Pycnonemosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
(systematyka, inne popr.) |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|- | |- | ||
| [[Kamil Kamiński]] | | [[Kamil Kamiński]] | ||
| − | + | | [[Maciej Ziegler]] | |
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | >9,4 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
[[Ceratosauria]] | [[Ceratosauria]] | ||
| − | [[ | + | [[Abelisauria]] |
| − | |||
| − | |||
| − | + | (?)<ref>Coria i in. (2006) podważają przynależność do Abelisauridae.</ref> [[Abelisauridae]] | |
| − | [[ | + | (( [[Carnotaurinae]] |
| + | [[Furileusauria]] ))<ref>Systematyka za [[Ceratosauria#Longrich_i_in..2C_2017|Longrich i in., 2017]]. Alternatywna systematyka to:<br> | ||
| + | 1) [[Brachyrostra]]: [[Furileusauria]] ([[Ceratosauria#Tortosa_i_in..2C_2014|Tortosa i in., 2014]] i [[Ceratosauria#Filippi_i_in..2C_2016|Filippi i in., 2016]]);<br> | ||
| + | 2) [[Neoceratosauria]]: [[Abelisauroidea]]: [[Carnotaurinae]]: [[Brachyrostra]] ([[Ceratosauria#Wang_i_in..2C_2017|Wang i in., 2017]]).</ref> | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik: Pycnonemosaurus nevesi skeletal by bricksmashtv.jpg|400px]] | | colspan=2 |[[Plik: Pycnonemosaurus nevesi skeletal by bricksmashtv.jpg|400px]] | ||
<small>Sylwetka ''Pycnonemosaurus'', na niebiesko zaznaczono znaleziono kości. | <small>Sylwetka ''Pycnonemosaurus'', na niebiesko zaznaczono znaleziono kości. | ||
| − | <br />Autor: Gunnar Bivens | + | <br />Autor: Gunnar Bivens [http://bricksmashtv.deviantart.com/art/Pycnonemosaurus-nevesi-Skeletal-633382881].</small> |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
| Linia 53: | Linia 54: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]]em jest okaz oznaczony numerem katalogowym DGM 859-R. Obejmuje on pięć zębów, fragmenty żebra, dwa niekompletne kręgi szyjne, cztery trzony kręgów szyjnych, wyrostek poprzeczny kręgu szyjnego, dalszą część prawej kości łonowej, prawą kość piszczelową i dalszą część prawej kości strzałkowej. | + | [[Holotyp]]em jest okaz oznaczony numerem katalogowym DGM 859-R. Obejmuje on pięć zębów, fragmenty żebra, dwa niekompletne kręgi szyjne, cztery trzony kręgów szyjnych, wyrostek poprzeczny kręgu szyjnego, dalszą część prawej kości łonowej, prawą kość piszczelową i dalszą część prawej kości strzałkowej. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 59: | Linia 60: | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | ''Pycnonemosaurus'' był jednym z największych abelizaurydów, nie wiadomo jednak dokładnie jakie osiągał rozmiary. Wg Grillo i Delcourta (2017) był on największym przedstawicielem swojej rodziny, osiągając długość 8,93 ± 0,31 m, więcej niż ''[[Carnotaurus]]'' czy ''[[Ekrixinatosaurus]]''. Wg wspomnianych autorów jego kości są większe niż u jakiegokolwiek znanego abelizauroida. Wcześniejsze oszacowania były jednak przeważnie mniejsze, dając mu 6-7 m. Holotyp mógł być osobnikiem młodym, na co wskazują niezrośnięte | + | ''Pycnonemosaurus'' był jednym z największych abelizaurydów, nie wiadomo jednak dokładnie jakie osiągał rozmiary. Wg Grillo i Delcourta (2017) był on największym przedstawicielem swojej rodziny, osiągając długość 8,93 ± 0,31 m, więcej niż ''[[Carnotaurus]]'' czy ''[[Ekrixinatosaurus]]''. Wg wspomnianych autorów jego kości są większe niż u jakiegokolwiek znanego abelizauroida. Wcześniejsze oszacowania były jednak przeważnie mniejsze, dając mu 6-7 m. Holotyp mógł być osobnikiem młodym, na co wskazują niezrośnięte łuki neuralne i trzony kręgów ogonowych (Kellner i Campos [2002]), być może teropod ten osiągał jeszcze większe rozmiary. |
