Qianlong: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Anatomia i paleobiologia) |
m |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Qianlong'' to rodzaj [[Sauropodiformes|zauropodoforma]] żyjącego na terenie [[Chiny|Chin]] w [[wczesna jura| wczesnej jurze]]. Był on średniej wielkości dwunożnym dinozaurem. Jego najstarsze znane wśród dinozaurów jaja wraz z embrionami rzucają światło na reprodukcję wczesnych przedstawicieli tej grupy zwierząt. | + | ''Qianlong'' to rodzaj [[Sauropodiformes|zauropodoforma]] żyjącego na terenie dzisiejszych [[Chiny|Chin]] w [[wczesna jura| wczesnej jurze]]. Był on średniej wielkości dwunożnym dinozaurem. Jego najstarsze znane wśród dinozaurów jaja wraz z embrionami rzucają światło na reprodukcję wczesnych przedstawicieli tej grupy zwierząt. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa rodzajowa pochodzi języka mandaryńskiego: człon ''Qian'' jest nazwą prowincji Guizhou, gdzie znaleziono tego dinozaura, ''long'' natomiast oznacza smok. Epitet gatunkowy ''shouhu'' oznacza strzegący | + | Nazwa rodzajowa pochodzi języka mandaryńskiego: człon ''Qian'' jest nazwą prowincji Guizhou, gdzie znaleziono szczątki tego dinozaura, ''long'' natomiast oznacza "smok". Epitet gatunkowy ''shouhu'' oznacza "strzegący" lub "broniący" i odnosi się do niezwykłego zachowania szkieletów dorosłych obok jaj tego samego zwierzęcia. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Plik:Qianlong Skeletal.jpg|thumb| Rekonstrukcja szkieletów młodego i dorosłego osobnika ''Qianlong''. Na szaro zostały zaznaczone na szaro. Źródło: Han i in., 2023 [https://academic.oup.com/nsr/advance-article/doi/10.1093/nsr/nwad258/7303309?login=false]]] | [[Plik:Qianlong Skeletal.jpg|thumb| Rekonstrukcja szkieletów młodego i dorosłego osobnika ''Qianlong''. Na szaro zostały zaznaczone na szaro. Źródło: Han i in., 2023 [https://academic.oup.com/nsr/advance-article/doi/10.1093/nsr/nwad258/7303309?login=false]]] | ||
− | GZPM VN001 to częściowo kompletny i artykułowany szkielet, który został wybrany przez autorów jako [[holotyp]]. GZPM VN002 i GZPM VN003 to inne przypisane okazy dorosłych. Znaleziono 5 wyjątkowych okazów embrionów wewnątrz jaj (GZPM VN004-008) należących do tego gatunku. Wszystkie te okazy są | + | GZPM VN001 to częściowo kompletny i artykułowany szkielet, który został wybrany przez autorów jako [[holotyp]]. GZPM VN002 i GZPM VN003 to inne przypisane okazy dorosłych. Znaleziono 5 wyjątkowych okazów embrionów wewnątrz jaj (GZPM VN004-008) należących do tego gatunku. Wszystkie te okazy są przechowywane w Prowincjonalnym Muzeum Guizhou. |
==Anatomia i paleobiologia== | ==Anatomia i paleobiologia== | ||
Linia 44: | Linia 44: | ||
==Klasyfikacja== | ==Klasyfikacja== | ||
− | + | Według analizy kladystyczna przeprowadzonej przez Hana i in. (2023) ''Qianlong'' jest [[takson siostrzany|taksonem siostrzanym]] dla ''[[Yunnanosaurus]]''. | |
==Biologia rozwoju i rozmnażanie== | ==Biologia rozwoju i rozmnażanie== | ||
