Miragaia: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Synonim Dacentrurus?) |
|||
Linia 30: | Linia 30: | ||
| [[Portugalia]] - Miragaia | | [[Portugalia]] - Miragaia | ||
− | <small>(formacja [[Sobral]])</small> | + | <small>([[formacja]] [[Sobral]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| 153-147 [[Ma]] | | 153-147 [[Ma]] | ||
− | <small> | + | <small>[[późna jura]] (późny [[kimeryd]] - wczesny [[tyton]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
Linia 84: | Linia 84: | ||
[[Plik:Miragaia_longicollum.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu. Fot.: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Miragaia_longicollum.jpg Ghedoghedo].]] | [[Plik:Miragaia_longicollum.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu. Fot.: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Miragaia_longicollum.jpg Ghedoghedo].]] | ||
− | ''Miragaia'' miała długą szyję złożoną z przynajmniej 17 kręgów szyjnych. To o 8 kręgów szyjnych więcej niż u szyj bazalnych ptasiomiednicznych, takich jak ''[[Scutellosaurus]]''. ''Miragaja'' ma więcej kręgów szyjnych niż większość zauropodów. To prawie najwyższa wartość ze wszystkich nieptasich archozaurów (więcej miał przynajmniej ''[[Mamenchisaurus]] youngi'', bo aż 18). Długość szyi była spowodowana przez zmianę przednich kręgów grzbietowych w szyjne i, prawdopodobnie, wydłużenie trzonów. Wszystkie te anatomiczne cechy są zbieżnością ewolucyjną z cechami u szyj zauropodów. W toku ewolucji stegozaurów można zaobserwować wydłużanie szyi - o ile ''[[Huayangosaurus]]'' miał ich 9, to ''[[Stegosaurus]]'' 12-13, a ''[[Hesperosaurus]]'' 13. ''Miragaja'' jest zwieńczeniem tego trendu. Powodem wydłużenia szyi mogły być: przystosowanie do żerowania na roślinach na wysokości nie zajętej przez inne taksony, selekcja płciowa lub, czego nie zasugerowano w pracy [[ | + | ''Miragaia'' miała długą szyję złożoną z przynajmniej 17 kręgów szyjnych. To o 8 kręgów szyjnych więcej niż u szyj bazalnych ptasiomiednicznych, takich jak ''[[Scutellosaurus]]''. ''Miragaja'' ma więcej kręgów szyjnych niż większość zauropodów. To prawie najwyższa wartość ze wszystkich nieptasich archozaurów (więcej miał przynajmniej ''[[Mamenchisaurus]] youngi'', bo aż 18). Długość szyi była spowodowana przez zmianę przednich kręgów grzbietowych w szyjne i, prawdopodobnie, wydłużenie trzonów. Wszystkie te anatomiczne cechy są zbieżnością ewolucyjną z cechami u szyj zauropodów. W toku ewolucji stegozaurów można zaobserwować wydłużanie szyi - o ile ''[[Huayangosaurus]]'' miał ich 9, to ''[[Stegosaurus]]'' 12-13, a ''[[Hesperosaurus]]'' 13. ''Miragaja'' jest zwieńczeniem tego trendu. Powodem wydłużenia szyi mogły być: przystosowanie do żerowania na roślinach na wysokości nie zajętej przez inne taksony, selekcja płciowa lub, czego nie zasugerowano w pracy [[Octávio Mateus|Mateusa]] i in. ([[2009]]) do lepszej widoczności - miragaja mogła być może dzięki niej szybciej wypatrzyć drapieżnika i lepiej wycelować ogonem uzbrojonym zapewne w ostre kolce. Lecz długa szyja mogła także ułatwić teropodom upolowanie stegozaura. Hipotezę o przystosowaniu do sięgania wyżej po rośliny poddano w wątpliwość - długa szyja pozwalała sięgać na wysokość do 2,5 m, lecz typowa wysokość na której znajdowała się głowa to 1-1,5 m, co odpowiada także rodzajom ''[[Draconyx]]'' i ''[[Stegosaurus]]''. Maksymalny zasięg szyi miragai przekracza ''[[Stegosaurus]]'' o 30 cm. Pozwalało to żerować na skrzypowych i olbrzymkowcach (paprociach drzewiastych). Co ciekawe w mniej więcej tym samym czasie w Ameryce Południowej żył zauropod ''[[Brachytrachelopan]]'', który, jak się przypuszcza, zajmował niszę ekologiczną zajmowaną przeważnie przez dinozaury ptasiomiedniczne. |