''Pycnonemosaurus'' wyróżniał się grzebieniem knemialnym (ang. ''cnemial crest'') na kości piszczelowej w kształcie siekiery (choć piszczele zaawansowanych abelizaurydów są podobne do siebie) i względnie małą stopką kości łonowej (Kellner i Campos, 2002; dokładne proporcje są jednak nieznane, a cecha ta może w podobnym stopniu występować u ''Ekrixinatosaurus'' i ''Rahiolisaurus''). Kręgi ogonowe miały dystalnie rozszerzone wyrostki poprzeczne oraz proporcjonalnie szerokie podstawy łuków neuralnych ([[Matthew Carrano|Carrano]] i [[Scott Sampson|Sampson]], 2008). | ''Pycnonemosaurus'' wyróżniał się grzebieniem knemialnym (ang. ''cnemial crest'') na kości piszczelowej w kształcie siekiery (choć piszczele zaawansowanych abelizaurydów są podobne do siebie) i względnie małą stopką kości łonowej (Kellner i Campos, 2002; dokładne proporcje są jednak nieznane, a cecha ta może w podobnym stopniu występować u ''Ekrixinatosaurus'' i ''Rahiolisaurus''). Kręgi ogonowe miały dystalnie rozszerzone wyrostki poprzeczne oraz proporcjonalnie szerokie podstawy łuków neuralnych ([[Matthew Carrano|Carrano]] i [[Scott Sampson|Sampson]], 2008). | ||
| Linia 65: | Linia 66: | ||
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| − | ''Pycnonemosaurus'' | + | ''Pycnonemosaurus'' występował razem z kilkoma średnich rozmiarów zauropodami, takimi jak ''[[Adamantisaurus]]'', ''[[Aelosaurus]]'' i ''[[Gondwanatitan]]'', oraz większym ''[[Maxakalisaurus]]''. Mogły one stanowić potencjalne ofiary pycnonemozaura, zwłaszcza mniejsze rodzaje. Prawdopodobnie zajmował on pozycje na szczycie łańcucha pokarmowego, choć mógł tam żyć również drugi, nieopisany jeszcze abelizauryd (Carrano i Sampson, 2008). Obok niego żyły też mniejsze, nieopisane [[Unenlagiinae|unenlaginy]] (Candeiro i in., 2012), które nie stanowiły konkurencji dla dorosłych pycnonemozaurów. Oprócz dinozaurów liczne były różnego rodzaju krokodylomorfy, w tym dosyć duże formy lodowe, jak ''Baurusuchus''. |
Datowanie formacji Adamantina jest niepewne. Carrano i Sampson (2008) wskazują na [[turon]]-[[santon]]. Natomiast wg Filippi i in. (2016) oraz Longricha i in. (2017) był to [[mastrycht]]. Szczątki pycnonemozaura być może pochodzą jednak z odrębnej formacji Quilombinho (Weska, 2006). | Datowanie formacji Adamantina jest niepewne. Carrano i Sampson (2008) wskazują na [[turon]]-[[santon]]. Natomiast wg Filippi i in. (2016) oraz Longricha i in. (2017) był to [[mastrycht]]. Szczątki pycnonemozaura być może pochodzą jednak z odrębnej formacji Quilombinho (Weska, 2006). | ||
| Linia 107: | Linia 108: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Wersja z 18:29, 1 maj 2017
| Autor: | Korekta: |
| Kamil Kamiński | Maciej Ziegler |
| Pycnonemosaurus (pycnonemozaur) | |
|---|---|
| Długość: | >9,4 m |
| Masa: | >1,2 t |
| Miejsce występowania: | Brazylia, Mato Grosso |
| Czas występowania | późna kreda (turon-santon / mastrycht) |
| Systematyka | Dinosauria
(?)[1] Abelisauridae |
Sylwetka Pycnonemosaurus, na niebiesko zaznaczono znaleziono kości.
| |
Wstęp
Pycnonemosaurus był dużym mięsożernym teropodem, występującym na obszarze dzisiejszej Brazylii w późnej kredzie. Był to jeden z największych przedstawicieli Abelisauridae, jednak niedostatek materiału kopalnego utrudnia dokładne oszacowanie rozmiarów. Znaleziono tylko nieliczne fragmenty jego szkieletu. Niepewne jest również datowanie jego szczątków. Pycnonemosaurus został nazwany i opisany w 2002 r. przez duet paleontologów: Alexandra Kellnera i Diogenesa-de-Almeidę Camposa.
Materiał kopalny
Holotypem jest okaz oznaczony numerem katalogowym DGM 859-R. Obejmuje on pięć zębów, fragmenty żebra, dwa niekompletne kręgi szyjne, cztery trzony kręgów szyjnych, wyrostek poprzeczny kręgu szyjnego, dalszą część prawej kości łonowej, prawą kość piszczelową i dalszą część prawej kości strzałkowej.
Etymologia
Nazwa Pycnonemosaurus pochodzi od greckich słów pycnos („gruby”), nemos („las”) oraz sauros („jaszczur”, „gad”). Stanowi ona nawiązanie do brazylijskiego stanu Mato Grosso, co w języku portugalskim oznacza „gruby las”. Epitet gatunkowy nevesi honoruje Iedo Batistę Nevesa.
