Sinornithomimus: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Materiał kopalny i wymiary) |
|||
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Sinornithomimus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Sinornithomimus''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Maciej Ziegler]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Krzysztof Lichota]], [[Adrian Tkocz]], [[Paweł Konarzewski]] |
− | + | |nazwa = ''Sinornithomimus'' (sinornitoimim) | |
− | + | |długość = ok. 3,8 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |
− | + | |masa = 150 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
− | | [[Krzysztof Lichota]], [[Adrian Tkocz]] | + | |wysokość = ok. 1,4 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
− | | | + | |dieta = wszystkożerny/roślinożerny |
− | + | |miejsce = [[Chiny]] - Mongolia Wewnętrzna | |
− | + | <small>([[formacja]] [[Ulansuhai]])</small> | |
− | + | |czas = {{Występowanie|92.5|91.5}} | |
− | + | ok. 92 [[Ma]]<br> | |
− | + | <small>[[późna kreda]] ([[turon]])</small> | |
− | + | |systematyka = [[Dinosauria]] | |
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |- | ||
− | |||
− | | [[Chiny]] - | ||
− | |||
− | <small>[[formacja Ulansuhai]]</small> | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | <small>[[kreda]] ([[turon | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 43: | Linia 26: | ||
[[Ornithomimidae]] | [[Ornithomimidae]] | ||
− | | | + | |grafika = Sinornithomimus.jpg |
− | | | + | |podpis = Rekonstrukcja. Autor: FunkMonk (Michael B. H.) [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sinornithomimus.jpg] |
− | + | |PorównanieGrupa = | |
− | |} | + | |PorównanieDługość = |
− | + | |mapa = | |
+ | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Sinornithomimus'' to [[rodzaj]] [[ornitomimozaur]]a żyjącego w | + | ''Sinornithomimus'' to [[rodzaj]] [[ornitomimozaur]]a żyjącego w kredzie na terytorium Azji. Szczątki odkryto w 1997 roku, a opisano w 2003. |
Odnalezienie gastrolitów dało początek przypuszczeniom, że sinornitomimy były roślinożerne. Jednak takie kamienie znaleziono również u drapieżnych [[teropod]]ów, np. ''[[Lourinhanosaurus]]'' i ''[[Nqwebasaurus]]''. | Odnalezienie gastrolitów dało początek przypuszczeniom, że sinornitomimy były roślinożerne. Jednak takie kamienie znaleziono również u drapieżnych [[teropod]]ów, np. ''[[Lourinhanosaurus]]'' i ''[[Nqwebasaurus]]''. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Materiał kopalny i wymiary== | ==Materiał kopalny i wymiary== | ||
− | Znaleziono aż | + | [[Plik:Sinornithomimus skeletal.jpg|thumb|Holotyp i młody osobnik IVPP−V11797−11. Skala = 30 cm. Źródło: Kobayashi i Lü, 2003]] |
+ | Znaleziono aż 14 szkieletów osobników juwenilijnych i młodocianych, z czego wiele było niemal kompletnych. | ||
[[Holotyp]] oznaczony IVPP-V11797-10 to niemal kompletny szkielet (brakuje dalszych kręgów ogonowych) niedorosłego osobnika, którego długość oszacowano na około 2,5 m. Do opisania gatunku autorzy posłużyli się jeszcze ośmioma kolejnymi osobnikami ze wspólnego cmentarzyska. | [[Holotyp]] oznaczony IVPP-V11797-10 to niemal kompletny szkielet (brakuje dalszych kręgów ogonowych) niedorosłego osobnika, którego długość oszacowano na około 2,5 m. Do opisania gatunku autorzy posłużyli się jeszcze ośmioma kolejnymi osobnikami ze wspólnego cmentarzyska. | ||
Kość udowa typowego osobnika mierzy 32 cm. Znaleziono też osobnika, którego udo miałoby mierzyć 48 cm (IVPP-V11797-19) - jego długość można oszacować na 3,75 m. Najmniejszy osobnik miał kość udową długości 16,5 cm. | Kość udowa typowego osobnika mierzy 32 cm. Znaleziono też osobnika, którego udo miałoby mierzyć 48 cm (IVPP-V11797-19) - jego długość można oszacować na 3,75 m. Najmniejszy osobnik miał kość udową długości 16,5 cm. | ||
+ | |||
+ | ==Budowa== | ||
+ | [[Plik:Sinornithomimus skull.jpg|thumb|Czaszka okazu typowego. Źródło: Kobayashi i Lü, 2003]] | ||
+ | ''Sinornithomimus'' był to średniej wielkości przedstawiciel [[Ornithomimosauria]]. Od swoich kuzynów różnił się morfologią czaszki. U [[holotyp|okazu typowego]] mierzy trochę ponad 18 cm i jest poprzecznie zmiażdzona. W jego pysku nie było zębów. Cechą charakterystyczną tego dinozaura była krótka i wygięta szyja. Łopata była długą i cienką kością, jednak swoim rozmiarem ustępowała smukłej kości ramiennej. Kość piszczelowa była najdłuższym elementem kończyny tylnej. | ||
==Zachowania stadne== | ==Zachowania stadne== | ||
Linia 69: | Linia 53: | ||
Znaleziono w jednym miejscu prawie trzydzieści osobników. Wszystkie osobniki mieszczą się w przedziale wiekowym od roku do ponad 7 lat a zdecydowanie najwięcej jest osobników w wieku 1-2 lat. Brak nowo wyklutych oraz zupełnie dorosłych. Zwierzęta prawdopodobnie tworzyły stado i zginęły w błocie wysychającego jeziora lub sadzawki. To odkrycie nasuwa przypuszczenie, że młode ornitomimidy oraz prawdopodobnie inne nieptasie dinozaury często żyły w grupach. Jest to inna strategia niż spotykana wśród współczesnych kręgowców lądowych. [[David Varricchio|Varricchio]] i współpracownicy (2008) doszli do wniosku, iż styl życia dinozaurów był mobilny, były one jajorodne, opiekowały się jajami i najmłodszymi osobnikami, a osiągały dojrzałość dość późno - w ciągu kilku lat. Struktura populacji stada sinornitomimów jest podobna do tych u innych roślinożernych dinozaurów i sugeruje wysoką śmiertelność młodych. | Znaleziono w jednym miejscu prawie trzydzieści osobników. Wszystkie osobniki mieszczą się w przedziale wiekowym od roku do ponad 7 lat a zdecydowanie najwięcej jest osobników w wieku 1-2 lat. Brak nowo wyklutych oraz zupełnie dorosłych. Zwierzęta prawdopodobnie tworzyły stado i zginęły w błocie wysychającego jeziora lub sadzawki. To odkrycie nasuwa przypuszczenie, że młode ornitomimidy oraz prawdopodobnie inne nieptasie dinozaury często żyły w grupach. Jest to inna strategia niż spotykana wśród współczesnych kręgowców lądowych. [[David Varricchio|Varricchio]] i współpracownicy (2008) doszli do wniosku, iż styl życia dinozaurów był mobilny, były one jajorodne, opiekowały się jajami i najmłodszymi osobnikami, a osiągały dojrzałość dość późno - w ciągu kilku lat. Struktura populacji stada sinornitomimów jest podobna do tych u innych roślinożernych dinozaurów i sugeruje wysoką śmiertelność młodych. | ||
+ | |||
+ | ==Systematyka== | ||
+ | ''Sinornithomimus'' według autorów opisu jest [[bazalny]]m przedstawicielem [[Ornithomimidae]]. Hattori i in. (2023) w swojej analizie filogenetycznej wykazali, że najbliższymi kuzynami ''Sinornithomimus'' są: ''[[Qiupalong]]'', ''[[Rativates]]'', ''[[Struthiomimus]]'', ''[[Gallimimus]]'', ''[[Anserimimus]]'' oraz ''[[Ornithomimus]]''. | ||
+ | |||
+ | ==Etymologia== | ||
+ | Nazwa ''Sinornithomimus'' powstała z połączenia łacińskich słów: ''Sinae'' (odnoszącego się do Chin), ''ornithos'' (ptak) i ''mimus'' (czyli "naśladować"). Epitet gatunkowy nadano na cześć chińskiego profesora Zhi-Ming Donga, który odkrył szczątki sinornitomima. | ||
