Puertasaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Dawid Mazurek Danu | Maciej Ziegler Karol Sabath [[Daniel Madzi...”)
 
m
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
<small>
+
{{DISPLAYTITLE:''Puertasaurus''}}
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
{{Opis
| Autor:
+
|Autor                  = [[Krzysztof Stuchlik]], [[Maciej Ziegler]], [[Dawid Mazurek]], [[Marcin Szermański]]
| Korekta:
+
|Korekta                = [[Krzysztof Lichota]], [[Kamil Kamiński]], [[Mateusz Tałanda]], [[Łukasz Czepiński]], [[Paweł Konarzewski]]
|-
+
|nazwa                  = ''Puertasaurus'' (puertazaur)
| [[Dawid Mazurek]]
+
|długość                = 28 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez i Larramendi, 2020 </ref>
[[Danu]]
+
|wysokość              = 6 m (w ramionach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
| [[Maciej Ziegler]]
+
|masa                  = 50 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
[[Karol Sabath]]
+
|dieta                  = roślinożerny
 +
|miejsce                = [[Argentyna]] - Santa Cruz
 +
<small>([[formacja]] [[Cerro Fortaleza]])<ref>Santucci i Filippi, 2022</ref><ref>Calvo, 2024</ref></small>
 +
|czas                  = {{Występowanie|76|70}}
 +
ok. 76-70 Ma <ref>Sickmann, Z. T., Schwartz, T. M., & Graham, S. A. (2018). "Refining stratigraphy and tectonic history using detrital zircon maximum depositional age: an example from the Cerro Fortaleza Formation, Austral Basin, southern Patagonia". Basin Research, 30(4), 708-729. [[doi:10.1111/bre.12272]]</ref></small><br>
 +
<small>późna [[kreda]] ([[kampan]] - [[mastrycht]])</small>
 +
|systematyka            =
 +
[[Dinosauria]]
  
[[Daniel Madzia]]
+
[[Saurischia]]
  
[[Krzysztof Lichota]]
+
[[Sauropodomorpha]]
|}
+
 
</small>
+
[[Sauropoda]]
 +
 
 +
[[Macronaria]]
  
----
+
[[Somphospondyli]]
  
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
[[Titanosauria]]
! colspan=2 | ''Argyrosaurus'' (argirozaur)
 
|-
 
! '''Długość''':
 
| 30 (??37) m
 
  
|-
+
[[Lithostrotia]]
! '''Masa''':
 
| >50-88 t
 
  
|-
+
[[Colossosauria]]
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Argentyna]] - prowincja [[Santa Cruz]] ([[formacja Pari Aike]])
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
| ok. 70,6-68,5 Ma
 
  
późna [[kreda]] (wczesny [[mastrycht]])
+
?? [[Longkosauria]]
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
[[Saurischia]]
+
|grafika                = Puertasaurus reuili.png
 +
|podpis                = Rekonstrukcja ''Puertasaurus''. Autor: Slate Weasel [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Puertasaurus_reuili.png]
 +
|PorównanieGrupa        =
 +
|PorównanieDługość      =
 +
|mapa                  =
 +
<display_points type="terrain" zoom=4>
 +
-49.844213, -72.109395~wzgórze Los Hornos (Los Hornos Hill, =Cerro Los Hornos), Santa Cruz, [[Argentyna]]|<small>[[holotyp]] (Novas i in., 2005; por. Novas i in. 2008, ryc. 1).<br>
 +
</display_points>
 +
}}
 +
==Wstęp==
 +
''Puertasaurus'' to [[rodzaj]] ogromnego [[zauropod]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na terenie dzisiejszej Argentyny. Dinozaur ten zasługuje na tytuł jednego z największych odkrytych dinozaurów.
  
[[Sauropodomorpha]]
+
==Etymologia==
 +
Odkrywcami i preparatorami [[holotyp|typowego okazu]] byli Pablo Puerta i Santiago Reuil - to od ich nazwisk utworzono nazwę [[rodzaj]]ową i epitet [[gatunek|gatunkowy]].
  
