Bradycneme
| Autor: | Korekta: |
| Dawid Mika | Kamil Kamiński |
| Bradycneme (bradykneme) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Rumunia – Transylwania |
| Czas występowania | ok. 70-66 Ma
późna kreda (późny mastrycht) |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja Jinfengopteryx. Być może Bradycneme był podobny. Autorka: Edyta Felcyn. | |
Wstęp
Bradycneme to rodzaj niewielkiego teropoda z późnej kredy Rumunii.znamy tylko pojedynczą kość tego zwierzęcia, dlatego jego dokładna klasyfikacja pozostaje niejasna.
Etymologia
Nazwa Bradycneme pochodzi od greckich słów bradys - wolna, ciężka i kneme - noga. Natomiast epitet gatunkowy - draculae jest tytułem nadanym rumuńskiego księciu wołoskiemu Wladowi Palownikowi znanemu z okrucieństwa. W spolszczonej wersji brzmi on po prostu Drakula i dosłownie znaczy tyle co "syn diabła". Temu dinozaurowi nadano ten specyficzny epitet gatunkowy, gdyż basen Hateg gdzie odkryto jego szczątki znajduje się w pobliżu ruin zamku wymienionego wyżej księcia.
Materiał kopalny
Holotyp (BMNH A1588) to dalsza część kości piszczelowo-strzałkowej.
Historia taksonu
Jedyna znana skamielina bradykneme została odkryta w datowanych na mastrycht osadach basenu Hateg. Początkowo została ona opisana przez Lambrechta w 1929 r. jako należąca do znanego z tych samych terenów elopteryksa, uważanego wtedy za ptaka z rzędu pełnopłetwych. Do tego teropoda przypisano również inną kość goleniową oznaczoną jako BMNH A4359. W 1975 r. Harrison i Walker opisali te kości ponownie jako należące do gigantycznych sów. Właściciela pierwszej z nich nazwali Bradycneme draculae, a drugiej Heptasteornis andrewsi. Później badacze zaczęli spekulować, że trzy wymienione tu zwierzęta nie są ptakami. Pierwszą osobą, która doszła do tego wniosku był Brodkorb (1978). Larry Martin (1983) zasugerował, że bradykneme jest ornitomimidem. Paul (1988) oraz Osmólska wraz z Barsboldem (1990) uznali go za troodontyda. Le Loeuff i inni (1992) stwierdzili, że bradykneme jest młodszym synonimem elopteryksa, którego zaklasyfikowali w obrębie rodziny Dromaeosauridae. Csiki i Grigorescu (1998) uznali heptasteornisa za niższy rangą synonim Bradycneme. Ich zdaniem jest on tetanurem nie należącym do maniraptorów. Naish (2004) zaliczył rodzaje Elopteryx, Bradycneme i Heptasteornis do alwarezzaurydów - grupy enigmatycznych teropodów o niepewnej pozycji systematycznej. Jednak w innej swojej pracy wydanej przy współpracy z Dyke (2004) drugiego z nich uznał za maniraptora o bliżej nieustalonej pozycji systematycznej. Do chwili znalezienia większej ilości skamielin prawdziwe pokrewieństwa tych trzech rumuńskich dinozaurów pozostaną tajemnicą.
Środowisko
Szczątki bradykneme odkryto w łożysku Sinpetru (basen Hateg, Rumunia). Pod koniec kredy Europa była archipelagiem wulkanicznych wysp. Bradycneme żył na jednej z nich. Z powodu niewielkich ilości dostępnego tam pokarmu, jak również małej przestrzeni, mieszkańcy tej wyspy skarłowacieli. Omawiany tu teropod żył w towarzystwie zauropodów jak Magyarosaurus - najmniejszy znany neozauropod, nodozauryd Struthiosaurus, ornitopody jak Telmatosaurus czy Rhabdodon oraz zagadkowych teropodów w tym elopteryksa i heptasteornisa. Z basenu Hateg pochodzą również szczątki lądowego krokodylomorfa - allodapozucha i gigantycznego pterozaura - hatzegopteryksa.
Spis gatunków
| Bradycneme | Harrison i Walker, 1975 |
| B. draculae | Harrison i Walker, 1975 |
Bibliografia
Harrison, C.J.O., Walker, C.A. (1975) “The Bradycnemidae, a new family of owls from the Upper Cretaceous of Romania. Palaeontology 18 (3): 563-570.
Mortimer, M (online 2004) [1]
Naish, D., Dyke, G.J. (2004) “Heptasteornis was no ornithomimid, troodontid, dromaeosaurid or owl: the first alvarezsaurid (Dinosauria: Theropoda) from Europe. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Monatshefte 7: 385-401.
