Newtonsaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Korekta = [[Kamil Kamiński]], [[Michał Siedlecki]] | |Korekta = [[Kamil Kamiński]], [[Michał Siedlecki]] | ||
|nazwa = ''Newtonsaurus" (niutonzaur) | |nazwa = ''Newtonsaurus" (niutonzaur) | ||
| − | |długość = 5,1 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> - ?7 m | + | |długość = 5,1 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> - ?7 m <ref>Owens i in., 2025</ref> |
|wysokość = 1,15 m (w biodrach)<ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |wysokość = 1,15 m (w biodrach)<ref name="Molina-Larramendi"></ref> | ||
|masa = 130 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |masa = 130 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | ||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
[[Neotheropoda]] | [[Neotheropoda]] | ||
| − | ??[[ | + | ? [[Avetheropoda]]/? [[Coelophysoidea]] |
|grafika = Newtonsaurus cambrensis.png | |grafika = Newtonsaurus cambrensis.png | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Plik:Newtonsaurus (holotype, photogrammetry reconstruction).jpg|thumb|300px|right|Fotogrametryczna rekonstrukcja [[holotyp|holotypu]] ''Newtonsaurus cambriensis''. Widok od strony języka (A), wargi (B) i grzbietowej (C). Źródło: Owens i in., 2025. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Newtonsaurus_(holotype,_photogrammetry_reconstruction).jpg | + | [[Plik:Newtonsaurus (holotype, photogrammetry reconstruction).jpg|thumb|300px|right|Fotogrametryczna rekonstrukcja [[holotyp|holotypu]] ''Newtonsaurus cambriensis''. Widok od strony języka (A), wargi (B) i grzbietowej (C). Źródło: Owens i in., 2025. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Newtonsaurus_(holotype,_photogrammetry_reconstruction).jpg]] |
[[Holotyp]] to kość zębowa (275 mm) z siedmioma zachowanymi zębami (do 29 mm). | [[Holotyp]] to kość zębowa (275 mm) z siedmioma zachowanymi zębami (do 29 mm). | ||
==Historia taksonomii== | ==Historia taksonomii== | ||
| − | [[Gatunek]] "N." ''cambrensis'', nosił początkowo nazwę ''[[Zanclodon]] cambrensis'' (opisany jako [[megalozauryd]], Newton, [[1899]]), a później został przemianowany na ''[[Gresslyosaurus]] cambrensis'' i [[gatunek]] megalozaura o nazwie ''[[Megalosaurus]] cambrensis''. W [[1993]] Welles i Pickering uznali go za [[takson]] niepewny oraz wymagający szczegółowych badań oraz opisu. Nadali mu nową nieformalną nazwę na cześć odkrywcy - "Newtonosaurus", co znaczy "jaszczur Newtona". Rauhut i Hungerbuhler (2000) wskazali na [[diagnoza|niediagnostyczność]] szczątków i uznali go za ''[[nomen dubium]]''. Wg Carrano i in. (2012) jest to bliżej nieokreślony teropod znajdujący się poza [[Averostra]] lub nawet archozaur niebędący dinozaurem. | + | [[Gatunek]] "N." ''cambrensis'', nosił początkowo nazwę ''[[Zanclodon]] cambrensis'' (opisany jako [[megalozauryd]], Newton, [[1899]]; epitet gatunkowy odnosi się do znalezienia szczątków tego dinozaura na terenie dzisiejszej Walii), a później został przemianowany na ''[[Gresslyosaurus]] cambrensis'' i [[gatunek]] megalozaura o nazwie ''[[Megalosaurus]] cambrensis''. W [[1993]] Welles i Pickering uznali go za [[takson]] niepewny oraz wymagający szczegółowych badań oraz opisu. Nadali mu nową nieformalną nazwę na cześć odkrywcy - "Newtonosaurus", co znaczy "jaszczur Newtona". Rauhut i Hungerbuhler (2000) wskazali na [[diagnoza|niediagnostyczność]] szczątków i uznali go za ''[[nomen dubium]]''. Wg Carrano i in. (2012) jest to bliżej nieokreślony teropod znajdujący się poza [[Averostra]] lub nawet archozaur niebędący dinozaurem. Zespół paleontologów prowadzonych przez Owensa i [[Benton]]a w 2025 opublikował wyniki swej ponownej analizy okazu typowego niutonzaura. Badacze stwierdzili, że była to pozostałość po wielkim teropodzie, prawdopodobnie przedstawicielu [[Coelophysoidea|celofyzoidów]], lecz z uwagi na fragmentaryczność owych szczątków, uznali, że pozycja systematyczna tego taksonu jest trudna do ustalenia. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
|- | |- | ||
| = "Newtonsaurus" | | = "Newtonsaurus" | ||
| − | | {{Kpt|Welles}} ''vide'' {{Kpt|Welles}} i {{Kpt|Pickering}}, [[1999]] | + | |{{Kpt|Welles}} ''vide'' {{Kpt|Welles}} i {{Kpt|Pickering}}, [[1999]] |
| ''[[nomen nudum]]'' | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