[[Massopoda]]
+
==Wiek geologiczny==
 +
Dawniej uważano, że gigant ten pochodził z formacji [[Pari Aike]] lub [[Mata Amarilla]]. Wiek tych osadów jest kontrowersyjny. Szacowania różnych autorów wahają się od [[cenoman]]u do [[mastrycht]]u (zob. szerzej w [[Talenkauen#Wiek geologiczny]]). Jednakże Santucci i Filippi (2022) oraz [[Calvo]] (2024) podają, że szczątki ''Puertasaurus'' pochodzą z formacji [[Cerro Fortaleza]] znaną wcześniej jako Pari Aike, a jej osady są datowane na [[kampan]] oraz [[mastrycht]].
  
[[Sauropoda]]
+
==Materiał kopalny==
 +
[[Plik:Puertasaurus_Scott_Hartman.jpg|300px|thumb|right|Znane elementy szkieletu (kręgi ogonowe nie są oparte na materiale kopalnym). Autor: [[Scott Hartman]] [http://skeletaldrawing.blogspot.com/2013/06/when-i-released-my-thunder-lizards-size.html].]]
 +
[[Holotyp]] (MPM 10002) zawiera cztery niepołączone kręgi: większość dziewiątego kręgu szyjnego (pierwszy znany dla olbrzymiego tytanozaura, umożliwiający wgląd w anatomię szyi neozauropodów) o długości aż 118 cm, kompletny drugi kręg grzbietowy - najszerszy ze wszystkich dotychczas znanych u dinozaurów, o szerokości 1,68 m i wysokości 1,06 m i (Novas i in. 2005) długości trzonu (bez kłykcia przedniego) 29 cm (Paul 2019) i trzony dwóch kręgów ze środkowej części ogona, jednak jak dotąd nie zostały one szczegółowo opisane (Novas i in. 2005).
  
[[Eusauropoda]]
+
Materiał przypisany: ogromna kość udowa (MPM-PV-39) o długości 222 cm i obwodzie trzonu 99 cm (Lacovara i in. 2004), przypisana jako ''[[cf.]] Puertasaurus reuili'' (Sassani & Bivens 2017).
  
[[Neosauropoda]]
+
==Klasyfikacja==
 +
[[Plik: Saurischia_-_Puertasaurus_reuili.JPG|300px|thumb|right|Kręg grzbietowy puertazaura. Autor zdjęcia: Hectonichus [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Saurischia_-_Puertasaurus_reuili.JPG].]]
 +
''Puertasaurus'' był łączony z [[Colossosauria]] (np. Calvo i in. 2008; Navarrete i in. 2011), co potwierdziło wiele analiz filogenetycznych. Santucci i Filippi (2022) podają, że pozycja opisywanego zauropoda w [[klad]]zie [[Longkosauria]] jest niestabilna.
  
[[Macronaria]]
+
Z różnych analiz wynikają następujące klasyfikacje ''Puertasaurus'' (podano [[takson]]y niższe od [[Somphospondyli]]):
  
[[Titanosauriformes]]
+
[[Colossosauria]]: [[Lognkosauria]]
 +
<ref>Silva Junior J. C. & Marinho, T. S. (2019). Osteology and systematics of Uberabatitan ribeiroi (Dinosauria; Sauropoda): a Late Cretaceous titanosaur from Minas Gerais, Brazil. Zootaxa, 4577(3), 401-438.</ref>
  
[[Somphospondylii]]
+
[[Titanosauria]]: [[Colossosauria]]: [[Lognkosauria]]
 +
<ref>Carballido, J. L., Pol, D., Otero, A., Cerda, I. A., Salgado, L., Garrido, A. C., Ramezani, J., Cúneo, N.R. & Krause, J. M. (2017). A new giant titanosaur sheds light on body mass evolution among sauropod dinosaurs. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 284(1860), 20171219.</ref>
 +
<ref name="Mannion.etal.2019Zhejiang">Mannion, P. D., Upchurch, P., Jin, X., & Zheng, W. (2019). New information on the Cretaceous sauropod dinosaurs of Zhejiang Province, China: impact on Laurasian titanosauriform phylogeny and biogeography. Royal Society open science, 6(8), 191057.</ref>
 +
<ref>Carballido, J. L., Scheil, M., Knötschke, N., & Sander, P. M. (2020). The appendicular skeleton of the dwarf macronarian sauropod Europasaurus holgeri from the Late Jurassic of Germany and a re-evaluation of its systematic affinities. Journal of Systematic Palaeontology, 18(9), 739-781.</ref>
  
[[Titanosauria]]
+
[[Titanosauria]]: [[Rinconsauria]] ([[politomia]] ze specyfikatorami [[Lognkosauria]] i [[Colossosauria]])
 +
<ref name="Mannion.etal.2019Zhejiang"></ref>
  
? [[Lognkosauria]]
+
[[Titanosauria]]: [[Rinconsauria]]: [[Lithostrotia]]: [[Lognkosauria]]: [[Colossosauria]]
|-
+
<ref name="Mannion.etal.2019Zhejiang"></ref>
| colspan=2 |[[Plik:Puertasaurus.jpg|500px|]]
 
|}
 
  
==Wstęp==
+
[[Titanosauria]]: [[Lithostrotia]]: [[Colossosauria]]
Puertazaur był powolnym roślinożercą… o długiej szyi i ogonie oraz masywnym cielsku. Szkielet został odnaleziony w [[2001]], natomiast opis powstał dopiero w [[2005]] roku. Odkrywcami i preparatorami jedynego dotychczas znanego okazu byli Pablo [[Puerta]] i Santiago [[Reuil]] - to od ich nazwisk utworzono nazwę rodzajową… i epitet gatunkowy.
+
<ref>Bandeira, K. L., Simbras, F. M., Machado, E. B., de Almeida Campos, D., Oliveira, G. R., & Kellner, A. W. (2016). A new giant Titanosauria (Dinosauria: Sauropoda) from the Late Cretaceous Bauru Group, Brazil. PloS one, 11(10).</ref>
  
==Materiał kopalny==
+
[[Titanosauria]]: [[Lithostrotia]]: [[Colossosauria]]: [[Lognkosauria]]
[[Holotyp]] (MPM 10002) zawiera cztery niepołą…czone kręgi: większość dziewią…tego kręgu szyjnego (pierwszy znany dla olbrzymiego tytanozaura, umożliwiają…cy wglą…d w anatomię szyi neozauropodów), kompletny drugi kręg grzbietowy (najszerszy ze wszystkich dotychczas znanych u dinozaurów, o szerokości 1,68 m i wysokości 1,06 m) i trzony dwóch kręgów ze środkowej części ogona.
+
<ref>González Riga, B. J., Mannion, P. D., Poropat, S. F., Ortiz David, L. D., & Coria, J. P. (2018). Osteology of the Late Cretaceous Argentinean sauropod dinosaur Mendozasaurus neguyelap: implications for basal titanosaur relationships. Zoological Journal of the Linnean Society, 184(1), 136-181.</ref>
  
 
==Rozmiary i budowa==
 
==Rozmiary i budowa==
Mimo tak ską…pego materiału można z pewnością… stwierdzić, że był on jednym z największych stworzeń, jakie chodziły po naszej planecie. Jego największy krą…g miał ciekawą… budowę - w przeciwieństwie do kręgów innego giganta - ''[[Argentinosaurus]]'', ten był szerszy niż wyższy. To pozwala twierdzić, że puertazaur prawdopodobnie był szerszy, i co za tym idzie masywniejszy od swojego rywala (jego szerokość szacuje się na 4,9 m!), uważanego za jednego z największych dinozaurów. Ciekawy jest fakt, że gigant ten pochodzi z formacji Pari Aike datowanej na wczesny [[mastrycht]]. Jest to dowód na to, że zauropody wcale nie zmniejszyły swoich rozmiarów na przestrzeni lat, a przetrwały w takiej postaci aż do końca ery mezozoicznej. Tak czy owak dinozaur ten na razie zasługuje chyba na tytuł jednego z największych odkrytych dinozaurów.  
+
[[Plik: Sauropod_neck_reconstructions.png|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szyi puertazaura (drugi od góry) i innych zauropodów. Źródło: Taylor i Wedel (2013).]]
 +
Mimo, że puertazaur jest znany z bardzo ubogiego materiału kopalnego to na podstawie jego ogromnych kręgów można wywnioskować, że był to olbrzymi dinozaur. Był on powolnym roślinożercą o długiej szyi i ogonie oraz masywnym cielsku. W 2020 roku Molina-Pérez i Larramendi oszacowali masę puertazaura na 50 ton, długość na 28 metrów oraz wysokosć w ramionach dochodzącą do 6 m. Zdaniem [[Calvo]] omawiamy zauropod był największym znanym dinozaurem, jednak skąpy materiał kopalny uniemożliwia porównanie go z ''[[Argentinosaurus]]''. Uznał on, że ''Puertasaurus'' mógł mieć długość dochodzącą nawet do 40 m oraz masę 80 t.
  