==Pozycja filogenetyczna== | ==Pozycja filogenetyczna== | ||
− | Jak wynika z przeprowadzonej przez autorów opisu dinozaura analizy kladystycznej (na podstawie [[Susannah Maidment|Maidment]] i in., [[2008]] z dodatkowymi czterema cechami), ''Miragaia'' jest blisko spokrewniona z ''[[Dacentrurus]]''. Dla tych zwierząt nazwano nowy [[klad]] - [[Dacentrurinae]]. Nazwa [[Dacentrurinae]] została zdefiniowana jako "najszerszy [[klad]] zawierający wszystkie stegozaury bliżej spokrewnione z ''[[Dacentrurus]] armatus'' niż z ''[[Stegosaurus#S._armatus|Stegosaurus armatus]]''. Jest to klad siostrzany do [[Stegosaurinae]], który zawiera ''[[Stegosaurus]] armatus'', ''S. mjosi'' (''[[Hesperosaurus]]'') i ''S. homheni'' (''[[Wuerhosaurus]]''). Analiza wykazała, że ''[[Dacentrurus]]'' jest | + | Jak wynika z przeprowadzonej przez autorów opisu dinozaura analizy kladystycznej (na podstawie [[Susannah Maidment|Maidment]] i in., [[2008]] z dodatkowymi czterema cechami), ''Miragaia'' jest blisko spokrewniona z ''[[Dacentrurus]]''. Dla tych zwierząt nazwano nowy [[klad]] - [[Dacentrurinae]]. Nazwa [[Dacentrurinae]] została zdefiniowana jako "najszerszy [[klad]] zawierający wszystkie stegozaury bliżej spokrewnione z ''[[Dacentrurus]] armatus'' niż z ''[[Stegosaurus#S._armatus|Stegosaurus armatus]]''. Jest to klad siostrzany do [[Stegosaurinae]], który zawiera ''[[Stegosaurus]] armatus'', ''S. mjosi'' (''[[Hesperosaurus]]'') i ''S. homheni'' (''[[Wuerhosaurus]]''). Analiza wykazała, że ''[[Dacentrurus]]'' jest [[zaawansowany]]m stegozaurydem, wbrew wcześniejszym badaniom, w których figurował on jako najbardziej [[bazalny]] członek [[Stegosauridae]]. |
==Synonim ''Dacentrurus''?== | ==Synonim ''Dacentrurus''?== | ||
− | Początkowo wzięto szczątki miragai za pochodzące od ''[[Dacentrurus]]''. Jak pisze | + | Początkowo wzięto szczątki miragai za pochodzące od ''[[Dacentrurus]]''. Jak pisze [[Adam Yates]] na blogu ''Dracovenator'', być może to rzeczywiście szczątki tego dinozaura, który jest znany głównie z pozostałości tylnej części ciała. Żadnej z cech, których kombinacja jest diagnozą ''Miragaia longicollum'' nie można porównać z ''Dacentrurus armatus''. Inne różnice, zawarte w danych, które posłużyły do wyznaczenia pozycji systematycznej poprzez analizę kladystyczną, są zmienne (np. stosunek długości do szerokości kości ramiennej). Ponadto, różnice między dacentrurem a miragają są mniejsze niż między gatunkami stegozaura (uznanymi za takie w pracy Maidment i in. - 2008, lecz równie dobrze można by je uznać za odrębne rodzaje, które można połączyć np. nowym kladem Stegosaurini, a nie łączyć w jeden [[rodzaj]]). Również Ortega i in. ([[2009]]), Cobos i in. ([[2010]]) oraz Cobos i Gasco ([[2013]]) sugerują tożsamość ''Miragaia longicollum'' i ''Dacentrurus armatus''. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Miragaia'' | ! ''Miragaia'' | ||
− | | {{Kpt|[[ | + | | {{Kpt|[[Octávio Mateus|Mateus]], [[Susannah Maidment|Maidment]]}} i {{Kpt|[[Nicolai Christiansen|Christiansen]]}}, [[2009]] |
| ?= ''[[Dacentrurus]]'' | | ?= ''[[Dacentrurus]]'' | ||
− | |||
|- | |- | ||
! ''M. longicollum'' | ! ''M. longicollum'' | ||
| {{Kpt|Mateus, Maidment}} i {{Kpt|Christiansen}}, 2009 | | {{Kpt|Mateus, Maidment}} i {{Kpt|Christiansen}}, 2009 | ||
| ?= ''[[Dacentrurus]] armatus'' | | ?= ''[[Dacentrurus]] armatus'' | ||
− | |||
|} | |} | ||
Wersja z 18:51, 31 paź 2015
Autor: | Korekta: |
Maciej Ziegler | Daniel Madzia |
Miragaia (miragaja) | |
---|---|
Długość: | 6-7 m |
Masa: | 1-2 t |
Miejsce występowania: | Portugalia - Miragaia |
Czas występowania | 153-147 Ma
