Miragaia
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Daniel Madzia |
| Miragaia (miragaja) | |
|---|---|
| Długość: | 6-7 m |
| Masa: | 1-2 t |
| Miejsce występowania: | formacja Sobral
Portugalia - Miragaia |
| Czas występowania | 153-147 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
Wstęp
Miragaia longicollum to stegozauryd z późnej jury Portugalii. Charakteryzuje się niezwykle długą szyją , jak na dinozaura ptasiomiednicznego.
Etymologia
Nazwa dinozaura pochodzi od lokalizacji i jednostki geologicznej, w której odkryto jego pozostałości. Nazwę Miragaia można też interpretować jako "wspaniała bogini Ziemi" (Mira - można odczytać jako żeńską formę mirus, czyli "wspaniały", a Gaia to grecka bogini Ziemi - Gaja). Epitet gatunkowy - longicollum - odnosi się do długiej szyi (z łac. longus - "długi" + łac. collum - "szyja").
Materiał kopalny
Miragaia longicollum została opisana na podstawie częściowego, artykułowanego szkieletu i zawiera jedyne znane szczą tki czaszki wśród europejskich stegozaurów. Holotyp to niemal kompletna przednia część szkieletu (ML 433) z niekompletną czaszką (prawa kość przedszczękowa, część lewej k. szczękowej, lewa k. nosowa, prawa zaoczodołowa, obie kości ką towe), 15 kręgów szyjnych (brak dźwigacza i obrotnika) z powią zanymi żebrami, dwa kręgi grzbietowe, obie kości: krucze, łopatki, ramienne, promieniowe, łokciowe, jedna kość śródręcza, trzy paliczki, 12 fragmentów żeber, szewron, kolec skórny i 13 płyt.
Drugi okaz (ML 433-A) to należą ce do młodego osobnika dwa trzony kręgów grzbietowych, trzy łuki neuralne z grzbietu, prawa kość łonowa i lewa biodrowa. Nie ma pewności, czy to rzeczywiście szczą tki M. longicollum, w każdym razie odnaleziono go bardzo blisko holotypu.
Lokalizacja i stratygrafia
Okaz typowy znaleziono niedaleko Miragaia w gminie Lourinhã w Portugalii. Osady pochodzą z późnej jury (górny kimeryd - dolny tyton) z jednostki Miragaia formacji Sobral (grupa Lourinhã).
Budowa i paleoekologia
Miragaia posiadała długą szyję złożoną z przynajmniej 17 kręgów szyjnych. To o 8 kręgów szyjnych więcej niż u szyj bazalnych ptasiomiednicznych, takich jak Scutellosaurus. Miragaja posiada więcej kręgów szyjnych niż większość zauropodów. To prawie najwyższa wartość ze wszystkich nieptasich archozaurów (więcej miał przynajmniej Mamenchisaurus youngi, bo aż 18). Długość szyi była spowodowana przez zmianę przednich kręgów grzbietowych w szyjne i, prawdopodobnie, wydłużenie trzonów. Wszystkie te anatomiczne cechy są zbieżnością ewolucyjną z cechami u szyj zauropodów. W toku ewolucji stegozaurów można zaobserwować wydłużanie szyi - o ile Huayangosaurus miał ich 9, to Stegosaurusarmatus 12-13, a Hesperosaurus 13. Miragaja jest zwieńczeniem tego trendu. Powodem wydłużenia szyi mogły być: przystosowanie do żerowania na roślinach na wysokości nie zajętej przez inne taksony, selekcja płciowa lub, czego nie zasugerowano w pracy Mateusa i in. (2009) do lepszej widoczności - miragaja mogła być może dzięki niej szybciej wypatrzyć drapieżnika i lepiej wycelować ogonem uzbrojonym zapewne w ostre kolce. Lecz długa szyja mogła także ułatwić teropodom upolowanie stegozaura. Hipotezę o przystosowaniu do sięgania wyżej po rośliny poddano w wą tpliwość - długa szyja pozwalała sięgać na wysokość do 2,5 m, lecz typowa wysokość na której znajdowała się głowa to 1-1,5 m, co odpowiada także rodzajom Draconyx i Stegosaurus. Maksymalny zasięg szyi miragai przekracza Stegosaurus o 30 cm. Pozwalało to żerować na skrzypowych i olbrzymkowcach (paprociach drzewiastych). Co ciekawe w mniej więcej tym samym czasie w Ameryce Południowej żył zauropod Brachytrachelopan, który, jak się przypuszcza, zajmował niszę ekologiczną zajmowaną przeważnie przez dinozaury ptasiomiedniczne.
Pozycja filogenetyczna
Jak wynika z przeprowadzonej przez autorów opisu dinozaura analizy kladystycznej (na podstawie Maidment i in., 2008 z dodatkowymi czterema cechami), Miragaia jest blisko spokrewniona z Dacentrurus. Dla tych zwierzą t nazwano nowy klad - Dacentrurinae. Nazwa Dacentrurinae została zdefiniowana jako "najszerszy klad zawierają cy wszystkie stegozaury bliżej spokrewnione z Dacentrurus armatus niż z Stegosaurusarmatus". Jest to klad siostrzany do Stegosaurinae, który zawiera Stegosaurus armatus, S. mjosi (Hesperosaurus) i S. homheni (Wuerhosaurus). Analiza wykazała, że Dacentrurus jest zaawansowanym stegozaurydem, wbrew wcześniejszym badaniom, w których figurował on jako najbardziej bazalny członek Stegosauridae.
Synonim Dacentrurus?
Począ tkowo wzięto szczą tki miragai za pochodzą ce od Dacentrurus. Jak pisze Adam Yates na blogu Dracovenator, być może to rzeczywiście szczą tki tego dinozaura, który jest znany głównie z pozostałości tylnej części ciała. Żadnej z cech, których kombinacja jest diagnozą Miragaia longicollum nie można porównać z Dacentrurus armatus. Inne różnice, zawarte w danych, które posłużyły do wyznaczenia pozycji systematycznej poprzez analizę kladystyczną , są zmienne (np. stosunek długości do szerokości kości ramiennej). Ponadto, różnice między dacentrurem a miragają są mniejsze niż między gatunkami stegozaura (uznanymi za takie w pracy Maidment i in. - 2008, lecz równie dobrze można by je uznać za odrębne rodzaje, które można połą czyć np. nowym kladem Stegosaurini, a nie "wrzucać" do jednego rodzaju). Być może autorzy pracy opisują cej dinozaura dysponują danymi, które potwierdzają odrębność (przynajmniej gatunkową ) obu rodzajów, lecz nie umieścili ich w artykule.
Spis gatunków
| Miragaia | Mateus, Maidment i Christiansen, 2009 |
|---|---|
| ?= Dacentrurus | |
| M. longicollum | Mateus, Maidment i Christiansen, 2009 |
| ?= Dacentrurus armatus |
Bibliografia
Mateus O, Maidment SCR & Christiansen NA (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B 276, 1663, 1815-1821 Opublikowane online 25.02.2009 doi: 10.1098/rspb.2008.1909
Pi L, Ou Y, & Ye Y (1996) "A new species of sauropod from Zigong, Sichuan, Mamenchisaurus youngi" Zigong Dinosaur Museum Papers on Geosciences Contributed to the 30th International Geological Congress 1996: 87-91 [tłumaczenie na angielski Willa Downsa, 2000]