Puertazaur charakteryzował się między innymi: olbrzymimi rozmiarami ciała, rozszerzonymi wyrostkami kolczystymi kręgów szyjnych i wyją…tkowo krótkim drugim kręgiem piersiowym.
+
Szyja była prawdopodobnie bardzo długa (w 2013 r. Taylor i Wedel oszacowali ją na 9 m) i miała ciekawą budowę - kręg puertazaura jest wydłużony, z szerokim wyrostkiem kolczystym oraz z długimi i grubymi żebrami szyjnymi (Novas i in. 2005). Kręg piersiowy ''Puertasaurus'' jest wyjątkowo krótki (Novas i in. 2005).
  
 
==Paleoekologia==
 
==Paleoekologia==
Dinozaurami współwystępują…cymi z puertazaurem były: bazalny iguanodont ''[[Talenkauen]]'' i karnozaur ''[[Orkoraptor]]''. Żyły one na terenach porośniętych drzewami szpilkowymi, okresowo zalewanymi przez morze. Dotychczas w mastrychcie nie odnaleziono w Argentynie żadnego ogromnego mięsożercy, który byłby w stanie podjąć walkę z puertazaurem, jednak to prawdopodobnie tylko kwestia czasu.  
+
Dinozaurami współwystępującymi z puertazaurem były m.in.: ''[[Orkoraptor]]'' i ''[[Talenkauen]]'' (zob. więcej w jego opisie).
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Puertasaurus''
+
|{{V| ''Puertasaurus''}}
| [[Novas]], [[Salgado]], [[Calvo]] i [[Agnolin]], [[2005]]
+
| {{Kpt|[[Fernando Novas|Novas]]}}, {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, {{Kpt|[[Jorge Calvo|Calvo]]}} i {{Kpt|[[Federico Agnolín|Agnolín]]}}, [[2005]]
 
|-
 
|-
! ''P. reuili''
+
|{{V| ''P. reuili''}}
| [[Novas]], [[Salgado]], [[Calvo]] i [[Agnolin]], [[2005]]
+
| {{Kpt|Novas, Salgado, Calvo}} i {{Kpt|Agnolín}}, 2005
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Calvo, J.O. (2024). "What is the most giant sauropod from Argentina? Diversity of large titanosaurs from Patagonia". Metode Science Studies Journal. 14 (14): 65–75. [[doi:10.7203/metode.14.24556]]
Novas, Fernando E.; Salgado, Leonardo; Calvo, Jorge; and Agnolin, Federico (2005). "Giant titanosaur (Dinosauria, Sauropoda)from the Late Cretaceous of Patagonia". Revisto del Museo Argentino de Ciencias Naturales, n.s. 7 (1): 37–41.
+
 
 +
Calvo, J.O., Porfiri, J.D., Gonzalez-Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2008) "Anatomy of ''Futalognkosaurus dukei'' Calvo, Porfiri, Gonzalez-Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquen Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina" Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro, 65(4), 511-526.
 +
 
 +
Lacovara, K.J., Harris, J.D, Lamanna, M.C., Novas, F.E., Martinez, R. & Ambrosio, A. (2004) "An enormous sauropod from the Maastrichtian Pari Aike formation of southernmost Patagonia" Journal of Vertebrate Paleontology, 24(Supplement 003), Abstracts of Papers Sixty-Fourth Annual Meeting Society of Vertebrate Paleontology Adams Mark Hotel Denver, Colorado November 3-6, 2004, 180-181.
 +
 
 +
Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" Princeton University Press.
 +
 
 +
Navarrete, C., Casal, G., & Martínez, R. (2011) "Drusilasaura deseadensis gen. et sp. nov., un nuevo titanosaurio (Dinosauria-Sauropoda), de la Formación Bajo Barreal, Cretácico Superior del norte de Santa Cruz, Argentina" Revista Brasileira de Paleontología, 14, 1-14.
 +
 
 +
Novas, F.E., Salgado, L., Calvo, J. & Agnolín, F. (2005) "Giant titanosaur (Dinosauria, Sauropoda)from the Late Cretaceous of Patagonia" Revisto del Museo Argentino de Ciencias Naturales, n.s., 7 (1), 37-41.
 +
 