== Spis gatunków == | == Spis gatunków == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
− | + | |{{V| ''Sinornithomimus''}} | |
| {{Kpt|[[Yoshitsugu Kobayashi|Kobayashi]]}} i {{Kpt|[[Lü Junchang|Lü]]}}, [[2003]] | | {{Kpt|[[Yoshitsugu Kobayashi|Kobayashi]]}} i {{Kpt|[[Lü Junchang|Lü]]}}, [[2003]] | ||
|- | |- | ||
− | + | |{{V|''S. dongi''}} | |
| {{Kpt|Kobayashi}} i {{Kpt|Lü}}, 2003 | | {{Kpt|Kobayashi}} i {{Kpt|Lü}}, 2003 | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | <small>Benson, R.B. & Xu, X. (2008) "The anatomy and systematic position of the theropod dinosaur Chilantaisaurus tashuikouensis Hu, 1964 from the Early Cretaceous of Alanshan, People's Republic of China" Geological Magazine, 145(6), 778-789 doi:10.1017/S0016756808005475. | + | <small>Benson, R.B. & Xu, X. (2008) "The anatomy and systematic position of the theropod dinosaur Chilantaisaurus tashuikouensis Hu, 1964 from the Early Cretaceous of Alanshan, People's Republic of China" Geological Magazine, 145(6), 778-789 [[doi:10.1017/S0016756808005475.]] |
Kobayashi, Y. & Lü, J.−C. (2003) "A new ornithomimid dinosaur with gregarious habits from the Late Cretaceous of China" Acta Palaeontologica Polonica, 48(2), 235–259. | Kobayashi, Y. & Lü, J.−C. (2003) "A new ornithomimid dinosaur with gregarious habits from the Late Cretaceous of China" Acta Palaeontologica Polonica, 48(2), 235–259. | ||
− | Varricchio, D.J., Sereno, P.C., Zhao, X., Tan, L., Wilson, J.A. & Lyon, G.H. (2008) "Mud−trapped herd captures evidence of distinctive dinosaur sociality" Acta Palaeontologica Polonica, 53(4), 567–578.</small> | + | Hattori, S., Shibata, M., Kawabe, S., Imai, T., Nishi, H. & Azuma, Y. (2023). "New theropod dinosaur from the Lower Cretaceous of Japan provides critical implications for the early evolution of ornithomimosaurs". Scientific Reports. 13. 13842. [[doi:10.1038/s41598-023-40804-3]] |
+ | |||
+ | Varricchio, D.J., Sereno, P.C., Zhao, X., Tan, L., Wilson, J.A. & Lyon, G.H. (2008) "Mud−trapped herd captures evidence of distinctive dinosaur sociality" Acta Palaeontologica Polonica, 53(4), 567–578.<references/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Linia 93: | Linia 85: | ||
[[Kategoria:Ornithomimosauria]] | [[Kategoria:Ornithomimosauria]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Chiny]] |
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
+ | [[Kategoria:Turon]] |
Aktualna wersja na dzień 07:26, 10 kwi 2024
Autor: | Maciej Ziegler |
Korekta: | Krzysztof Lichota, Adrian Tkocz, Paweł Konarzewski |
Sinornithomimus (sinornitoimim) | |
---|---|
Długość | ok. 3,8 m [1] |
Wysokość | ok. 1,4 m (w biodrach) [1] |
Masa | 150 kg [1] |
Dieta | wszystkożerny/roślinożerny |
Miejsce | Chiny - Mongolia Wewnętrzna |
Czas |
ok. 92 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: FunkMonk (Michael B. H.) [1] |
Wstęp
Sinornithomimus to rodzaj ornitomimozaura żyjącego w kredzie na terytorium Azji. Szczątki odkryto w 1997 roku, a opisano w 2003.
Odnalezienie gastrolitów dało początek przypuszczeniom, że sinornitomimy były roślinożerne. Jednak takie kamienie znaleziono również u drapieżnych teropodów, np. Lourinhanosaurus i Nqwebasaurus.
Materiał kopalny i wymiary
Znaleziono aż 14 szkieletów osobników juwenilijnych i młodocianych, z czego wiele było niemal kompletnych.