późna jura (późny kimeryd - wczesny tyton) |
Systematyka | Dinosauria |
Miragaia i Ceratosaurus. Autor: Marzio Mereggia (maiorz) | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Miragaia longicollum to stegozauryd z późnej jury Portugalii. Charakteryzuje się niezwykle długą szyją, jak na dinozaura ptasiomiednicznego. M. longicollum może być młodszym synonimem Dacentrurus armatus
Etymologia
Nazwa dinozaura pochodzi od lokalizacji i jednostki geologicznej, w której odkryto jego pozostałości. Nazwę Miragaia można też interpretować jako "wspaniała bogini Ziemi" (Mira - można odczytać jako żeńską formę mirus, czyli "wspaniały", a Gaia to grecka bogini Ziemi - Gaja). Epitet gatunkowy - longicollum - odnosi się do długiej szyi (z łac. longus - "długi" + łac. collum - "szyja").
Materiał kopalny
Miragaia longicollum została opisana na podstawie częściowego, artykułowanego szkieletu i zawiera jedyne znane szczątki czaszki wśród europejskich stegozaurów. Holotyp to niemal kompletna przednia część szkieletu (ML 433) z niekompletną czaszką (prawa kość przedszczękowa, część lewej k. szczękowej, lewa k. nosowa, prawa zaoczodołowa, obie kości kątowe), 15 kręgów szyjnych (brak dźwigacza i obrotnika) z powiązanymi żebrami, dwa kręgi grzbietowe, obie kości: krucze, łopatki, ramienne, promieniowe, łokciowe, jedna kość śródręcza, trzy paliczki, 12 fragmentów żeber, szewron, kolec skórny i 13 płyt.
Drugi okaz (ML 433-A) to należące do młodego osobnika dwa trzony kręgów grzbietowych, trzy łuki neuralne z grzbietu, prawa kość łonowa i lewa biodrowa. Nie ma pewności, czy to rzeczywiście szczątki M. longicollum, w każdym razie odnaleziono go bardzo blisko holotypu.
Lokalizacja i stratygrafia
Okaz typowy znaleziono niedaleko Miragaia w gminie Lourinhã w Portugalii. Osady pochodzą z późnej jury (górny kimeryd - dolny tyton) z jednostki Miragaia formacji Sobral (grupa Lourinhã).
Budowa i paleoekologia
Miragaia miała długą szyję złożoną z przynajmniej 17 kręgów szyjnych. To o 8 kręgów szyjnych więcej niż u szyj bazalnych ptasiomiednicznych, takich jak Scutellosaurus. Miragaja ma więcej kręgów szyjnych niż większość zauropodów. To prawie najwyższa wartość ze wszystkich nieptasich archozaurów (więcej miał przynajmniej Mamenchisaurus youngi, bo aż 18). Długość szyi była spowodowana przez zmianę przednich kręgów grzbietowych w szyjne i, prawdopodobnie, wydłużenie trzonów. Wszystkie te anatomiczne cechy są zbieżnością ewolucyjną z cechami u szyj zauropodów. W toku ewolucji stegozaurów można zaobserwować wydłużanie szyi - o ile Huayangosaurus miał ich 9, to Stegosaurus 12-13, a Hesperosaurus 13. Miragaja jest zwieńczeniem tego trendu. Powodem wydłużenia szyi mogły być: przystosowanie do żerowania na roślinach na wysokości nie zajętej przez inne taksony, selekcja płciowa lub, czego nie zasugerowano w pracy Mateusa i in. (2009) do lepszej widoczności - miragaja mogła być może dzięki niej szybciej wypatrzyć drapieżnika i lepiej wycelować ogonem uzbrojonym zapewne w ostre kolce. Lecz długa szyja mogła także ułatwić teropodom upolowanie stegozaura. Hipotezę o przystosowaniu do sięgania wyżej po rośliny poddano w wątpliwość - długa szyja pozwalała sięgać na wysokość do 2,5 m, lecz typowa wysokość na której znajdowała się głowa to 1-1,5 m, co odpowiada także rodzajom Draconyx i Stegosaurus. Maksymalny zasięg szyi miragai przekracza Stegosaurus o 30 cm. Pozwalało to żerować na skrzypowych i olbrzymkowcach (paprociach drzewiastych). Co ciekawe w mniej więcej tym samym czasie w Ameryce Południowej żył zauropod Brachytrachelopan, który, jak się przypuszcza, zajmował niszę ekologiczną zajmowaną przeważnie przez dinozaury ptasiomiedniczne.