[[Plik:Qianlong_eggs_and_embryo.jpg|thumb|Jaja i embriony ''Qianlong'' Źródło: Han i in., 2023 [https://academic.oup.com/nsr/advance-article/doi/10.1093/nsr/nwad258/7303309?login=false]]] | [[Plik:Qianlong_eggs_and_embryo.jpg|thumb|Jaja i embriony ''Qianlong'' Źródło: Han i in., 2023 [https://academic.oup.com/nsr/advance-article/doi/10.1093/nsr/nwad258/7303309?login=false]]] | ||
− | Znaleziono embriony wypełniały całą objętość jaja, prawdopodobnie w chwili przykrycia osadem były gotowe do wyklucia. | + | Znaleziono embriony wypełniały całą objętość jaja, prawdopodobnie w chwili przykrycia osadem były gotowe do wyklucia. Ułożenie ich wewnątrz wapiennej skorupki było stanem pośrednim pomiędzy krokodylami i ptakami. Wszystkie młode były w tym samym momencie kostnienia, świadczy to o jednoczesnym składaniu wielu jaj przez qianlongi w gniazdach. Szkielety nie wyklutych qianlongów były bardzo podobne do ich rodziców, zaobserwowano również charakterystyczne cechy dla młodych zauropodomorfów m. in. powiększoną proporcjonalnie czaszkę. Jedną osobliwością, zauważoną również u ''[[Massospondylus]]'' i ''[[Mussaurus]]'' były dłuższe kończyny przednie i większa obręcz barkowa u niedojrzałych osobników, były one czworonożne w przeciwieństwie do swoich dwunożnych rodziców! Obok szkieletów dorosłych znaleziono 15 gniazd z jajami. Były one eliptyczne i większe niż u wcześniejszych zauropodomorfów, takich jak masospondyl, bliżej im było do [[Sauropoda|zauropodów]]. Struktura jaj była porowata, porównując ją z innymi wykazano, że gniazda były zakryte. Na dodatek w opozycji do większości dinozaurzych jaj nie miały one twardej skorupki, lecz skórzastą. Również badania spektroskopią potwierdzają tą tezę z powodu zawartości zarówno materii organicznej, jak i wapnia w skorupce. Autorzy sugerują, że pierwotnie dinozaury składały skórzaste jaja, co tłumaczyłoby ich niski potencjał fosylizacyjny w [[trias]]ie i [[wczesna jura|wczesnej jurze]], a dopiero później niezależnie u wielu grup powstały twarde, w całości wapienne skorupki. Nie wiemy jak mogła wyglądać opieka rodzicielska qianlongów. Być może zajmowały się gniazdami, albo ich obecność w tym miejscu była przypadkowa. Być może kolejne odkrycie uchylą nam rąbek tajemnicy. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== |
Wersja z 15:24, 7 mar 2024
Autor: | Szymon Jagusztyn |
Qianlong | |||||
---|---|---|---|---|---|
Długość | ok. 6 m | ||||
Masa | ok. 400 kg | ||||
Dieta | roślinożerny | ||||
Miejsce | Chiny - Guizhou | ||||
Czas |
ok. 199-193 Ma | ||||
Systematyka | Dinosauria | ||||
Rekonstrukcja Qianlong. Autor: UnexpectedDinoLesson [3]
Porównanie wielkości Qianlong i człowieka. | |||||
Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Qianlong to rodzaj zauropodoforma żyjącego na terenie dzisiejszych Chin w wczesnej jurze. Był on średniej wielkości dwunożnym dinozaurem. Jego najstarsze znane wśród dinozaurów jaja wraz z embrionami rzucają światło na reprodukcję wczesnych przedstawicieli tej grupy zwierząt.
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi języka mandaryńskiego: człon Qian jest nazwą prowincji Guizhou, gdzie znaleziono szczątki tego dinozaura, long natomiast oznacza "smok". Epitet gatunkowy shouhu oznacza "strzegący" lub "broniący" i odnosi się do niezwykłego zachowania szkieletów dorosłych obok jaj tego samego zwierzęcia.
