Amargasaurus

Autor:	Dawid Mazurek, Marcin Szermański
Korekta:	Sebastian Oziemski, Aleksander Chroma, Witek Napierała, Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski

---

Amargasaurus (amargazaur)
Długość	13-13,5 m
Masa	4 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Argentyna, Neuquén formacja La Amarga
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 129,4-125 Ma wczesna kreda (barrem)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Neosauropoda Diplodocoidea Flagellicaudata Dicraeosauridae
Rekonstrukcja przyżyciowa Amargasaurus z żaglem pokrytym skórą. Autor: Fred Wierum [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=La_Amarga\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"La Amarga (strona nie istnieje)\"\u003ELa Amarga\u003C/a\u003E, Neuqu\u00e9n, \u003Ca href=\"/wiki/Argentyna\" class=\"mw-redirect\" title=\"Argentyna\"\u003EArgentyna\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EAmargasaurus cazaui\u003C/i\u003E - \u003Cb\u003EMACN-N 15\u003C/b\u003E (\u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E).\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja La Amarga, Neuqu\u00e9n, Argentyna\n","link":"","lat":-39.5,"lon":-70.2000000000000028421709430404007434844970703125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Amargasaurus to wczesnokredowy zauropod zamieszkujący tereny obecnej Ameryki Południowej. Amargazaur zamieszkiwał dobrze nawodnione lasy przybrzeżne z krótkimi porami suchymi. W formacji La Amarga odnaleziono również szczątki należące do tytanozaurów, Amargatitanis, Zapalasaurus, stegozaura Amargastegos, noazaurydów, tetanurów, krokodyli oraz ssaków (Paul, 2010; Apesteguía, 2007).

Materiał kopalny

Zrekonstruowany szkielet Amargasaurus. Fot. Jeffrey [1]

Holotyp (MACN-N 15) to większa część szkieletu, a konkretniej: elementy czaszki, 22 artykulowane kręgi przedkrzyżowe połączone z czaszką i kością krzyżową, stosunkowo kompletne żebra, kość krzyżowa z 5 zrośniętymi kręgami, 3 przednio-środkowe kręgi ogonowe, 1 tylny kręg ogonowy, 3 łuki hemalne, 1 proksymalny koniec żebra szyjnego, wiele niekompletnych żeber, trzony kręgów ogonowych, prawa k. łopatkowo-krucza, lewa kość ramienna, promieniowa i łokciowa oraz lewa kość biodrowa, udowa, piszczelowa i strzałkowa i 1 kość skokowa i 2 kości śródstopia. Materiał przypisano to dwa przednie kręgi grzbietowe wydobyte w tym samym miejscu co okaz holotypowy (Windholz, 2022).

Budowa i pozycja systematyczna

Zauropod był średniej wielkości mierzącym 13 lub 13,5 m i ważącym 4 t. Paulina Carabajal i in., (2014) doszli do wniosku, że objętość czaszki wyniosła 94-98 ml z wyłączeniem zatok grzbietowych. Ustalili również, że zmysł słuchu był słabszy niż u innych zauropodów. Cechą wyróżniającą amargazaura były dwa równoległe rzędy niezwykle wysokich wyrostków neuralnych (na podstawie których został zdiagnozowany) biegnących wzdłuż szyi i grzbietu. Badanie przeprowadzone na Amargasaurus i innym dikreozaurydze z tej samej formacji przez Cerda i in., (2022) wykazało, że wyrostki nie były pokryte keratyną jak wcześniej sądzono, lecz prawdopodobnie skórą. Kolce na szyi były silnie ukrwione i nosiły ślady wzrostu. Przypuszcza się, że służyły one do pokazów godowych lub obrony. Ich obecność ograniczała unoszenie szyi do wysokości 270 cm (Paulina Carabajal i in., 2014). Podobne struktury występowały także u innych dinozaurów, takich, jak Spinosaurus i Ouranosaurus oraz u innych kopalnych gadów (np. Edaphosaurus, Dimetrodon i Ctenospondylus). Budowa kończyn sugeruje powolne poruszanie się. Molina-Pérez i Larramendi (2020) uważają go za najwolniejszego zauropoda żyjącego we wczesnej kredzie. Ich zdaniem osiągał maksymalnie prędkość 14,5 km/h. Amargasaurus należy do Dicraeosauridae – jednej z rodzin w obrębie Diplodocoidea. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Gallina i in, (2019) ustaliła jego pokrewieństwo z Dicraeosaurus i Brachytrachelopan.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Amargasaurus pochodzi od nazw związanych z miejscem odkrycia: obszaru La Amarga Arroyo w argentyńskiej prowincji Neuquén, gdzie znaleziono jego skamieniałości. Epitet gatunkowy cazaui honoruję stronę geologa Luisa Cazau.

Spis gatunków

Amargasaurus	Salgado & Bonaparte, 1991
A. cazaui	Salgado & Bonaparte, 1991

Bibliografia

Apesteguía, S. (2007). "The sauropod diversity of the La Amarga Formation (Barremian), Neuquén (Argentina)". Gondwana Research, 12(4), 533-546. doi:10.1016/j.gr.2007.04.007

Cerda, I. A., Novas, F. E., Carballido, J. L., & Salgado, L. (2022). "Osteohistology of the hyperelongate hemispinous processes of Amargasaurus cazaui (Dinosauria: Sauropoda): Implications for soft tissue reconstruction and functional significance". Journal of Anatomy. doi:10.1111/joa.13659

Gallina, P. A., Apesteguía, S., Canale, J. I., & Haluza, A. (2019). "A new long-spined dinosaur from Patagonia sheds light on sauropod defense system". Scientific reports, 9(1), 1-10. doi:10.1038/s41598-018-37943-3

Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" wyd. Princeton University Press.

Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.

Paulina Carabajal, A., Carballido, J. L., & Currie, P. J. (2014). "Braincase, neuroanatomy, and neck posture of Amargasaurus cazaui (Sauropoda, Dicraeosauridae) and its implications for understanding head posture in sauropods". Journal of Vertebrate Paleontology, 34(4), 870-882. doi:10.1080/02724634.2014.838174

Salgado L. & Bonaparte J.F. (1991) "Un nuevo sauropodo Dicraeosauridae, Amargasaurus cazaui gen. et sp. nov., de la Provincia del Neuquén, Argentina". Ameghiniana 28: 333-346.

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.

Windholz, G. J. (2022). "Osteología, diversidad y evolución de los dinosaurios Dicraeosauridae (Sauropoda, Diplodocoidea) de la Patagonia". (dysertacja doktorska, Universidad Nacional del Comahue Centro Regional Universitario Bariloche) [3]

Whitlock J.A. (2011) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915.