Coahuilaceratops

Autor:	Jakub Starzyński
Korekta:	Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski

---

Coahuilaceratops
Długość	6-7 m (?)
Masa	3,6-4,5 t (?)
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Meksyk - Coahuila (formacja Cerro Huerta)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 71,5-70,5 Ma późna kreda (mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea Ceratopsidae Chasmosaurinae ??? Triceratopsini
Rekonstrukcja głowy Coahuilaceratops. Źródło: Barrera Guevara i in., 2024 [5]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Cerro_Huerta\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Cerro Huerta (strona nie istnieje)\"\u003ECerro Huerta\u003C/a\u003E, stan Coahuila, \u003Ca href=\"/wiki/Meksyk\" class=\"mw-redirect\" title=\"Meksyk\"\u003EMeksyk\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EC. magnacuerna\u003C/i\u003E - \u003Cb\u003ECPC 276 (\u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E)\u003C/b\u003E i materia\u0142 przypisany\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Cerro Huerta, stan Coahuila, Meksyk|C. magnacuerna - CPC 276 (holotyp) i materia\u0142 przypisany\n","link":"","lat":25.5,"lon":-101.7000000000000028421709430404007434844970703125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Coahuilaceratops był prawdopodobnie dużym chasmozaurynem z terenu późnej kredy Ameryki Północnej (Meksyk). Jest kolejnym ceratopsem opisanym w 2010 roku.

Materiał kopalny i lokalizacja

Sylwetka Coahuilaceratops wraz z znaczonymi odnalezionymi kośćmi. Autor: Crizz30 [1]

Holotyp (CPC 276) to fragmentaryczna czaszka zawierająca: kość rostralną, prawą kość szczękową, lewą przedszczękową, nosową, fragmenty rogów nadocznych, część kryzy i kilka elementów pozaczaszkowych.

Materiał przypisany (CPC 277) to zdysartykulowane szczątki osobnika młodocianego (ang. juvenile), zawierające kość przedzębową i zębową oraz elementy pozaczaszkowe.

Do Coahuilaceratops przypisuje się również nieskatalogowany materiał: kręg szyjny, dwa kręgi piersiowe i ogonowy, trzon kości piszczelowej, fragment kości promieniowej i części śródręcza i śródstopia (Ramírez Velasco i Hernandez Rivera, 2015).

Zarówno holotyp, jak i materiał przypisany zostały odnalezione w tej samej lokalizacji, nieopodal miasteczka Porvenir de Jalpa w formacji Cerro del Pueblo. Jednakże badanie litostratygraficzne skał przeprowadzone przez Danielę Barrerę Guevarę i współpracowników (2024) wykazało, że w rzeczywistości szczątki Coahuilaceratops pochodzą z formacji Cerro Huerta. Zatem okazało się, że opisywany chasmozauryn był młodszy o ok. 2 Ma niż dotychczas sądzono i jednocześnie jest pierwszym opisanym dinozaurem pochodzącym z osadów wcześniej wymienionej formacji skalnej.

Budowa

Rekonstrukcja przyżyciowa Coahuilaceratops. Autor: Jakub Kowalski [2].

Mimo skąpego materiału kopalnego Coahuilaceratops autorom opisu udało wyróżnić się cechy diagnostycze niewystępujące u innych chasmozaurynów. Był to prawdopodobnie dużej wielkości roślinożerca osiągający prawdopodobnie 6-7 metrów długości. Według Rivera-Sylvy i in. (2017) Coahuilaceratops charakteryzował się dużymi rogami naodcznymi o długości ok. 1 m (byłyby więc porównywalne z Triceratops), lecz zachowany fragment ma 30 cm (Loewen i in., 2010: 107) a rekonstrukcja (Loewen i in., 2010: ryc. 7.3.B) sugeruje, że zachowana jest większość rogu.

Systematyka

Hipotetyczne linie ewolucyjne chasmozaurynów z późnej kredy. Źródło: Barrera Guevara i in., 2024 [3]

Według Loewena i współautorów (2010) był Coahuilaceratops przedstawicielem kladu Chasmosaurinae. Dalman i in. (2022) w swojej analizie filogenetycznej wykazali, że omawiany ceratops tworzy klad z Bravoceratops i Sierraceratops.

Barrera Guevara i in. (2024) zauważyli, że Coahuilaceratops wykazuje pewne wspólne budowy budowy czaszki z przedstawicielami Triceratopsini. Ich zdaniem może on być najwcześniejszym członkiem wcześniej wymienionego kladu uwiarygodniając hipotezę, że Triceratopsini wywodzą się z południowej części Laramidii. Z kolei Longrich (2011) wskazuje, że przedstawiciele wcześniej wymienionej żyli już w kampanie.

Etymologia

Rekonstrukcja czaszki Coahuilaceratops. Źródło: Barrera Guevara i in., 2024 [4]

Pierwszy człon nazwy rodzajowej Coahuilaceratops to nazwa stanu, w której odkryto jego skamieniałości - Coahuila. Drugi człon to ceratops ("rogata twarz"). Epitet gatunkowy magnacuerna (łac. magna - "wielki" + hiszp. cuerna - "róg") odnosi się do bardzo dużych rogów nadocznych.

Spis gatunków

Coahuilaceratops	Loewen, Sampson, Lund, Farke, Aguillón Martínez, de Leon, Rodríguez-de la Rosa, Getty i Eberth, 2010
C. magnacuerna	Loewen, Sampson, Lund, Farke, Aguillón-Martínez, de Leon, Rodríguez-de la Rosa, Gettyi Eberth, 2010

Bibliografia

Barrera Guevara, D., Espinosa Chávez, B., Serrano Brañas, C.I., de León Dávila, C., Posada Martinez, D., Freedman Fowler, E., & Fowler, D. (2024). "Stratigraphic Reassessment of the Mexican Chasmosaurine Coahuilaceratops magnacuerna as the First Diagnostic Dinosaur Remains from the Cerro Huerta Formation (Lower Maastrichtian) Supporting the Southern Origin of the Triceratopsini". Diversity 2024, 16, 390 doi:10.3390/ d16070390

Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G. & Longrich, N.R. (2022) "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico". Cretaceous Research, 130: 105034. doi:10.1016/j.cretres.2021.105034

Loewen, M.A., Sampson, S.D., Lund, E.K., Farke, A.A., Aguillón-Martínez, M.C., de Leon, C.A., Rodríguez-de la Rosa, R.A., Getty, M.A., & Eberth, D. A. (2010). "Horned dinosaurs (Ornithischia: Ceratopsidae) from the Upper Cretaceous (Campanian) Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, Mexico". [w]: Ryan, M.J., Chinnery-Allgeier, B.J., & Eberth, D.A. (red.) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrell Museum Ceratopsian Symposium, Bloomington", Indiana University Press, 99– 116

Longrich N.R. (2011) "Titanoceratops ouranos, a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico" Cretaceous Research, 32 (3), 264-276. doi:10.1016/j.cretres.2010.12.007

Ramírez-Velasco, A. A., & Hernández-Rivera, R. (2015). "Diversity of late cretaceous dinosaurs from Mexico". Boletín Geológico y Minero, 126(1), 63-108.

Rivera-Sylva, H. E., Frey, E., Stinnesbeck, W., Guzmán-Gutiérrez, J. R., & González-González, A. H. (2017). "Mexican ceratopsids: Considerations on their diversity and biogeography". Journal of South American Earth Sciences, 75, 66-73. doi:10.1016/j.jsames.2017.01.008