Budowa
Pycnonemosaurus był jednym z największych abelizaurydów, nie wiadomo jednak dokładnie jakie osiągał rozmiary. Wg Grillo i Delcourta (2017) był on największym przedstawicielem swojej rodziny, osiągając długość 8,93 ± 0,31 m, więcej niż Carnotaurus czy Ekrixinatosaurus. Wg wspomnianych autorów jego kości są większe niż u jakiegokolwiek znanego abelizauroida. Wcześniejsze oszacowania były jednak przeważnie mniejsze, dając mu 6-7 m. Holotyp mógł być osobnikiem młodym, na co wskazują niezrośnięte łuki neuralne i trzony kręgów ogonowych (Kellner i Campos [2002]), być może teropod ten osiągał jeszcze większe rozmiary.
Pycnonemosaurus wyróżniał się grzebieniem knemialnym (ang. cnemial crest) na kości piszczelowej w kształcie siekiery (choć piszczele zaawansowanych abelizaurydów są podobne do siebie) i względnie małą stopką kości łonowej (Kellner i Campos, 2002; dokładne proporcje są jednak nieznane, a cecha ta może w podobnym stopniu występować u Ekrixinatosaurus i Rahiolisaurus). Kręgi ogonowe miały dystalnie rozszerzone wyrostki poprzeczne oraz proporcjonalnie szerokie podstawy łuków neuralnych (Carrano i Sampson, 2008).
Paleoekologia
Pycnonemosaurus występował razem z kilkoma średnich rozmiarów zauropodami, takimi jak Adamantisaurus, Aelosaurus i Gondwanatitan, oraz większym Maxakalisaurus. Mogły one stanowić potencjalne ofiary pycnonemozaura, zwłaszcza mniejsze rodzaje. Prawdopodobnie zajmował on pozycje na szczycie łańcucha pokarmowego, choć mógł tam żyć również drugi, nieopisany jeszcze abelizauryd (Carrano i Sampson, 2008). Obok niego żyły też mniejsze, nieopisane unenlaginy (Candeiro i in., 2012), które nie stanowiły konkurencji dla dorosłych pycnonemozaurów. Oprócz dinozaurów liczne były różnego rodzaju krokodylomorfy, w tym dosyć duże formy lodowe, jak Baurusuchus.
Datowanie formacji Adamantina jest niepewne. Carrano i Sampson (2008) wskazują na turon-santon. Natomiast wg Filippi i in. (2016) oraz Longricha i in. (2017) był to mastrycht. Szczątki pycnonemozaura być może pochodzą jednak z odrębnej formacji Quilombinho (Weska, 2006).
Spis gatunków
| Pycnonemosaurus | Kellner i Camposs, 2002 |
| P. nevesi | Kellner i Camposs, 2002 |
Bibliografia
Candeiro, C.R.A., Cau, A., Fanti, F., Nava, W.R., Novas, F.E. (2012). "First evidence of an unenlagiid (Dinosauria, Theropoda, Maniraptora) from the Bauru Group, Brazil". Cretaceous Research. 37, 223–226 doi:10.1016/j.cretres.2012.04.001.
Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236. doi:10.1017/S1477201907002246.
Coria, R.A. , Currie, P.J. & Paulina Carabajal, A. (2006) "A new abelisauroid theropod from northwestern Patagonia" Canadian Journal of Earth Sciences, 43(9), 1283-1289. doi:10.1139/E06-025.
Filippi, L.S., Méndez, A.H., Juarez Válieri, R.D. & Garrido, A.C. (2016) "A new brachyrostran with hypertrophied axial structures reveals an unexpected radiation of latest Cretaceous abelisaurids" Cretaceous Research, 61, 209-219. doi:10.1016/j.cretres.2015.12.018.
Grillo, O.N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: Pycnonemosaurus nevesi is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001
Kellner, A.W.A., Campos, D.A. (2002). "On a theropod dinosaur (Abelisauria) from the continental Cretaceous of Brazil". Arquivos do Museu Nacional. 60(3), 163-170.
Longrich, N.R.; Pereda-Suberbiola, X.; Jalil, N.-E.; Khaldoune, F.; Jourani, E. (2017). "An abelisaurid from the latest Cretaceous (late Maastrichtian) of Morocco, North Africa". Cretaceous Research. doi:10.1016/j.cretres.2017.03.021
Weska, R.K. (2006) "Uma síntese do Cretáceo Superior Mato-Grossense". Geociências, 25(1), 71-81.
- ↑ Coria i in. (2006) podważają przynależność do Abelisauridae.
- ↑ Systematyka za Longrich i in., 2017. Alternatywna systematyka to:
1) Brachyrostra: Furileusauria (Tortosa i in., 2014 i Filippi i in., 2016);
2) Neoceratosauria: Abelisauroidea: Carnotaurinae: Brachyrostra (Wang i in., 2017).
