Sibirotitan: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Marcin Szermański]] | |Autor = [[Marcin Szermański]] | ||
− | |Korekta = [[Mateusz Tałanda]], [[Paweł Konarzewski]] | + | |Korekta = [[Mateusz Tałanda]], [[Paweł Konarzewski]], [[Michał Siedlecki]] |
|nazwa = ''Sibirotitan'' (sybirotytan) | |nazwa = ''Sibirotitan'' (sybirotytan) | ||
|długość = 21,4 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> | |długość = 21,4 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> | ||
Linia 11: | Linia 11: | ||
<small>([[formacja]] [[Ilek]])</small> | <small>([[formacja]] [[Ilek]])</small> | ||
|czas = {{Występowanie|121.4|113}} | |czas = {{Występowanie|121.4|113}} | ||
− | 121, | + | 121,4 - 113 [[Ma]]<br> |
<small>[[wczesna kreda]] ([[apt]])</small> | <small>[[wczesna kreda]] ([[apt]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
Linia 21: | Linia 21: | ||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
[[Macronaria]] | [[Macronaria]] | ||
Linia 50: | Linia 46: | ||
[[Holotyp]] PM TGU 120/10-Sh1-22 to środkowy kręg grzbietowy. Do sybirotytana należą również [[kręg|kregi]] szyjne, kości krzyżowe i biodrowe oraz elementy stopy. Do [[takson|taksonu]] przypisano ponadto dziewięć zębów, które zostały odnalezione w tej samej lokalizacji (Shestakovo 1). | [[Holotyp]] PM TGU 120/10-Sh1-22 to środkowy kręg grzbietowy. Do sybirotytana należą również [[kręg|kregi]] szyjne, kości krzyżowe i biodrowe oraz elementy stopy. Do [[takson|taksonu]] przypisano ponadto dziewięć zębów, które zostały odnalezione w tej samej lokalizacji (Shestakovo 1). | ||
− | Averianov i Lopatin w 2022 roku opisali nowy kręg szyjny (''[[axis]]'') należący do omawianego zauropoda pochodzący ze stanowiska Shestakovo 1. Dzięki niemu wyróżnili nowe [[autapomorfia|autapomorfie]] pozwalające odróżnić go od innych przedstawicieli [[Titanosauriformes]]. | + | Averianov i Lopatin w 2022 roku opisali nowy kręg szyjny o numerze katalogowym PIN 929/14 (''[[axis]]'') należący do omawianego zauropoda pochodzący ze stanowiska Shestakovo 1. Dzięki niemu wyróżnili nowe [[autapomorfia|autapomorfie]] pozwalające odróżnić go od innych przedstawicieli [[Titanosauriformes]]. |
+ | |||
+ | Z lokalizacji Shestakovo 3 (formacja Ilek) opisano pojedynczy kręg ogonowy (KOKM 26786). Averianov i in. (2024) przypisali go do ''Sibirotitan''. Z tego stanowiska pochodzą również kolejne, nie wypreparowane kręgi ogonowe oraz szewrony. | ||
− | + | ==Systematyka== | |
+ | Averianov i wspólnicy (2018) oraz Averianov i Lopatin (2022) wykazali, że ''Sibirotitan'' to wczesny przedstawiciel [[Titanosauriformes]]. Co ciekawe w 2024 roku Averianov wraz z współpracownikami w analizach filogenetycznych otrzymali omawianego zauropoda w [[klad]]ach [[Mamenchisauridae]], [[Turiasauria]] oraz [[Titanosauria]]. Jednak uważają, że najlepiej uznać omawianego zauropoda jako tytanozaura lub tytanozauryforma, jeśli jest bliskim kuzynem ''[[Euhelopus]]''. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== |
Wersja z 17:19, 17 lut 2024
Autor: | Marcin Szermański |
Korekta: | Mateusz Tałanda, Paweł Konarzewski, Michał Siedlecki |
Sibirotitan (sybirotytan) | |
---|---|
Długość | 21,4 m [1] |
Wysokość | 5 m (w barkach) [1] |
Masa | 21,5 t [1] |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Rosja - prowincja Kemerovo |
Czas |
121,4 - 113 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Model przedstawiający Sibirotitan. [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Sibirotitan astrosacralis to gatunek kredowego zauropoda z grupy Somphospondyli. Znany światu już od 2008 roku, ale doczekał się naukowego "ochrzczenia" dopiero w 2018 roku (w druku od końca 2017). Mimo to nieoficjalnie nazwa rodzajowa "Siberotitan" funkcjonowała w internecie od marca 2015.
