Gastonia: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Tomasz Sokołowski | Maciej Ziegler Krzysztof Lichota [[Dawid Mika]...”) |
(Do poprawy, 1 pozycja w biblio. kiepsko wygląda) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do weryfikacji: systematyka, czas, uzupełnienie materiału kopalnego | ||
| + | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 28: | Linia 30: | ||
| [[USA]] - Utah | | [[USA]] - Utah | ||
| − | <small>([[formacja Cedar Mountain]])</small> | + | <small>([[formacja Cedar Mountain]] - ogniwo Yellow Cat)</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 51: | Linia 53: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Gastonia'' to północnoamerykański [[rodzaj]] średniej wielkości ankylozaura, który żył podczas wczesnej kredy, około 129-110 milionów lat temu na terenach obecnego stanu Utah. Jest bliski filogenetycznie ''[[Polacanthus]]'', posiadał podobnie jak on krzyżową
tarczę na grzbiecie oraz długie kolce na barkach | + | ''Gastonia'' to północnoamerykański [[rodzaj]] średniej wielkości ankylozaura, który żył podczas wczesnej kredy, około 129-110 milionów lat temu na terenach obecnego stanu Utah. Jest bliski filogenetycznie ''[[Polacanthus]]'', posiadał podobnie jak on krzyżową
tarczę na grzbiecie oraz długie kolce na barkach. |
''Gastonia'' jest znana z największej ilości szczą
tków spośród wszystkich polakantów. | ''Gastonia'' jest znana z największej ilości szczą
tków spośród wszystkich polakantów. | ||
| Linia 57: | Linia 59: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Typowy [[gatunek]], ''G. burgei'' został opisany przez Jamesa [[Kirkland]]a w [[1998]] roku. Jej nazwa została nadana na cześć paleontologa Roberta [[Gaston]]a, zaś epitet gatunkowy honoruje Donalda [[Burge]], jednego z autorów opisu utahraptora - teropoda odkrytego w tym samym kamieniołomie co gastonia. | Typowy [[gatunek]], ''G. burgei'' został opisany przez Jamesa [[Kirkland]]a w [[1998]] roku. Jej nazwa została nadana na cześć paleontologa Roberta [[Gaston]]a, zaś epitet gatunkowy honoruje Donalda [[Burge]], jednego z autorów opisu utahraptora - teropoda odkrytego w tym samym kamieniołomie co gastonia. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 68: | Linia 65: | ||
==Budowa i systematyka== | ==Budowa i systematyka== | ||
''Gastonia'' mogła być najciężej opancerzonym zwierzęciem lą
dowym wszech czasów. Obok innych ochronnych cech, posiadała także duże kolce skierowane na boki i w górę oraz ostre, trójką
tne płyty wyrastają
ce po bokach ogona ułożone w sposób, że mogły ucią
ć obiekty (np. rękę nieostrożnego drapieżnego dinozaura) które dostały by się między owe płyty podczas machania ogonem. Czaszka była wzmocniona i nachylona pod ką
tem sugerują
cym, że osobniki z tego rodzaju mogły przepychać się głowami. ''Gastonia'', podobnie jak inne polakantydy (albo polakantyny) miała wiele cech ankylozaurydów, do których zalicza się czasem te zwierzęta jako podrodzinę [[Polacanthinae]]. Czasem wyodrębnia się je we własną
rodzinę - [[Polacanthidae]]. Ankylozaurydową
cechą
jest np. czaszka przypominają
ca bardzo te należą
ce do ankylozaurydów - gastonia miała rogi po bokach głowy. Była dość pospolitym zwierzęciem w swoich czasach. Nowe, obszerne badania wskazują jednak, że ankylozaury zaliczane do [[Polacanthidae]] tworzą [[grad]] bazalnych nodozaurydów ([[Thompson]] i in., [[2011]]). | ''Gastonia'' mogła być najciężej opancerzonym zwierzęciem lą
dowym wszech czasów. Obok innych ochronnych cech, posiadała także duże kolce skierowane na boki i w górę oraz ostre, trójką
tne płyty wyrastają
ce po bokach ogona ułożone w sposób, że mogły ucią
ć obiekty (np. rękę nieostrożnego drapieżnego dinozaura) które dostały by się między owe płyty podczas machania ogonem. Czaszka była wzmocniona i nachylona pod ką
tem sugerują
cym, że osobniki z tego rodzaju mogły przepychać się głowami. ''Gastonia'', podobnie jak inne polakantydy (albo polakantyny) miała wiele cech ankylozaurydów, do których zalicza się czasem te zwierzęta jako podrodzinę [[Polacanthinae]]. Czasem wyodrębnia się je we własną
rodzinę - [[Polacanthidae]]. Ankylozaurydową
cechą
jest np. czaszka przypominają
ca bardzo te należą
ce do ankylozaurydów - gastonia miała rogi po bokach głowy. Była dość pospolitym zwierzęciem w swoich czasach. Nowe, obszerne badania wskazują jednak, że ankylozaury zaliczane do [[Polacanthidae]] tworzą [[grad]] bazalnych nodozaurydów ([[Thompson]] i in., [[2011]]). | ||
