czy to rzeczywiście szczą
tki ''M. longicollum'', w każdym razie odnaleziono go bardzo blisko holotypu.
| |
− | | |
− | ==Lokalizacja i stratygrafia==
| |
− | Okaz typowy znaleziono niedaleko Miragaia w gminie Lourinhã w Portugalii. Osady pochodzą
z późnej jury (górny [[kimeryd]] - dolny [[tyton]]) z jednostki Miragaia formacji Sobral (grupa Lourinhã).
| |
− | | |
− | ==Budowa i paleoekologia==
| |
− | ''Miragaia'' posiadała długą
szyję złożoną
z przynajmniej 17 kręgów szyjnych. To o 8 kręgów szyjnych więcej niż u szyj bazalnych ptasiomiednicznych, takich jak ''[[Scutellosaurus]]''. ''Miragaja'' posiada więcej kręgów szyjnych niż większość zauropodów. To prawie najwyższa wartość ze wszystkich nieptasich archozaurów (więcej miał przynajmniej ''[[Mamenchisaurus]] youngi'', bo aż 18). Długość szyi była spowodowana przez zmianę przednich kręgów grzbietowych w szyjne i, prawdopodobnie, wydłużenie trzonów. Wszystkie te anatomiczne cechy są
zbieżnością
ewolucyjną
z cechami u szyj zauropodów. W toku ewolucji stegozaurów można zaobserwować wydłużanie szyi - o ile ''[[Huayangosaurus]]'' miał ich 9, to ''[[Stegosaurusarmatus]]'' 12-13, a ''[[Hesperosaurus]]'' 13. ''Miragaja'' jest zwieńczeniem tego trendu. Powodem wydłużenia szyi mogły być: przystosowanie do żerowania na roślinach na wysokości nie zajętej przez inne taksony, selekcja płciowa lub, czego nie zasugerowano w pracy Mateusa i in. ([[2009]]) do lepszej widoczności - miragaja mogła być może dzięki niej szybciej wypatrzyć drapieżnika i lepiej wycelować ogonem uzbrojonym zapewne w ostre kolce. Lecz długa szyja mogła także ułatwić teropodom upolowanie stegozaura. Hipotezę o przystosowaniu do sięgania wyżej po rośliny poddano w wą
tpliwość - długa szyja pozwalała sięgać na wysokość do 2,5 m, lecz typowa wysokość na której znajdowała się głowa to 1-1,5 m, co odpowiada także rodzajom ''[[Draconyx]]'' i ''[[Stegosaurus]]''. Maksymalny zasięg szyi miragai przekracza ''[[Stegosaurus]]'' o 30 cm. Pozwalało to żerować na skrzypowych i olbrzymkowcach (paprociach drzewiastych). Co ciekawe w mniej więcej tym samym czasie w Ameryce Południowej żył zauropod ''[[Brachytrachelopan]]'', który, jak się przypuszcza, zajmował niszę ekologiczną
zajmowaną
przeważnie przez dinozaury ptasiomiedniczne.
| |
− | | |
− | ==Pozycja filogenetyczna==
| |
− | Jak wynika z przeprowadzonej przez autorów opisu dinozaura analizy kladystycznej (na podstawie [[Maidment]] i in., [[2008]] z dodatkowymi czterema cechami), ''Miragaia'' jest blisko spokrewniona z ''[[Dacentrurus]]''. Dla tych zwierzą
t nazwano nowy [[klad]] - [[Dacentrurinae]]. Nazwa [[Dacentrurinae]] została zdefiniowana jako "najszerszy [[klad]] zawierają
cy wszystkie stegozaury bliżej spokrewnione z ''[[Dacentrurus]] armatus'' niż z ''[[Stegosaurusarmatus]]''". Jest to klad siostrzany do [[Stegosaurinae]], który zawiera ''[[Stegosaurus]] armatus'', ''S. mjosi'' (''[[Hesperosaurus]]'') i ''S. homheni'' (''[[Wuerhosaurus]]''). Analiza wykazała, że ''[[Dacentrurus]]'' jest zaawansowanym stegozaurydem, wbrew wcześniejszym badaniom, w których figurował on jako najbardziej bazalny członek [[Stegosauridae]].
| |
− | | |
− | ==Synonim Dacentrurus?==
| |
− | Począ
tkowo wzięto szczą
tki miragai za pochodzą
ce od ''[[Dacentrurus]]''. Jak pisze Adam [[Yates]] na blogu ''Dracovenator'', być może to rzeczywiście szczą
tki tego dinozaura, który jest znany głównie z pozostałości tylnej części ciała. Żadnej z cech, których kombinacja jest diagnozą
''Miragaia longicollum'' nie można porównać z ''[[Dacentrurus]] armatus''. Inne różnice, zawarte w danych, które posłużyły do wyznaczenia pozycji systematycznej poprzez analizę kladystyczną
, są
zmienne (np. stosunek długości do szerokości kości ramiennej). Ponadto, różnice między dacentrurem a miragają
są
mniejsze niż między gatunkami stegozaura (uznanymi za takie w pracy [[Maidment]] i in. - 2008, lecz równie dobrze można by je uznać za odrębne rodzaje, które można połą
czyć np. nowym kladem [[Stegosaurini]], a nie "wrzucać" do jednego rodzaju). Być może autorzy pracy opisują
cej dinozaura dysponują
danymi, które potwierdzają
odrębność (przynajmniej gatunkową
) obu rodzajów, lecz nie umieścili ich w artykule.
| |
− | | |
− | ==Spis gatunków==
| |
− | {| class="wikitable"
| |
− | ! ''Miragaia''
| |
− | | [[Mateus]], [[Maidment]] i [[Christiansen]], [[2009]]
| |
− | |-
| |
− | | ?= ''[[Dacentrurus]]''
| |
− | |-
| |
− | ! ''M. longicollum''
| |
− | | [[Mateus]], [[Maidment]] i [[Christiansen]], [[2009]]
| |
− | |-
| |
− | | ?= ''[[Dacentrurus]] armatus''
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Bibliografia==
| |
− | <small>
| |
− | Mateus O, Maidment SCR & Christiansen NA (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B 276, 1663, 1815-1821 Opublikowane online 25.02.2009 doi: 10.1098/rspb.2008.1909
| |
− | | |
− | Pi L, Ou Y, & Ye Y (1996) "A new species of sauropod from Zigong, Sichuan, Mamenchisaurus youngi" Zigong Dinosaur Museum Papers on Geosciences Contributed to the 30th International Geological Congress 1996: 87-91
| |
− | [tłumaczenie na angielski Willa Downsa, 2000]
| |
− | | |
− | http://dml.cmnh.org/2009Feb/msg00249.html
| |
− | | |
− | http://dracovenator.blogspot.com/2009/02/stegopod.html
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | [[Kategoria:Dinosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Ornithischia]]
| |
− | [[Kategoria:Stegosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Stegosauridae]]
| |
− | [[Kategoria:Europa]]
| |
− | [[Kategoria:Portugalia]]
| |
− | [[Kategoria:Mezozoik]]
| |
− | [[Kategoria:Jura]]
| |
− | [[Kategoria:Kimeryd]]
| |
− | [[Kategoria:Tyton]]
| |