Iani: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Iani''}} {{Opis |Autor = Paweł Konarzewski |Korekta = |nazwa = ''Iani'' |długość...") |
m |
||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Iani'' to [[rodzaj]] [[ornitopod]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Jest to pierwszy opisany przedstawiciel [[Rhabdodontomorpha]] pochodzący z górnych osadów formacji Cedar Mountain. Okaz typowy został odnaleziony w 2014 roku, a | + | ''Iani'' to [[rodzaj]] [[ornitopod]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Jest to pierwszy opisany przedstawiciel [[Rhabdodontomorpha]] pochodzący z górnych osadów formacji Cedar Mountain. Okaz typowy został odnaleziony w 2014 roku, a formalnie opisany 9 lat później przez Linsday Zanno i wspólników. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
==Budowa i systematyka== | ==Budowa i systematyka== | ||
| − | ''Iani'' to średniej wielkości dwunożny [[iguanodont]] charakteryzujący się obecnością trzech zębów na kości przedszczękowej. Ogólne jego uzębienie było podobne jak u innych ornitopodów, w szczególności do ''[[Tenontosaurus]]'' oraz ''[[Qantassaurus]]''. Reszta jego unikatowych cech dotyczy | + | ''Iani'' to średniej wielkości dwunożny [[iguanodont]] charakteryzujący się obecnością trzech zębów na kości przedszczękowej. Ogólne jego uzębienie było podobne jak u innych ornitopodów, w szczególności do ''[[Tenontosaurus]]'' oraz ''[[Qantassaurus]]''. Reszta jego unikatowych cech dotyczy kości czaszki, szczególnie czołowej, łuskowej, puszki mózgowej oraz wcześniej wspomnianej kości przedszczękowej. |
Zanno i in. (2023) uznali, że ''Iani'' jest bazalnym [[iguanodont]]em. Ich zdaniem ten takson jest formą przejściową między ''Tenontosaurus'' a bardziej zaawansowanymi przedstawicielami [[Rhabdodontidae]]. | Zanno i in. (2023) uznali, że ''Iani'' jest bazalnym [[iguanodont]]em. Ich zdaniem ten takson jest formą przejściową między ''Tenontosaurus'' a bardziej zaawansowanymi przedstawicielami [[Rhabdodontidae]]. | ||
Wersja z 22:32, 10 cze 2023
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Iani | |
|---|---|
| Długość | ok. 4,2 m [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Utah
(formacja Cedar Mountain - ogniwo Mussentuchit) |
| Czas |
ok. 99,5 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja szkieletu Iani Na zielono zaznaczono odnalezione kości. Źródło: Zanno i in., 2023 [1] | |
Wstęp
Iani to rodzaj ornitopoda żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Jest to pierwszy opisany przedstawiciel Rhabdodontomorpha pochodzący z górnych osadów formacji Cedar Mountain. Okaz typowy został odnaleziony w 2014 roku, a formalnie opisany 9 lat później przez Linsday Zanno i wspólników.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym NCSM 29373 to niekompletny szkielet młodocianego osobnika, u którego zachowała się dość duża, lecz rozczłonkowana czaszka, kręgi szyjne, grzbietowe wraz z żebrami, krzyżowe i ogonowe z szewronami (u części kręgów zachowały się również wyrostki kolczyste) obydwie łopatki, prawa kość ramienna, lewa kość łokciowa, kość promieniowa, kości prawej dłoni oraz lewa kość kulszowa. (zob. rys.obok)
Budowa i systematyka
Iani to średniej wielkości dwunożny iguanodont charakteryzujący się obecnością trzech zębów na kości przedszczękowej. Ogólne jego uzębienie było podobne jak u innych ornitopodów, w szczególności do Tenontosaurus oraz Qantassaurus. Reszta jego unikatowych cech dotyczy kości czaszki, szczególnie czołowej, łuskowej, puszki mózgowej oraz wcześniej wspomnianej kości przedszczękowej.
Zanno i in. (2023) uznali, że Iani jest bazalnym iguanodontem. Ich zdaniem ten takson jest formą przejściową między Tenontosaurus a bardziej zaawansowanymi przedstawicielami Rhabdodontidae.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Iani nawiązuje do rzymskiego boga Janusa, który przewodniczy przemianom i odnosi się do zmieniającej się fauny i flory w połowie kredy w zachodniej Ameryce Północnej. Epitet gatunkowy smithi honoruje Joshuę Aarona Smitha za jego wkład w rozwój paleontologi.
Spis gatunków
| Iani | Zanno, Gates, Terry, Ayrahami, Tucker i Makovicky, 2023 |
| I. smithi | Zanno, Gates, Terry, Ayrahami, Tucker i Makovicky, 2023 |
Bibliografia
Zanno, L.E., Gates, T.A., Avrahami, H.M., Tucker, R.T. & Makovicky, P.J. (2023) "An early-diverging iguanodontian (Dinosauria: Rhabdodontomorpha) from the Late Cretaceous of North America". PLoS ONE 18(6): e0286042. doi:10.1371/journal.pone.0286042
- ↑ Oszacowanie własne (PK) na podstawie ryc. 1 w Zanno i in., 2023