Holotyp oznaczony IVPP-V11797-10 to niemal kompletny szkielet (brakuje dalszych kręgów ogonowych) niedorosłego osobnika, którego długość oszacowano na około 2,5 m. Do opisania gatunku autorzy posłużyli się jeszcze ośmioma kolejnymi osobnikami ze wspólnego cmentarzyska.
Kość udowa typowego osobnika mierzy 32 cm. Znaleziono też osobnika, którego udo miałoby mierzyć 48 cm (IVPP-V11797-19) - jego długość można oszacować na 3,75 m. Najmniejszy osobnik miał kość udową długości 16,5 cm.
Budowa
Sinornithomimus był to średniej wielkości przedstawiciel Ornithomimosauria. Od swoich kuzynów różnił się morfologią czaszki. U okazu typowego mierzy trochę ponad 18 cm i jest poprzecznie zmiażdzona. W jego pysku nie było zębów. Cechą charakterystyczną tego dinozaura była krótka i wygięta szyja. Łopata była długą i cienką kością, jednak swoim rozmiarem ustępowała smukłej kości ramiennej. Kość piszczelowa była najdłuższym elementem kończyny tylnej.
Zachowania stadne
Znaleziono w jednym miejscu prawie trzydzieści osobników. Wszystkie osobniki mieszczą się w przedziale wiekowym od roku do ponad 7 lat a zdecydowanie najwięcej jest osobników w wieku 1-2 lat. Brak nowo wyklutych oraz zupełnie dorosłych. Zwierzęta prawdopodobnie tworzyły stado i zginęły w błocie wysychającego jeziora lub sadzawki. To odkrycie nasuwa przypuszczenie, że młode ornitomimidy oraz prawdopodobnie inne nieptasie dinozaury często żyły w grupach. Jest to inna strategia niż spotykana wśród współczesnych kręgowców lądowych. Varricchio i współpracownicy (2008) doszli do wniosku, iż styl życia dinozaurów był mobilny, były one jajorodne, opiekowały się jajami i najmłodszymi osobnikami, a osiągały dojrzałość dość późno - w ciągu kilku lat. Struktura populacji stada sinornitomimów jest podobna do tych u innych roślinożernych dinozaurów i sugeruje wysoką śmiertelność młodych.
Systematyka
Sinornithomimus według autorów opisu jest bazalnym przedstawicielem Ornithomimidae. Hattori i in. (2023) w swojej analizie filogenetycznej wykazali, że najbliższymi kuzynami Sinornithomimus są: Qiupalong, Rativates, Struthiomimus, Gallimimus, Anserimimus oraz Ornithomimus.
Etymologia
Nazwa Sinornithomimus powstała z połączenia łacińskich słów: Sinae (odnoszącego się do Chin), ornithos (ptak) i mimus (czyli "naśladować"). Epitet gatunkowy nadano na cześć chińskiego profesora Zhi-Ming Donga, który odkrył szczątki sinornitomima.
Spis gatunków
Sinornithomimus | Kobayashi i Lü, 2003 |
S. dongi | Kobayashi i Lü, 2003 |
Bibliografia
Benson, R.B. & Xu, X. (2008) "The anatomy and systematic position of the theropod dinosaur Chilantaisaurus tashuikouensis Hu, 1964 from the Early Cretaceous of Alanshan, People's Republic of China" Geological Magazine, 145(6), 778-789 doi:10.1017/S0016756808005475.
Kobayashi, Y. & Lü, J.−C. (2003) "A new ornithomimid dinosaur with gregarious habits from the Late Cretaceous of China" Acta Palaeontologica Polonica, 48(2), 235–259.
Hattori, S., Shibata, M., Kawabe, S., Imai, T., Nishi, H. & Azuma, Y. (2023). "New theropod dinosaur from the Lower Cretaceous of Japan provides critical implications for the early evolution of ornithomimosaurs". Scientific Reports. 13. 13842. doi:10.1038/s41598-023-40804-3
Varricchio, D.J., Sereno, P.C., Zhao, X., Tan, L., Wilson, J.A. & Lyon, G.H. (2008) "Mud−trapped herd captures evidence of distinctive dinosaur sociality" Acta Palaeontologica Polonica, 53(4), 567–578.