 +
Novas, F.E., Ezcurra, M.D. & Lecuona, A. (2008) "Orkoraptor burkei nov. gen. et sp., a large theropod from the Maastrichtian Pari Aike Formation, Southern Patagonia, Argentina" Cretaceous Research, 29, 468-480.
 +
 
 +
Paul, G.S. (2019) "Determining the largest known land animal: A critical comparison of differing methods for restoring the volume and mass of extinct animals" Annals of Carnegie Museum, 85(4), 335-358. [[doi:10.2992/007.085.0403]]
 +
 
 +
Sassani, N. & Bivens, G. T. (2017) "The Chinese colossus: an evaluation of the phylogeny of Ruyangosaurus giganteus and its implications for titanosaur evolution" PeerJ Preprints, 5, e2988v1 [[doi:10.7287/peerj.preprints.2988v1]]
 +
 
 +
Santucci R.M & Filippi, L.S. (2022). "Last Titans: Titanosaurs From the Campanian–Maastrichtian Age". [w]: Otero, A., Carballido, J.L., Pol, D. (red) "South American Sauropodomorph Dinosaurs". Springer Earth System Sciences. Springer, Cham. [[doi:10.1007/978-3-030-95959-3_9]]
 +
 
 +
Taylor, M.P. & Wedel, M.J. (2013) "Why sauropods had long necks; and why giraffes have short necks" PeerJ. 1, e36 [[doi:10.7717/peerj.36]]
  
Calvo, J.O., Porfiri, J.D., Gonzalez-Riga, B.J., and Kellner, A.W.A. 2008. Anatomy of Futalognkosaurus dukei Calvo, Porfiri, Gonzalez-Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquen Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina. Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro 65(4):511-526.
+
<references/></small>
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 +
[[Kategoria:Sauropodomorpha]]
 
[[Kategoria:Sauropoda]]
 
[[Kategoria:Sauropoda]]
[[Kategoria:Titanosauria]]
+
[[Kategoria:Macronaria]]
 +
[[Kategoria:Somphospondyli]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Kampan]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]

Aktualna wersja na dzień 22:01, 20 kwi 2024

Autor: Krzysztof Stuchlik, Maciej Ziegler, Dawid Mazurek, Marcin Szermański
Korekta: Krzysztof Lichota, Kamil Kamiński, Mateusz Tałanda, Łukasz Czepiński, Paweł Konarzewski


Puertasaurus (puertazaur)
Długość 28 m [1]
Wysokość 6 m (w ramionach) [1]
Masa 50 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Argentyna - Santa Cruz

(formacja Cerro Fortaleza)[2][3]

Czas
252 201 145
66

ok. 76-70 Ma [4]
późna kreda (kampan - mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Macronaria

Somphospondyli

Titanosauria

Lithostrotia

Colossosauria

?? Longkosauria

Puertasaurus reuili.png
Rekonstrukcja Puertasaurus. Autor: Slate Weasel [3]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Puertasaurus to rodzaj ogromnego zauropoda żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Argentyny. Dinozaur ten zasługuje na tytuł jednego z największych odkrytych dinozaurów.

Etymologia

Odkrywcami i preparatorami typowego okazu byli Pablo Puerta i Santiago Reuil - to od ich nazwisk utworzono nazwę rodzajową i epitet gatunkowy.

Wiek geologiczny

Dawniej uważano, że gigant ten pochodził z formacji Pari Aike lub Mata Amarilla. Wiek tych osadów jest kontrowersyjny. Szacowania różnych autorów wahają się od cenomanu do mastrychtu (zob. szerzej w Talenkauen#Wiek geologiczny). Jednakże Santucci i Filippi (2022) oraz Calvo (2024) podają, że szczątki Puertasaurus pochodzą z formacji Cerro Fortaleza znaną wcześniej jako Pari Aike, a jej osady są datowane na kampan oraz mastrycht.

Materiał kopalny

Znane elementy szkieletu (kręgi ogonowe nie są oparte na materiale kopalnym). Autor: Scott Hartman [1].