|- | |- | ||
| Linia 71: | Linia 71: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small>Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "''The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology'', 10(2). [[doi:10.1080/14772019.2011.630927]] | <small>Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "''The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology'', 10(2). [[doi:10.1080/14772019.2011.630927]] | ||
| + | |||
| + | Evans, O., Howells, C., Wintle, N., Benton, M.J. (2025). "Re-assessment of a large archosaur dentary from the Late Triassic of South Wales, United Kingdom". Proceedings of the Geologists' Association: 101142. [doi:10.1016/j.pgeola.2025.101142] | ||
Mortimer, M. (online 2012) [http://home.comcast.net/~eoraptor/Theropoda.htm#Newtonsauruscambrensis] | Mortimer, M. (online 2012) [http://home.comcast.net/~eoraptor/Theropoda.htm#Newtonsauruscambrensis] | ||
| Linia 79: | Linia 81: | ||
Mortimer, M. (online 2012) [[http://home.comcast.net/~eoraptor/Theropoda.htm#Newtonsauruscambrensis]] | Mortimer, M. (online 2012) [[http://home.comcast.net/~eoraptor/Theropoda.htm#Newtonsauruscambrensis]] | ||
| − | </small> | + | <references/></small> |
Wersja z 15:08, 15 wrz 2025
Opis w trakcie rozbudowy
| Autor: | Sebastian Oziemski |
| Korekta: | Kamil Kamiński, Michał Siedlecki |
| Newtonsaurus" (niutonzaur) | |
|---|---|
| Długość | 5,1 m [1] - ?7 m [2] |
| Wysokość | 1,15 m (w biodrach)[1] |
| Masa | 130 kg [1] |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Wielka Brytania - Południowa Walia |
| Czas |
ok. 202 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Connor Ashbridge. [[1]] | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Newtonsaurus to rodzaj dużego teropoda, żyjącego pod koniec epoki późnego triasu, którego skamieniałości odkryto na południu Walii w Wielkiej Brytanii.
Materiał kopalny
.jpg)
Holotyp to kość zębowa (275 mm) z siedmioma zachowanymi zębami (do 29 mm).
Historia taksonomii
Gatunek "N." cambrensis, nosił początkowo nazwę Zanclodon cambrensis (opisany jako megalozauryd, Newton, 1899; epitet gatunkowy odnosi się do znalezienia szczątków tego dinozaura na terenie dzisiejszej Walii), a później został przemianowany na Gresslyosaurus cambrensis i gatunek megalozaura o nazwie Megalosaurus cambrensis. W 1993 Welles i Pickering uznali go za takson niepewny oraz wymagający szczegółowych badań oraz opisu. Nadali mu nową nieformalną nazwę na cześć odkrywcy - "Newtonosaurus", co znaczy "jaszczur Newtona". Rauhut i Hungerbuhler (2000) wskazali na niediagnostyczność szczątków i uznali go za nomen dubium. Wg Carrano i in. (2012) jest to bliżej nieokreślony teropod znajdujący się poza Averostra lub nawet archozaur niebędący dinozaurem. Zespół paleontologów prowadzonych przez Owensa i Bentona w 2025 opublikował wyniki swej ponownej analizy okazu typowego niutonzaura. Badacze stwierdzili, że była to pozostałość po wielkim teropodzie, prawdopodobnie przedstawicielu celofyzoidów, lecz z uwagi na fragmentaryczność owych szczątków, uznali, że pozycja systematyczna tego taksonu jest trudna do ustalenia.
Spis gatunków
| Newtonsaurus | Evans, Howells, Wintle i Benton, 2025 | |
| = "Newtonsaurus" | Welles vide Welles i Pickering, 1999 | nomen nudum |
| N. cambriensis | (Newton, 1899) Evans, Howells, Wintle i Benton, 2025 | |
| = "N." cambrensis | (Newton, 1899) Welles vide Welles i Pickering, 1999 | nomen nudum |
| = Zanclodon cambrensis | Newton, 1899 | |
| = Gresslyosaurus cambrensis | (Newton, 1899) Kuhn, 1939 | |
| = Megalosaurus cambrensis | (Newton, 1899) Newton, 1899 |
Bibliografia
Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2). doi:10.1080/14772019.2011.630927
Evans, O., Howells, C., Wintle, N., Benton, M.J. (2025). "Re-assessment of a large archosaur dentary from the Late Triassic of South Wales, United Kingdom". Proceedings of the Geologists' Association: 101142. [doi:10.1016/j.pgeola.2025.101142]
Mortimer, M. (online 2012) [2]
Rauhut, O.W.M. & Hungerbuhler, A. (2000). “A review of European Triassic theropods.” Gaia. 15, 75-88.
Ford, T. (online, 2025) [[3]]
Mortimer, M. (online 2012) [[4]]
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Newtonsaurus_cambrensis.png){kind=link}
.jpg){kind=link}