Pozycja filogenetyczna
Jak wynika z przeprowadzonej przez autorów opisu dinozaura analizy kladystycznej (na podstawie Maidment i in., 2008 z dodatkowymi czterema cechami), Miragaia jest blisko spokrewniona z Dacentrurus. Dla tych zwierząt nazwano nowy klad - Dacentrurinae. Nazwa Dacentrurinae została zdefiniowana jako "najszerszy klad zawierający wszystkie stegozaury bliżej spokrewnione z Dacentrurus armatus niż z Stegosaurus armatus. Jest to klad siostrzany do Stegosaurinae, który zawiera Stegosaurus armatus, S. mjosi (Hesperosaurus) i S. homheni (Wuerhosaurus). Analiza wykazała, że Dacentrurus jest zaawansowanym stegozaurydem, wbrew wcześniejszym badaniom, w których figurował on jako najbardziej bazalny członek Stegosauridae.
Synonim Dacentrurus?
Początkowo wzięto szczątki miragai za pochodzące od Dacentrurus. Jak pisze Adam Yates na blogu Dracovenator, być może to rzeczywiście szczątki tego dinozaura, który jest znany głównie z pozostałości tylnej części ciała. Żadnej z cech, których kombinacja jest diagnozą Miragaia longicollum nie można porównać z Dacentrurus armatus. Inne różnice, zawarte w danych, które posłużyły do wyznaczenia pozycji systematycznej poprzez analizę kladystyczną, są zmienne (np. stosunek długości do szerokości kości ramiennej). Ponadto, różnice między dacentrurem a miragają są mniejsze niż między gatunkami stegozaura (uznanymi za takie w pracy Maidment i in. - 2008, lecz równie dobrze można by je uznać za odrębne rodzaje, które można połączyć np. nowym kladem Stegosaurini, a nie łączyć w jeden rodzaj). Również Ortega i in. (2009), Cobos i in. (2010) oraz Cobos i Gasco (2013) sugerują tożsamość Miragaia longicollum i Dacentrurus armatus.
Spis gatunków
Miragaia | Mateus, Maidment i Christiansen, 2009 | ?= Dacentrurus |
---|---|---|
M. longicollum | Mateus, Maidment i Christiansen, 2009 | ?= Dacentrurus armatus |
Bibliografia
Cobos, A., Royo-Torres, R., Luque, L., Alcala, L. & Mampel, L., (2010) "An Iberian stegosaurs paradise: The Villar del Arzobispo Formation (Tithonian–Berriasian) in Teruel (Spain)" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 293 (1-2), 223-236. doi:10.1016/j.palaeo.2010.05.024
Cobos, A. & Gascó, F. (2013) "New vertebral remains of the stegosaurian dinosaur Dacentrurus from Riodeva (Teruel, Spain)" Geogaceta, 53, 17-20.
Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B 276, 1663, 1815-1821 Opublikowane online 25.02.2009 doi: 10.1098/rspb.2008.1909
Ortega, F., Malafaia, E., Escaso, F., Pérez García, A. & Dantas, P. (2009) "Faunas de répteis do Jurássico Superior de Portugal" Paleolusitana, 1, 43-56.
Pi, L., Ou, Y., & Ye, Y. (1996) "A new species of sauropod from Zigong, Sichuan, Mamenchisaurus youngi" Zigong Dinosaur Museum Papers on Geosciences Contributed to the 30th International Geological Congress 1996: 87-91 [tłumaczenie na angielski Willa Downsa, 2000]
http://dml.cmnh.org/2009Feb/msg00249.html
Yates, A. online 2009 http://dracovenator.blogspot.com/2009/02/stegopod.html