| + | |||
| + | ==Występowanie w mediach== | ||
| + | Gad ten występuje w powieści s-f Roberta T. [[Bakker]]a pt. "Raptor Red", przedstawiają
cej życie samicy z [[rodzaj]]u ''[[Utahraptor]]''. Z począ
tku ''[[Acrocanthosaurus]]'' atakuje młodego osobnika ''Gastonia'', jednak bez powodzenia. Potem samiec tego [[rodzaj]]u rywalizuje z innymi samcami o względu według samic. Jednak gdy odsłania brzuch, zabija go para sprytnie wyczekują
cych utahraptorów. | ||
| + | |||
| + | Zaprezentowano ją
również w epizodzie Paleoworld, gdzie jest najciężej opancerzonym dinozaurem. | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 77: | Linia 79: | ||
| [[Kirkland]], [[1998]] | | [[Kirkland]], [[1998]] | ||
|} | |} | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 93: | Linia 90: | ||
[[Kategoria:Barrem]] | [[Kategoria:Barrem]] | ||
[[Kategoria:Apt]] | [[Kategoria:Apt]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Do poprawy - niezajęte]] |
Wersja z 15:55, 13 sty 2012
Do weryfikacji: systematyka, czas, uzupełnienie materiału kopalnego
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Sokołowski | Maciej Ziegler |
| Gastonia (gastonia) | |
|---|---|
| Długość: | 4,6 m |
| Masa: | 2 t |
| Miejsce występowania: | USA - Utah
(formacja Cedar Mountain - ogniwo Yellow Cat) |
| Czas występowania | 129-110 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Szkielet gastonii. Autor: Øyvind Mario Padron. [1]. | |
Wstęp
Gastonia to północnoamerykański rodzaj średniej wielkości ankylozaura, który żył podczas wczesnej kredy, około 129-110 milionów lat temu na terenach obecnego stanu Utah. Jest bliski filogenetycznie Polacanthus, posiadał podobnie jak on krzyżową tarczę na grzbiecie oraz długie kolce na barkach.
Gastonia jest znana z największej ilości szczą tków spośród wszystkich polakantów.
Etymologia
Typowy gatunek, G. burgei został opisany przez Jamesa Kirklanda w 1998 roku. Jej nazwa została nadana na cześć paleontologa Roberta Gastona, zaś epitet gatunkowy honoruje Donalda Burge, jednego z autorów opisu utahraptora - teropoda odkrytego w tym samym kamieniołomie co gastonia.
Materiał kopalny
Holotyp składa się głównie z kompletnej czaszki o numerze katalogowym CEUM 1307. Inny materiał odkryty w 1994 roku to co najmniej 3 czaszki, wiele kręgów i innych kości. W 2001 roku Gaston, Schellenbach i Kirkland opisali szczą tki wchodzą ce w skład rekonstruowanego szkieletu z Denver. Były to między innymi: łopatka (CEUM 1254), prawa kość łopatkowokrucza (CEUM 1238), kość barkowa (BYU VP136), zgnieciona kość łokciowa (CEUM 3514), kość biodrowa (CEUM 3514), obie kości kulszowe (CEUM 1371), kość łonowa (CEUM 5060) oraz kość udowa (CEUM 3646).
Budowa i systematyka
Gastonia mogła być najciężej opancerzonym zwierzęciem lą dowym wszech czasów. Obok innych ochronnych cech, posiadała także duże kolce skierowane na boki i w górę oraz ostre, trójką tne płyty wyrastają ce po bokach ogona ułożone w sposób, że mogły ucią ć obiekty (np. rękę nieostrożnego drapieżnego dinozaura) które dostały by się między owe płyty podczas machania ogonem. Czaszka była wzmocniona i nachylona pod ką tem sugerują cym, że osobniki z tego rodzaju mogły przepychać się głowami. Gastonia, podobnie jak inne polakantydy (albo polakantyny) miała wiele cech ankylozaurydów, do których zalicza się czasem te zwierzęta jako podrodzinę Polacanthinae. Czasem wyodrębnia się je we własną rodzinę - Polacanthidae. Ankylozaurydową cechą jest np. czaszka przypominają ca bardzo te należą ce do ankylozaurydów - gastonia miała rogi po bokach głowy. Była dość pospolitym zwierzęciem w swoich czasach. Nowe, obszerne badania wskazują jednak, że ankylozaury zaliczane do Polacanthidae tworzą grad bazalnych nodozaurydów (Thompson i in., 2011).
Występowanie w mediach
Gad ten występuje w powieści s-f Roberta T. Bakkera pt. "Raptor Red", przedstawiają cej życie samicy z rodzaju Utahraptor. Z począ tku Acrocanthosaurus atakuje młodego osobnika Gastonia, jednak bez powodzenia. Potem samiec tego rodzaju rywalizuje z innymi samcami o względu według samic. Jednak gdy odsłania brzuch, zabija go para sprytnie wyczekują cych utahraptorów.
Zaprezentowano ją również w epizodzie Paleoworld, gdzie jest najciężej opancerzonym dinozaurem.
Spis gatunków
| Gastonia | Kirkland, 1998 |
|---|---|
| G. burgei | Kirkland, 1998 |
![[1]](http://images1.wikia.nocookie.net/__cb20100123211132/dinosaurking/images/b/b6/Gastonia_skeleton.gif){kind=link}