Materiał kopalny
GZPM VN001 to częściowo kompletny i artykułowany szkielet, który został wybrany przez autorów jako holotyp. GZPM VN002 i GZPM VN003 to inne przypisane okazy dorosłych. Znaleziono 5 wyjątkowych okazów embrionów wewnątrz jaj (GZPM VN004-008) należących do tego gatunku. Wszystkie te okazy są przechowywane w Prowincjonalnym Muzeum Guizhou.
Anatomia i paleobiologia
Rodzaj Qianlong wyróżniono na podstawie kilku cech charakterystycznych żuchwy i szczęki oraz kości śródręcza i śródstopia. Kości śródręcza były wyjątkowo szerokie, szersze niż dłuższe, co było rozszerzeniem cechy szerokiej i masywnej dłoni znanej u innych dwunożnych "prozauropodów". Zęby były proste, bez ząbków, służyły do zrywania roślin. Ogólną budową nie różnił się zbytnio od większości zauropodomorfów.
Klasyfikacja
Według analizy kladystyczna przeprowadzonej przez Hana i in. (2023) Qianlong jest taksonem siostrzanym dla Yunnanosaurus.
Biologia rozwoju i rozmnażanie
Znaleziono embriony wypełniały całą objętość jaja, prawdopodobnie w chwili przykrycia osadem były gotowe do wyklucia. Ułożenie ich wewnątrz wapiennej skorupki było stanem pośrednim pomiędzy krokodylami i ptakami. Wszystkie młode były w tym samym momencie kostnienia, świadczy to o jednoczesnym składaniu wielu jaj przez qianlongi w gniazdach. Szkielety nie wyklutych qianlongów były bardzo podobne do ich rodziców, zaobserwowano również charakterystyczne cechy dla młodych zauropodomorfów m. in. powiększoną proporcjonalnie czaszkę. Jedną osobliwością, zauważoną również u Massospondylus i Mussaurus były dłuższe kończyny przednie i większa obręcz barkowa u niedojrzałych osobników, były one czworonożne w przeciwieństwie do swoich dwunożnych rodziców! Obok szkieletów dorosłych znaleziono 15 gniazd z jajami. Były one eliptyczne i większe niż u wcześniejszych zauropodomorfów, takich jak masospondyl, bliżej im było do zauropodów. Struktura jaj była porowata, porównując ją z innymi wykazano, że gniazda były zakryte. Na dodatek w opozycji do większości dinozaurzych jaj nie miały one twardej skorupki, lecz skórzastą. Również badania spektroskopią potwierdzają tą tezę z powodu zawartości zarówno materii organicznej, jak i wapnia w skorupce. Autorzy sugerują, że pierwotnie dinozaury składały skórzaste jaja, co tłumaczyłoby ich niski potencjał fosylizacyjny w triasie i wczesnej jurze, a dopiero później niezależnie u wielu grup powstały twarde, w całości wapienne skorupki. Nie wiemy jak mogła wyglądać opieka rodzicielska qianlongów. Być może zajmowały się gniazdami, albo ich obecność w tym miejscu była przypadkowa. Być może kolejne odkrycie uchylą nam rąbek tajemnicy.
Spis gatunków
Qianlong | Han, Yu, Zhang, Zeng, Wang, Cai, Wu, Wen, Cai, Li, Wu, Zhao i Xu, 2023 |
Q. shuohu | Han, Yu, Zhang, Zeng, Wang, Cai, Wu, Wen, Cai, Li, Wu, Zhao i Xu, 2023 |
Bibliografia
Han, F.; Yu, Y.; Zhang, S.; Zeng, R.; Wang, X.; Cai, H.; Wu, T.; Wen, Y.; Cai, S.; Li, C.; Wu, R.; Zhao, W.; Xu, X. (2023). "Exceptional early Jurassic fossils with leathery eggs shed light on dinosaur reproductive biology". National Science Review. doi:10.1093/nsr/nwad258.