Gondwana: Różnice pomiędzy wersjami
(Uzupełnienie) |
(uzupełnienie) |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Gondwana''' - ogromny kontynent do którego należały w [[mezozoik|mezozoiku]] dzisiejsza: [[Australia]], [[Nowa Zelandia]], [[Antarktyda]], [[Madagaskar]], Indie ([[Dekan]]), [[Afryka]], południowe fragmenty [[Europa|Europy]] i [[Ameryka Południowa]]. | '''Gondwana''' - ogromny kontynent do którego należały w [[mezozoik|mezozoiku]] dzisiejsza: [[Australia]], [[Nowa Zelandia]], [[Antarktyda]], [[Madagaskar]], Indie ([[Dekan]]), [[Afryka]], południowe fragmenty [[Europa|Europy]] i [[Ameryka Południowa]]. | ||
==Paleogeografia== | ==Paleogeografia== | ||
| − | Gondwana odzieliła się w triasie na skutek rozpadu superkontynentu [[Pangea|Pangei]] na część północną ([[Laurazja]]) i południową (Gondwana). Gondwana sama szybko uległa rozpadowi. Już w [[jura|jurze]] między Afryką i Ameryką Południową zaczął otwierać się [[Ocean Atlantycki|Atlantyk]]. Afryka zaczęła się też oddzielać od pozostałych kontynentów, a także od Indii i Madagaskaru w środkowej jurze. Indie od Madagaskaru oddzieliły się we wczesnej kredzie. Najdłużej połączone były ze sobą Australia, Antarktyda i Ameryka Południowa | + | Gondwana odzieliła się w triasie na skutek rozpadu superkontynentu [[Pangea|Pangei]] na część północną ([[Laurazja]]) i południową (Gondwana). Gondwana sama szybko uległa rozpadowi. Już w [[jura|jurze]] między Afryką i Ameryką Południową zaczął otwierać się [[Ocean Atlantycki|Atlantyk]]. Afryka zaczęła się też oddzielać od pozostałych kontynentów, a także od Indii i Madagaskaru w środkowej jurze. Ostatecznie stała się osobnym kontynentem około 140-120 milionów lat temu. Indie od Madagaskaru oddzieliły się we wczesnej kredzie. Najdłużej połączone były ze sobą Australia, Antarktyda i Ameryka Południowa. Ta ostatnia odłączyła się prawdopodobnie pod koniec [[kreda|kredy]]. Pozostałe dwa oddzieliły się od siebie w [[kenozoik]]u. |
==Klimat== | ==Klimat== | ||
| + | Na ogromnych obszarach Gondwany dominował klimat ciepły i suchy. Na południowym wschodzie kontynentu | ||
==Fauna== | ==Fauna== | ||
| − | Skutkiem istnienia Gondwany jest ogromne podobieństwo dinozaurów zamieszkujących Australię, Antarktydę, Madagaskar, Indie i Afrykę. Dinozaurami typowo gondwańskimi są na przykład [[Abelisauridae|abelizaurydy]], które nie są spotykane na kontynentach północnych. | + | Główne grupy dinozaurów powstały w triasie i jurze, zanim powstała Gondwana. Dlatego ich występowanie nie ogranicza się tylko do tego kontynentu. Różnice między Laurazją a Gondwaną pojawiają się dopiero na niższych szczeblach filogenetycznych. Skutkiem istnienia Gondwany jest ogromne podobieństwo dinozaurów zamieszkujących Australię, Antarktydę, Madagaskar, Indie i Afrykę. Dinozaurami typowo gondwańskimi są na przykład [[Abelisauridae|abelizaurydy]], które nie są spotykane na kontynentach północnych. Typowo gondwańskimi grupami zwierząt były również notozuchy (grupa Crocodyliformes) i ptaki bezgrzebieniowe (Palaeognathae). |
==Flora== | ==Flora== | ||
| + | ==Wybrana bibliografia== | ||
| + | <small>Benson RBJ, Rich TH, Vickers-Rich P, Hall M (2012) Theropod Fauna from Southern Australia Indicates High Polar Diversity and Climate-Driven Dinosaur Provinciality. PLoS ONE 7(5): e37122. doi:10.1371/journal.pone.0037122 </small> | ||
[[Kategoria: Słownik]] | [[Kategoria: Słownik]] | ||
Wersja z 16:48, 1 cze 2012
Wstęp
Gondwana - ogromny kontynent do którego należały w mezozoiku dzisiejsza: Australia, Nowa Zelandia, Antarktyda, Madagaskar, Indie (Dekan), Afryka, południowe fragmenty Europy i Ameryka Południowa.
Paleogeografia
Gondwana odzieliła się w triasie na skutek rozpadu superkontynentu Pangei na część północną (Laurazja) i południową (Gondwana). Gondwana sama szybko uległa rozpadowi. Już w jurze między Afryką i Ameryką Południową zaczął otwierać się Atlantyk. Afryka zaczęła się też oddzielać od pozostałych kontynentów, a także od Indii i Madagaskaru w środkowej jurze. Ostatecznie stała się osobnym kontynentem około 140-120 milionów lat temu. Indie od Madagaskaru oddzieliły się we wczesnej kredzie. Najdłużej połączone były ze sobą Australia, Antarktyda i Ameryka Południowa. Ta ostatnia odłączyła się prawdopodobnie pod koniec kredy. Pozostałe dwa oddzieliły się od siebie w kenozoiku.
Klimat
Na ogromnych obszarach Gondwany dominował klimat ciepły i suchy. Na południowym wschodzie kontynentu
Fauna
Główne grupy dinozaurów powstały w triasie i jurze, zanim powstała Gondwana. Dlatego ich występowanie nie ogranicza się tylko do tego kontynentu. Różnice między Laurazją a Gondwaną pojawiają się dopiero na niższych szczeblach filogenetycznych. Skutkiem istnienia Gondwany jest ogromne podobieństwo dinozaurów zamieszkujących Australię, Antarktydę, Madagaskar, Indie i Afrykę. Dinozaurami typowo gondwańskimi są na przykład abelizaurydy, które nie są spotykane na kontynentach północnych. Typowo gondwańskimi grupami zwierząt były również notozuchy (grupa Crocodyliformes) i ptaki bezgrzebieniowe (Palaeognathae).
Flora
Wybrana bibliografia
Benson RBJ, Rich TH, Vickers-Rich P, Hall M (2012) Theropod Fauna from Southern Australia Indicates High Polar Diversity and Climate-Driven Dinosaur Provinciality. PLoS ONE 7(5): e37122. doi:10.1371/journal.pone.0037122