Holotyp (MPM 10002) zawiera cztery niepołączone kręgi: większość dziewiątego kręgu szyjnego (pierwszy znany dla olbrzymiego tytanozaura, umożliwiający wgląd w anatomię szyi neozauropodów) o długości aż 118 cm, kompletny drugi kręg grzbietowy - najszerszy ze wszystkich dotychczas znanych u dinozaurów, o szerokości 1,68 m i wysokości 1,06 m i (Novas i in. 2005) długości trzonu (bez kłykcia przedniego) 29 cm (Paul 2019) i trzony dwóch kręgów ze środkowej części ogona, jednak jak dotąd nie zostały one szczegółowo opisane (Novas i in. 2005).

Materiał przypisany: ogromna kość udowa (MPM-PV-39) o długości 222 cm i obwodzie trzonu 99 cm (Lacovara i in. 2004), przypisana jako cf. Puertasaurus reuili (Sassani & Bivens 2017).

Klasyfikacja

Kręg grzbietowy puertazaura. Autor zdjęcia: Hectonichus [2].

Puertasaurus był łączony z Colossosauria (np. Calvo i in. 2008; Navarrete i in. 2011), co potwierdziło wiele analiz filogenetycznych. Santucci i Filippi (2022) podają, że pozycja opisywanego zauropoda w kladzie Longkosauria jest niestabilna.

Z różnych analiz wynikają następujące klasyfikacje Puertasaurus (podano taksony niższe od Somphospondyli):

Colossosauria: Lognkosauria [5]

Titanosauria: Colossosauria: Lognkosauria [6] [7] [8]

Titanosauria: Rinconsauria (politomia ze specyfikatorami Lognkosauria i Colossosauria) [7]

Titanosauria: Rinconsauria: Lithostrotia: Lognkosauria: Colossosauria [7]

Titanosauria: Lithostrotia: Colossosauria [9]

Titanosauria: Lithostrotia: Colossosauria: Lognkosauria [10]

Rozmiary i budowa

Rekonstrukcja szyi puertazaura (drugi od góry) i innych zauropodów. Źródło: Taylor i Wedel (2013).

Mimo, że puertazaur jest znany z bardzo ubogiego materiału kopalnego to na podstawie jego ogromnych kręgów można wywnioskować, że był to olbrzymi dinozaur. Był on powolnym roślinożercą o długiej szyi i ogonie oraz masywnym cielsku. W 2020 roku Molina-Pérez i Larramendi oszacowali masę puertazaura na 50 ton, długość na 28 metrów oraz wysokosć w ramionach dochodzącą do 6 m. Zdaniem Calvo omawiamy zauropod był największym znanym dinozaurem, jednak skąpy materiał kopalny uniemożliwia porównanie go z Argentinosaurus. Uznał on, że Puertasaurus mógł mieć długość dochodzącą nawet do 40 m oraz masę 80 t.

Szyja była prawdopodobnie bardzo długa (w 2013 r. Taylor i Wedel oszacowali ją na 9 m) i miała ciekawą budowę - kręg puertazaura jest wydłużony, z szerokim wyrostkiem kolczystym oraz z długimi i grubymi żebrami szyjnymi (Novas i in. 2005). Kręg piersiowy Puertasaurus jest wyjątkowo krótki (Novas i in. 2005).

Paleoekologia

Dinozaurami współwystępującymi z puertazaurem były m.in.: Orkoraptor i Talenkauen (zob. więcej w jego opisie).

Spis gatunków

Puertasaurus Novas, Salgado, Calvo i Agnolín, 2005
P. reuili Novas, Salgado, Calvo i Agnolín, 2005

Bibliografia

Calvo, J.O. (2024). "What is the most giant sauropod from Argentina? Diversity of large titanosaurs from Patagonia". Metode Science Studies Journal. 14 (14): 65–75. doi:10.7203/metode.14.24556

Calvo, J.O., Porfiri, J.D., Gonzalez-Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2008) "Anatomy of Futalognkosaurus dukei Calvo, Porfiri, Gonzalez-Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquen Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina" Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro, 65(4), 511-526.

Lacovara, K.J., Harris, J.D, Lamanna, M.C., Novas, F.E., Martinez, R. & Ambrosio, A. (2004) "An enormous sauropod from the Maastrichtian Pari Aike formation of southernmost Patagonia" Journal of Vertebrate Paleontology, 24(Supplement 003), Abstracts of Papers Sixty-Fourth Annual Meeting Society of Vertebrate Paleontology Adams Mark Hotel Denver, Colorado November 3-6, 2004, 180-181.

Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" Princeton University Press.

Navarrete, C., Casal, G., & Martínez, R. (2011) "Drusilasaura deseadensis gen. et sp. nov., un nuevo titanosaurio (Dinosauria-Sauropoda), de la Formación Bajo Barreal, Cretácico Superior del norte de Santa Cruz, Argentina" Revista Brasileira de Paleontología, 14, 1-14.

Novas, F.E., Salgado, L., Calvo, J. & Agnolín, F. (2005) "Giant titanosaur (Dinosauria, Sauropoda)from the Late Cretaceous of Patagonia" Revisto del Museo Argentino de Ciencias Naturales, n.s., 7 (1), 37-41.

Novas, F.E., Ezcurra, M.D. & Lecuona, A. (2008) "Orkoraptor burkei nov. gen. et sp., a large theropod from the Maastrichtian Pari Aike Formation, Southern Patagonia, Argentina" Cretaceous Research, 29, 468-480.

Paul, G.S. (2019) "Determining the largest known land animal: A critical comparison of differing methods for restoring the volume and mass of extinct animals" Annals of Carnegie Museum, 85(4), 335-358. doi:10.2992/007.085.0403

Sassani, N. & Bivens, G. T. (2017) "The Chinese colossus: an evaluation of the phylogeny of Ruyangosaurus giganteus and its implications for titanosaur evolution" PeerJ Preprints, 5, e2988v1 doi:10.7287/peerj.preprints.2988v1

Santucci R.M & Filippi, L.S. (2022). "Last Titans: Titanosaurs From the Campanian–Maastrichtian Age". [w]: Otero, A., Carballido, J.L., Pol, D. (red) "South American Sauropodomorph Dinosaurs". Springer Earth System Sciences. Springer, Cham. doi:10.1007/978-3-030-95959-3_9

Taylor, M.P. & Wedel, M.J. (2013) "Why sauropods had long necks; and why giraffes have short necks" PeerJ. 1, e36 doi:10.7717/peerj.36

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez i Larramendi, 2020
  2. Santucci i Filippi, 2022
  3. Calvo, 2024
  4. Sickmann, Z. T., Schwartz, T. M., & Graham, S. A. (2018). "Refining stratigraphy and tectonic history using detrital zircon maximum depositional age: an example from the Cerro Fortaleza Formation, Austral Basin, southern Patagonia". Basin Research, 30(4), 708-729. doi:10.1111/bre.12272
  5. Silva Junior J. C. & Marinho, T. S. (2019). Osteology and systematics of Uberabatitan ribeiroi (Dinosauria; Sauropoda): a Late Cretaceous titanosaur from Minas Gerais, Brazil. Zootaxa, 4577(3), 401-438.
  6. Carballido, J. L., Pol, D., Otero, A., Cerda, I. A., Salgado, L., Garrido, A. C., Ramezani, J., Cúneo, N.R. & Krause, J. M. (2017). A new giant titanosaur sheds light on body mass evolution among sauropod dinosaurs. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 284(1860), 20171219.
  7. 7,0 7,1 7,2 Mannion, P. D., Upchurch, P., Jin, X., & Zheng, W. (2019). New information on the Cretaceous sauropod dinosaurs of Zhejiang Province, China: impact on Laurasian titanosauriform phylogeny and biogeography. Royal Society open science, 6(8), 191057.
  8. Carballido, J. L., Scheil, M., Knötschke, N., & Sander, P. M. (2020). The appendicular skeleton of the dwarf macronarian sauropod Europasaurus holgeri from the Late Jurassic of Germany and a re-evaluation of its systematic affinities. Journal of Systematic Palaeontology, 18(9), 739-781.
  9. Bandeira, K. L., Simbras, F. M., Machado, E. B., de Almeida Campos, D., Oliveira, G. R., & Kellner, A. W. (2016). A new giant Titanosauria (Dinosauria: Sauropoda) from the Late Cretaceous Bauru Group, Brazil. PloS one, 11(10).
  10. González Riga, B. J., Mannion, P. D., Poropat, S. F., Ortiz David, L. D., & Coria, J. P. (2018). Osteology of the Late Cretaceous Argentinean sauropod dinosaur Mendozasaurus neguyelap: implications for basal titanosaur relationships. Zoological Journal of the Linnean Society, 184(1), 136-181.