Amargasaurus

Autor:	Dawid Mazurek, Marcin Szermański
Korekta:	Sebastian Oziemski, Aleksander Chroma, Witek Napierała, Maciej Ziegler

---

Amargasaurus (amargazaur)
Długość	13 m
Masa	4 t
Miejsce	Argentyna<br La Amarga Arroyo, Basen Neuquén formacja La Amarga
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 129,4-125 Ma wczesna kreda (barrem)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Neosauropoda Diplodocidea Flagellicaudata Dicraeosauridae
Rekonstrukcja przyżyciowa amargazaura. Autor: Raul Martin [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=La_Amarga\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"La Amarga (strona nie istnieje)\"\u003ELa Amarga\u003C/a\u003E, Neuqu\u00e9n, \u003Ca href=\"/wiki/Argentyna\" class=\"mw-redirect\" title=\"Argentyna\"\u003EArgentyna\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EAmargasaurus cazaui\u003C/i\u003E - \u003Cb\u003EMACN-N 15\u003C/b\u003E (\u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E).\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja La Amarga, Neuqu\u00e9n, Argentyna\n","link":"","lat":-39.5,"lon":-70.2000000000000028421709430404007434844970703125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Amargasaurus to wczesnokredowy zauropod z rodziny Dicraeosauridae, zamieszkujący tereny obecnej Ameryki Południowej. Jak na dinozaura długoszyjego, nie był olbrzymem – mierzył bowiem 13 metrów długości.

Materiał kopalny

Holotyp MACN-N 15 to większa część szkieletu, a konkretniej: elementy czaszki, 22 artykulowane kręgi przedkrzyżowe połączone z czaszką i kością krzyżową, stosunkowo kompletne żebra, kość krzyżowa z 5 zrośniętymi kręgami, 3 przednio-środkowe kręgi ogonowe, 1 tylny kręg ogonowy, 3 łuki hemalne, 1 proksymalny koniec żebra szyjnego, wiele niekompletnych żeber, trzony kręgów ogonowych, prawa k. łopatkowo-krucza, lewa kość ramienna, promieniowa i łokciowa oraz lewa kość biodrowa, udowa, piszczelowa i strzałkowa i 1 kość skokowa i 2 kości śródstopia.

Pozycja systematyczna

Amargasaurus należy do Dicraeosauridae – jednej z rodzin w obrębie Diplodocidea. Jego najbliższymi krewnymi są Dicraeosaurus oraz Bajadasaurus. Co ciekawe, większość przedstawicieliDiplodocidea, oprócz Rebbachisauridae żyło pod koniec okresu jurajskiego, podczas gdy amargazaur żył we wczesnej kredzie. Jego odkrycie jest kolejnym dowodem, że w kredzie żyły inne zauropody prócz tytanozaurów (Titanosauria). Amargasaurus jest monotypowym rodzajem – jedynym jego gatunkiem jest A. cazaui.

Anatomia

Cechą wyróżniającą tego krótkoszyjego zauropoda były dwa równoległe rzędy niezwykle wysokich wyrostków neuralnych (na podstawie których został zdiagnozowany) biegnących wzdłuż szyi i grzbietu. Być może opięty był na nich skórny żagiel, lecz nie ma na to jednoznacznych dowodów. Podobne wyrostki występowały także u innych dinozaurów, takich, jak Spinosaurus czy Ouranosaurus oraz u innych kopalnych gadów (np. Edaphosaurus, Dimetrodon i Ctenospondylus). Blisko spokrewniony z amargazaurem afrykański Dicraeosaurus miał podobne, lecz znacznie mniejsze wyrostki. W każdym z tych przypadków, naukowcy podejrzewają istnienie żagla (bądź swego rodzaju garbu) o nieustalonej jednak dotychczas funkcji. Najbardziej znane są hipotezy mówiące o funkcji pokazowej lub termoregulacyjnej, chociaż tą ostatnią – ze względu na bardzo prawdopodobną stałocieplność u dinozaurów – raczej można wykluczyć.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Amargasaurus pochodzi od nazw związanych z miejscem odkrycia: obszaru La Amarga Arroyo w w argentyńskiej prowincji Neuquén, gdzie znaleziono skamieniałości, niedaleko leżącego miasteczka La Amarga oraz formacji La Amarga, w której osadach tkwiły jego kości. Epitet gatunkowy cazaui to ukłon w stronę geologa Luisa Cazau.

Spis gatunków

Amargasaurus	Salgado & Bonaparte, 1991
Amargasaurus cazaui	Salgado & Bonaparte, 1991

Bibliografia

Salgado L. & Bonaparte J.F. (1991) Un nuevo sauropodo Dicraeosauridae, Amargasaurus cazaui gen. et sp. nov., de la Provincia del Neuquén, Argentina. Ameghiniana 28: 333-346.

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.

Whitlock J.A. (2011) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915.

Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.