Sibirotitan jest dopiero drugim znanym rosyjskim zauropodem (po Tengrisaurus) i jednocześnie jednym z najstarszych tytanozauryformów z Azji.
Lokalizacja i wiek
Skamieniałości tego długoszyjego dinozaura odnaleziono na terenie prowincji Kemerovo na zachodzie Syberii (Rosja). Lokalizacja Shestakovo 1 należy do pokładów formacji Ilek, datowanej na wczesną kredę (apt [Averianov i Lopatin, 2022]). Pierwsze szczątki Siberotitan zostały odnalezione na stanowisku Shestakovo 1 już w 2008 roku.
Materiał kopalny
Holotyp PM TGU 120/10-Sh1-22 to środkowy kręg grzbietowy. Do sybirotytana należą również kregi szyjne, kości krzyżowe i biodrowe oraz elementy stopy. Do taksonu przypisano ponadto dziewięć zębów, które zostały odnalezione w tej samej lokalizacji (Shestakovo 1).
Averianov i Lopatin w 2022 roku opisali nowy kręg szyjny o numerze katalogowym PIN 929/14 (axis) należący do omawianego zauropoda pochodzący ze stanowiska Shestakovo 1. Dzięki niemu wyróżnili nowe autapomorfie pozwalające odróżnić go od innych przedstawicieli Titanosauriformes.
Z lokalizacji Shestakovo 3 (formacja Ilek) opisano pojedynczy kręg ogonowy (KOKM 26786). Averianov i in. (2024) przypisali go do Sibirotitan. Z tego stanowiska pochodzą również kolejne, nie wypreparowane kręgi ogonowe oraz szewrony.
Systematyka
Averianov i wspólnicy (2018) oraz Averianov i Lopatin (2022) wykazali, że Sibirotitan to wczesny przedstawiciel Titanosauriformes. Co ciekawe w 2024 roku Averianov wraz z współpracownikami w analizach filogenetycznych otrzymali omawianego zauropoda w kladach Mamenchisauridae, Turiasauria oraz Titanosauria. Jednak uważają, że najlepiej uznać omawianego zauropoda jako tytanozaura lub tytanozauryforma, jeśli jest bliskim kuzynem Euhelopus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Sibirotitan znaczy "tytan z Syberii". Z kolei epitet gatunkowy astrosacralis odnosi się do morfologii żeber krzyżowych, które promieniście się rozchodzą na podobieństwo do gwiazdy.
Spis gatunków
Sibirotitan | Averianov, Ivantsov, Skutschas, Faingertz i Leshchinskiy, 2018 |
S. astrosacralis | Averianov, Ivantsov, Skutschas, Faingertz i Leshchinskiy, 2018 |
Bibliografia
Averianov, A., Ivantsov, S., Skutschas, P., Faingertz, A., & Leshchinskiy, S. (2018). "A new sauropod dinosaur from the lower Cretaceous Ilek formation, Western Siberia, Russia". Geobios, 51(1), 1-14. doi:10.1016/J.GEOBIOS.2017.12.004
Averianov, A. O., & Lopatin, A. V. (2022). "New Data on Sibirotitan, a Titanosauriform Sauropod from the Early Cretaceous of Western Siberia". In Doklady Earth Sciences (Vol. 506, No. 1, pp. 650-653). Pleiades Publishing. doi:10.1134/S1028334X22700040
Averianov, A. O., Podlesnov, A., Slobodin,D., Skutschas, P. P., Feofanova, O & Vladimirova, O. (2024). "First sauropod dinosaur remains from the Early Cretaceous Shestakovo 3 locality, Western Siberia, Russia". Biological Communications 68(4). [[2]]