Chubutisaurus

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański Dawid Mazurek	Tomasz Sokołowski Łukasz Czepiński Maciej Ziegler

---

Chubutisaurus (czubutizaur)
Długość:	18 m
Masa:	12 t
Miejsce występowania:	Argentyna - prowincja Chubut (formacja Cerro Barcino)
Czas występowania	112-99,6 Ma "środkowa" kreda (alb)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Neosauropoda Macronaria Camarasauromorpha ? Titanosauriformes ? Somphospondyli

Wstęp

Chubutisaurus to rodzaj średniej wielkości kredowego zauropoda żyjącego na terenie dzisiejszej Ameryki Południowej. Jego szczątki zostały odnalezione w Argentynie (prowincja Chubut).

Materiał kopalny

Zidentyfikowano 2 niekompletne szkielety tego dinozaura długoszyjego, w tym holotyp, na podstawie którego del Corro zdiagnozował i opisał go w 1975 roku.

Holotyp zawiera: kręgi grzbietowe: 2 przednie, 4 kręgi ze środkowego do tylnego odcinka kręgosłupa, 1 kompletny trzon, 2 łuki neuralne; kręgi ogonowe: 11 przednich trzonów, fragmenty 4-ech przednich kręgów, 4 środkowe trzony i 2 tylne trzony, 2 łuki neutralne; fragmenty żeber szyjnych i grzbietowych, 2 przednie szewrony i izolowane fragmenty szewronu, prawie kompletna lewa k. łopatkowa i fragmenty prawej, lewa k. ramienna, lewa k. łokciowa i promieniowa, 4 kompletne i 2 niekompletne k. nadgarstka, lewa k. kulszowa, kompletna prawa k. udowa i grzbietowa połowa lewej, kompletny prawa k. piszczelowa i fragmenty lewej oraz 3 pozostałości prawej k. udowej.

Anatomia i rozmiary

Kończyny przednie czubutizaura były krótsze od tylnych, a kręgi były w bardzo dużym stopniu spneumatyzowane – a więc posiadały puste przestrzenie zwane pleurocelami. Ogon zaś był stosunkowo krótki, w przeciwieństwie do zauropodów należących do Diplodocidae. Był raczej średniej wielkości zauropodem – wg Paula (2010) mierzył 18 metrów długości ważąc przy tym 12 ton.

Pozycja systematyczna

Początkowo utworzono dla tego dinozaura osobną rodzinę (Chubutisauridae). Później najczęściej klasyfikowało się tego kredowego zauropoda w obrębie brachiozaurydów (Salgado, 1993) lub tytanozaurów (Upchurch i in., 2004). Najnowsze analizy filogenetyczne (Carballido i in., 2011A, 2011B; D'Emic, 2012; González Riga i in., 2009; Royo Torres, 2009) wykazały, że Chubutisaurus jest najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu Somphospondyli albo nawet bazalnym przedstawicielem kladu Camarasauromorpha (wraz z taksonem siostrzanym Wintonotitan) więc nie należy ani do Brachiosauridae, ani do Titanosauria.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Chubutisaurus pochodzi od nazwy prowincji Chubut, gdzie został odnaleziony jego holotyp. Znaczy ona dosłownie "jaszczur z Chubut".

Spis gatunków

Chubutisaurus	del Corro, 1975
C. insignis	del Corro, 1975

Bibliografia

Carballido J.L., Pol D., Cerda I., Salgado L. (2011A): The osteology of Chubutisaurus insignis del Corro, 1975 (Dinosauria: Neosauropoda) from the 'middle' Cretaceous of central Patagonia, Argentina. "Journal of Vertebrate Paleontology". 31 (1), ss. 93–110

Carballido J.L., Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011B): Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia. The Linnean Society of London, doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x

D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x

González Riga, B.J., Previtera, E. & Pirrone, C.A. (2008) "Malarguesaurus florenciae gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina" Cretaceous Research, 30(1), 135–148. doi:10.1016/j.cretres.2008.06.006

Upchurch P., Barrett P. M., Dodson P. (2004): Sauropoda. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Paul, G.S. (2010): "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford