Mercuriceratops: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m (wiek)
 
Linia 16: Linia 16:
  
 
<small>([[formacja]] [[Dinosaur Park]])</small>
 
<small>([[formacja]] [[Dinosaur Park]])</small>
  |czas                  = {{Występowanie|76|75}}
+
  |czas                  = {{Występowanie|76.5|75.3}}
ok. 76 [[Ma]] <ref>Mallon J.,C., Ott, C.,J., Larson, P., L., Iuliano, E., M., Evans, D., C., (2016) ''Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA''. PLoS ONE 11(5): e0154218. [[doi:10.1371/journal.pone.0154218]].</ref> <br>
+
ok. 76,5<ref>Eberth, D. A., Evans, D. C., Ramezani, J., Kamo, S. L., Brown, C. M., Currie, P. J., & Braman, D. R. (2023). "Calibrating geologic strata, dinosaurs, and other fossils at Dinosaur Provincial Park (Alberta, Canada) using a new CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Canadian Journal of Earth Sciences. [[doi:10.1139/cjes-2023-0037]]</ref><ref name="Ryan 2014"></ref>-75,3<ref>Ramezani, J., Beveridge, T. L., Rogers, R. R., Eberth, D. A., & Roberts, E. M. (2022). "Calibrating the zenith of dinosaur diversity in the Campanian of the Western Interior Basin by CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Scientific Reports, 12(1), 16026. [https://www.nature.com/articles/s41598-022-19896-w]</ref><ref>Mallon J.,C., Ott, C.,J., Larson, P., L., Iuliano, E., M., Evans, D., C., (2016) ''Spiclypeus shipporum'' gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA''. PLoS ONE 11(5): e0154218. [[doi:10.1371/journal.pone.0154218]].</ref> [[Ma]] <br>
 
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small>
 
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small>
 
  |systematyka            =  
 
  |systematyka            =  

Aktualna wersja na dzień 08:01, 28 paź 2023

Autor: Łukasz Czepiński
Korekta: Paweł Konarzewski


Mercuriceratops (merkuryceratops)
Długość 4 m [1]
Masa 1 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce USA - Montana

(formacja Judith River)


Kanada - Alberta

(formacja Dinosaur Park)

Czas
252 201 145
66

ok. 76,5[2][3]-75,3[4][5] Ma
późna kreda (kampan)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ceratopsia

Ceratopsoidea

Ceratopsidae

Chasmosaurinae

Mercuriceratops by ABelov2014.jpg
Mercuriceratops broniący swojego gniazda przez dromeozaurydami. Autor: ABelov2014 [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Mercuriceratops to rodzaj chasmozaurynowego ceratopsyda z późnej kredy stanu Alberta (Kanada) i Montana (USA). Został opisany w 2014 roku przez kanadyjsko-amerykański zespół paleontologów[3].

Materiał kopalny

Rekonstrukcja kryzy (u góry, w widoku od przodu) i czaszki (na dole, w widoku
od boku) merkuryceratopsa. Kolorem szarym zaznaczone odkryte szczątki.
© Ryan i in., 2014[3]

Holotyp, ROM 64222 to niemal kompletna prawa k. łuskowa (kość czaszki, u ceratopsów tworzyła kryzę), znaleziony w stanie Montana w USA.

Materiał przypisany, UALVP 54559 to niekompletna prawa k. łuskowa ze stanu Alberta w Kanadzie.

Budowa i klasyfikacja

Przynależność merkuryceratopsa do Chasmosaurinae wydedukowana została na podstawie wydłużonej budowy kości łuskowej. Typowe k. łuskowe chasmozaurynów tworzą w widoku grzbietowym rozwarty trójkąt, zwężający się w kierunku tylno-bocznego końca kryzy. W widoku grzbietowym u merkuryceratopsa, boczna krawędź k. łuskowej jest zbliżona w kształcie do toporka, z przednią częścią zmodyfikowana w wąską belkę, która mogła wspierać boczną krawędź rozrośniętej k. ciemieniowej.

Jeśli interpretacja autorów opisu jest prawidłowa, Mercuriceratops to najstarszy znany chasmozauryn z Kanady i pierwszy ceratopsyd sprzed mastrychtu, który został znaleziony po obu stronach granicy Kanady z USA. Specyficzna budowa k. łuskowej zapewniała niezwykły profil kryzy (w widoku bocznym, patrz ilustracja obok), który jest wynikiem ewolucyjnego "eksperymentowania", zapoczątkowanego u najwcześniejszych chasmozaurynów, dodatkowo wzmacniającego odmiennosć biogeograficzną między północnymi i południowymi faunami Ameryki Północnej w kampanie.

Etymologia

"Mercuri" odnosi się do rzymskiego boga Merkurego, posłańca, który według starożytnych wierzeń miał mieć skrzydlatą czapkę, przypominającą nieco budowę kryzy u merkuryceratopsa. "Ceratops" oznacza "rogatą twarz" i jest powszechnym przyrostkiem dodawanym do nazw ceratopsydów. Nazwa gatunkowa, "gemini" odnosi się do bliźniaków, herosów z mitologii greckiej, Kastora i Polluksa, którzy po śmierci mieli zostać przemienieni w gwiazdozbiór Bliźniąt (Gemini), co odnosi się do bliźniaczych okazów k. łuskowej z USA i Kanady, połączonych pod jedną nazwą rodzajową. Nazwa Mercuriceratops gemini oznacza zatem: "bliźniacza rogata twarz Merkurego".

Spis gatunków

Mercuriceratops Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014
M. gemini Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014

Bibliografia

  1. 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
  2. Eberth, D. A., Evans, D. C., Ramezani, J., Kamo, S. L., Brown, C. M., Currie, P. J., & Braman, D. R. (2023). "Calibrating geologic strata, dinosaurs, and other fossils at Dinosaur Provincial Park (Alberta, Canada) using a new CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Canadian Journal of Earth Sciences. doi:10.1139/cjes-2023-0037
  3. 3,0 3,1 3,2 Ryan, M.J., Evans, D.C., Currie, P.J. & Loewen, M.A. (2014) "A new chasmosaurine from northern Laramidia expands frill disparity in ceratopsid dinosaurs" Naturwissenschaften, 101(6), 505–512. doi:10.1007/s00114-014-1183-1
  4. Ramezani, J., Beveridge, T. L., Rogers, R. R., Eberth, D. A., & Roberts, E. M. (2022). "Calibrating the zenith of dinosaur diversity in the Campanian of the Western Interior Basin by CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Scientific Reports, 12(1), 16026. [1]
  5. Mallon J.,C., Ott, C.,J., Larson, P., L., Iuliano, E., M., Evans, D., C., (2016) Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA. PLoS ONE 11(5): e0154218. doi:10.1371/journal.pone.0154218.