Amargasaurus

Autor:	Korekta:
Dawid Mazurek Marcin Szermański	Sebastian Oziemski Aleksander Chroma Witek Napierała Maciej Ziegler

---

Amargasaurus (amargazaur)
Długość:	13 m
Masa:	4 t
Miejsce występowania:	Argentyna (La Amarga Arroyo, Neuquén) (formacja La Amarga)
Czas występowania	136,4-130 Ma wczesna kreda (hoteryw)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Massopoda Sauropoda Eusauropoda Neosauropoda Diplodocidea Flagellicaudata Dicraeosauridae
Autor: Raul Martin [1]

Wstęp

Amargasaurus to wczesnokredowy zauropod z rodziny Dicraeosauridae, zamieszkujący tereny obecnej Ameryki Południowej. Jak na dinozaura długoszyjego, nie był olbrzymem – mierzył bowiem 13 metrów długości.

Materiał kopalny

Holotyp MACN-N 15 to większa część szkieletu, a konkretniej: elementy czaszki, 22 artykulowane kręgi przedkrzyżowe połączone z czaszką i kością krzyżową, stosunkowo kompletne żebra, kość krzyżowa z 5 zrośniętymi kręgami, 3 przednio-środkowe kręgi ogonowe, 1 tylny kręg ogonowy, 3 łuki hemalne, 1 proksymalny koniec żebra szyjnego, wiele niekompletnych żeber, trzony kręgów ogonowych, prawa k. łopatkowo-krucza, lewa kość ramienna, promieniowa i łokciowa oraz lewa kość biodrowa, udowa, piszczelowa i strzałkowa i 1 kość skokowa i 2 kości śródstopia.

Pozycja systematyczna

Amargasaurus należy do Dicraeosauridae – jednej z rodzin w obrębie Diplodocidea. Jego najbliższymi krewnymi są Dicraeosaurus oraz opisany w 2005 roku Brachytrachelopan. Co ciekawe, dinozaury te – jak większość przedstawicieli Diplodocidea prócz Rebbachisauridae – żyły pod koniec okresu jurajskiego, podczas gdy amargazaur żył we wczesnej kredzie. Jego odkrycie jest kolejnym dowodem, że w kredzie żyły inne zauropody prócz tytanozaurów (Titanosauria). Amargasaurus jest monotypowym rodzajem – jedynym jego gatunkiem jest A. cazaui.

Anatomia

Cechą wyróżniającą tego krótkoszyjego zauropoda były dwa równoległe rzędy niezwykle wysokich wyrostków neuralnych (na podstawie których został zdiagnozowany) biegnących wzdłuż szyi i grzbietu. Być może opięty był na nich skórny żagiel, lecz nie ma na to jednoznacznych dowodów. Podobne wyrostki występowały także u innych dinozaurów, takich, jak Spinosaurus czy Ouranosaurus oraz u innych kopalnych gadów (np. Edaphosaurus, Dimetrodon i Ctenospondylus). Blisko spokrewniony z amargazaurem afrykański Dicraeosaurus miał podobne, lecz znacznie mniejsze wyrostki. W każdym z tych przypadków, naukowcy podejrzewają istnienie żagla (bądź swego rodzaju garbu) o nieustalonej jednak dotychczas funkcji. Najbardziej znane są hipotezy mówiące o funkcji pokazowej lub termoregulacyjnej, chociaż tą ostatnią – ze względu na bardzo prawdopodobną stałocieplność u dinozaurów – raczej można wykluczyć.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Amargasaurus pochodzi od nazw związanych z miejscem odkrycia: obszaru La Amarga Arroyo w w argentyńskiej prowincji Neuquén, gdzie znaleziono skamieniałości, niedaleko leżącego miasteczka La Amarga oraz formacji La Amarga, w której osadach tkwiły jego kości. Epitet gatunkowy cazaui to ukłon w stronę geologa Luisa Cazau.

Spis gatunków

Amargasaurus	Salgado i Bonaparte, 1991
A. cazaui	Salgado i Bonaparte, 1991

Bibliografia

Salgado L. & Bonaparte J.F. (1991) Un nuevo sauropodo Dicraeosauridae, Amargasaurus cazaui gen. et sp. nov., de la Provincia del Neuquén, Argentina. Ameghiniana 28: 333-346 (tłumaczenie angielskie TU)

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Whitlock J.A. (2011) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915

Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford