Probrachylophosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Thompson i in., 2021)
m
 
Linia 9: Linia 9:
 
  |dieta                  = roślinożerny
 
  |dieta                  = roślinożerny
 
  |miejsce                = [[USA]] - Montana
 
  |miejsce                = [[USA]] - Montana
<small>(formacja [[Judith River]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Judith River]] - ogniwo McClelland Ferry)</small>
 
<hr>
 
<hr>
 
[[Kanada]] - Alberta
 
[[Kanada]] - Alberta
  
<small>(formacja [[Foremost]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Foremost]])</small>
|czas                  = {{Występowanie|80|79}}
+
|czas                  = {{Występowanie|79.5|78}}
ok. 80-79  [[Ma]]<br>
+
ok. 79,5-78 [[Ma]]<br>
<small>[[późna kreda]] (wczesny [[kampan]])</small>
+
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small>
 
  |systematyka            =  
 
  |systematyka            =  
 
[[Dinosauria]]
 
[[Dinosauria]]
Linia 27: Linia 27:
  
 
[[Hadrosauridae]]
 
[[Hadrosauridae]]
 +
 +
[[Euhadrosauria]]
  
 
[[Saurolophinae]]
 
[[Saurolophinae]]
  
 
[[Brachylophosaurini]]
 
[[Brachylophosaurini]]
|grafika                = Probrachylophosaurus restoration.jpg
+
|grafika                = Probrachylophosaurus bergei.png
|podpis                = Rekonstrukcja głowy. Autor: Danny Cicchetti.
+
|podpis                = Rekonstrukcja ''Probrachylophosaurus''. Autor: Ddinodan [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Probrachylophosaurus_bergei.png]
[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Probrachylophosaurus_restoration.jpg]
 
 
|mapa                  =
 
|mapa                  =
 
}}
 
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Probrachylophosaurus'' to rodzaj hadrozauryda żyjącego w późnej kredzie, na terenie dzisiejszych [[USA|Stanów Zjednoczonych]]. Jest on interesujący, ponieważ posiada cechy pośrednie między ''[[Acristavus]]'', a ''[[Brachylophosaurus]]''.
+
''Probrachylophosaurus'' to rodzaj [[hadrozauryd]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]], na terenie dzisiejszych [[USA|Stanów Zjednoczonych]] oraz [[Kanada|Kanady]]. Jest on interesujący, ponieważ posiada cechy pośrednie między ''[[Acristavus]]'', a ''[[Brachylophosaurus]]''.
 +
 
 +
==Etymologia==
 +
Nazwa rodzajowa oznacza "przed krótkogrzebieniastym jaszczurem", co odnosi się do tego, że jest on starszy od ''[[Brachylophosaurus]]''. Nazwa gatunkowa - ''bergeri'' - honoruje Sama Bergera, który był właścicielem terenów, na których znaleziono skamieniałości tego dinozaura.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
Linia 43: Linia 47:
 
Holotyp - MOR 2929 - to dość kompletny, choć [[Szkielet artykułowany|nieartykułowany]] szkielet z czaszką. Drugi okaz - MOR 1097 - to fragmentaryczna czaszka niedojrzałego osobnika. Okazy odnaleziono w stanie Montana, w skałach formacji [[Judith River]].  
 
Holotyp - MOR 2929 - to dość kompletny, choć [[Szkielet artykułowany|nieartykułowany]] szkielet z czaszką. Drugi okaz - MOR 1097 - to fragmentaryczna czaszka niedojrzałego osobnika. Okazy odnaleziono w stanie Montana, w skałach formacji [[Judith River]].  
  
Szczątki przypisywane do ''Probrachylophosaurus'' odnaleziono również w kanadyjskiej formacji Foremost (Thompson i in., 2021).
+
Szczątki należące do nieokreślonego gatunku ''Probrachylophosaurus'' odnaleziono również w kanadyjskiej formacji [[Foremost]] (Thompson i in., 2021).  
 
 
==Etymologia==
 
Nazwa rodzajowa oznacza "przed krótkogrzebieniastym jaszczurem", co odnosi się do tego, że jest on starszy od ''[[Brachylophosaurus]]''. Nazwa gatunkowa - ''bergeri'' - honoruje Sama Bergera, który był właścicielem terenów, na których znaleziono skamieniałości tego dinozaura.
 
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
Linia 68: Linia 69:
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small> Freedman, E. A. i Horner, J. R., (2015). "A New Brachylophosaurin Hadrosaur (Dinosauria: Ornithischia) with an Intermediate Nasal Crest from the Campanian Judith River Formation of Northcentral Montana." PLOS One 10.11 (2015): e0141304. [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0141304].
+
<small> Freedman, E. A. & Horner, J. R., (2015). "A New Brachylophosaurin Hadrosaur (Dinosauria: Ornithischia) with an Intermediate Nasal Crest from the Campanian Judith River Formation of Northcentral Montana." PLOS One 10.11 (2015): e0141304. [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0141304].
  
 
Thompson, M. G., Bedek, F. V., Schröder-Adams, C., Evans, D. C., & Ryan, M. J. (2021). "The oldest occurrence of brachylophosaurin hadrosaurids in Canada". Canadian Journal of Earth Sciences, 58(10), 993-1004. [[doi:10.1139/cjes-2020-0007]]
 
Thompson, M. G., Bedek, F. V., Schröder-Adams, C., Evans, D. C., & Ryan, M. J. (2021). "The oldest occurrence of brachylophosaurin hadrosaurids in Canada". Canadian Journal of Earth Sciences, 58(10), 993-1004. [[doi:10.1139/cjes-2020-0007]]

Aktualna wersja na dzień 15:05, 29 lis 2024

Autor: Adrian Sztuba
Korekta: Paweł Konarzewski


Probrachylophosaurus (probrachylofozaur)
Dieta roślinożerny
Miejsce USA - Montana

(formacja Judith River - ogniwo McClelland Ferry)


Kanada - Alberta

(formacja Foremost)

Czas
252 201 145
66

ok. 79,5-78 Ma
późna kreda (kampan)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Iguanodontia

Hadrosauridae

Euhadrosauria

Saurolophinae

Brachylophosaurini

Probrachylophosaurus bergei.png
Rekonstrukcja Probrachylophosaurus. Autor: Ddinodan [2]

Wstęp

Probrachylophosaurus to rodzaj hadrozauryda żyjącego w późnej kredzie, na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych oraz Kanady. Jest on interesujący, ponieważ posiada cechy pośrednie między Acristavus, a Brachylophosaurus.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "przed krótkogrzebieniastym jaszczurem", co odnosi się do tego, że jest on starszy od Brachylophosaurus. Nazwa gatunkowa - bergeri - honoruje Sama Bergera, który był właścicielem terenów, na których znaleziono skamieniałości tego dinozaura.

Materiał kopalny

Czaszka P. bergeri. Autor zdjęcia: ケラトプスユウタ[1].

Holotyp - MOR 2929 - to dość kompletny, choć nieartykułowany szkielet z czaszką. Drugi okaz - MOR 1097 - to fragmentaryczna czaszka niedojrzałego osobnika. Okazy odnaleziono w stanie Montana, w skałach formacji Judith River.

Szczątki należące do nieokreślonego gatunku Probrachylophosaurus odnaleziono również w kanadyjskiej formacji Foremost (Thompson i in., 2021).

Budowa

Probrachylophosaurus miał bardzo mały grzebień na szczycie czaszki, utworzony z kości nosowych. Długość tego grzebienia u MOR 2919 wynosi 8 cm, a u MOR 1087 - 3,2 cm . Przypominał on grzebień u młodocianych osobników Brachylophosaurus - był trójkątny w przekroju, a także wyższy i węższy, niż u dorosłych Brachylophosaurus. MOR 2919 jest jednak dużym hadrozaurem, co (razem z badaniami histologicznymi, zob. niżej) potwierdza, że jest to osobnik dorosły, a nie po prostu młody Brachylophosaurus.

Poszczególne cechy anatomiczne tego dinozaura są najbardziej zbliżone albo do Acristavus, albo do Brachylophosaurus, lub są pośrednie między tymi dinozaurami. To, wraz z obecnością maleńkiego grzebienia (Brachylophosaurus miał większy grzebień, Acristavus nie miał go wcale), wskazuje na to, że Probrachylophosaurus był formą pośrednią między Acristavus, a Brachylophosaurus.

W przekroju kości piszczelowej MOR 2919 widoczne jest 14 linii spowolnienia wzrostu, co oznacza, że ten osobnik w chwili śmierci miał 14 lat. W pierwszych latach życia okaz ten rósł najszybciej. W wieku 5 lat tempo wzrostu spadło, co mogło być momentem osiągnięcia dojrzałości płciowej. Dalej tempo wzrostu malało coraz bardziej, lecz się nie zatrzymało, co świadczy o tym, że ten osobnik nie osiągnął jeszcze dojrzałości szkieletowej.

Systematyka

Wraz z Acristavus, Brachylophosaurus i Maiasaura tworzy klad Brachylophosaurini.

Spis gatunków

Probrachylophosaurus Freedman i Horner, 2015
P. bergeri Freedman i Horner, 2015

Bibliografia

Freedman, E. A. & Horner, J. R., (2015). "A New Brachylophosaurin Hadrosaur (Dinosauria: Ornithischia) with an Intermediate Nasal Crest from the Campanian Judith River Formation of Northcentral Montana." PLOS One 10.11 (2015): e0141304. [3].

Thompson, M. G., Bedek, F. V., Schröder-Adams, C., Evans, D. C., & Ryan, M. J. (2021). "The oldest occurrence of brachylophosaurin hadrosaurids in Canada". Canadian Journal of Earth Sciences, 58(10), 993-1004. doi:10.1139/cjes-2020-0007