Straight Cliffs

Hasło w trakcie rozbudowy

Autor:	Paweł Konarzewski

Formacja Straight Cliffs

Wiek

Trias

252

Jura

201,4

Kreda

143,1

66

ok. 92-82,2 Ma
późna kreda (turon-kampan

Miejsce

USA - Utah

Podjednostki

ogniwa Tibbet Canyon, Smoky Hollow, John Henry i Drip Tank

Leży pod

formacja Wahweap

Leży nad

formacja Tropic Shale

Miąższość

300-500 m

Litologia

piaskowce, mułowce, konglomeraty i węgiel

Bazaltowe skały z plejstocenu wznoszące się nad osadami formacji Straight Cliffs. Fot. James St. John [1]

Wstęp

Formacja Straight Cliffs to późnokredowa jednostka stratygraficzna położona na Płaskowyżu Kaiparowits w stanie Utah. Jej osady datuje się na późny turon i wczesny kampan.

Krótka historia badań

Pierwszy raz piaskowce Straight Cliffs opisali Gregory i Moore (1931) jako 300 m sekwencję piaskowców. Peterson i Waldrop (1965) formalnie zdefiniowali formacje Straight Cliffs. W 1969 roku Peterson nazwał również cztery nowe ogniwa w obrębie Straight Cliffs: Tibbet Canyon, Smoky Hollow, John Henry i Drip Tank.

Litologia

Tibbet Canyon

Wiek: turon (~92-91,3 Ma)

Miąższość: 26-51 m

Charakterystyka: Ogniwo Tibbet Canyon zbudowane jest z jasnego piaskowca o drobnych do średnich ziarnach, który układa się w poziome lub skośne warstwy. Dolna część członu styka się z formacją Tropic Shale oraz jest przemieszana z łupkami ilastymi barwy ciemnożółtej do jasno-oliwkowoszarej. Z kolei górna część warstw Tibbet Canyon ma kontakt z ogniwem Smoky Hollow zbudowanym z mułowców oraz skał zawierających węgiel. Osady omawianych warstw sugerują, że występowały tam środowiska plażowe oraz płytkomorskie (Peterson, 1969).

Smoky Hollow

Wiek: turon (~91,3-90 Ma)

Miąższość: 7-40 m

Charakterystyka: Smoky Hollow to jednostka tworząca urwiska i stoki zbudowana z naprzemiennych warstw piaskowca, iłu oraz skał węglonośnych leżących nad pokładami Tibbet Canyon. Warstwy Smoky Hollow dzieli się na trzy nieformalne podjednostki różniące się od siebie odmiennym typem skał. Osady ogniwa Smoky Hollow wskazują, że powstały one w środowiskach bagiennych i lagunowych. Opisywana jednostka jest oddzielona od ogniwa John Henry wyraźną niezgodnością w obrębie formacji Straight Cliffs (Peterson, 1969).

John Henry

Wiek: koniak-santon (~89-83,6 Ma)

Miąższość: 200-340 m

Charakterystyka: Ogniwo John Henry tworząca urwiska i stoki ma większą miąższość niż pozostałe podjednostki Straight Cliffs. Jest ona zbudowana z naprzemiennych warstw piaskowca, iłu oraz skał węglonośnych znajdujących się pod warstwami Drip Tank. W jednostkce John Henry znajdują się osady pochodzenia lądowego (południowo-zachodnia i centralnej części płaskowyżu Kaiparowits) oraz morskiego (północno-wschodnia części). Warstwy osadów lądowych to głównie od jasnobrązowych do pomarańczowoszarych piaskowców o drobnych lub średnich ziarnach, które układają się w poziome i ukośne warstwy. Występują tam także żółtawe do oliwkowoszarych iły z domieszką popiołu wulkanicznego, ciemnoszare i czarne iły zawierające resztki roślinne oraz pokłady węgla. Dzielą się one na sześć nieformalnych jednostek wyróżnionych głównie na podstawie obecności lub braku węgla. Z kolei skały pochodzenia morskiego to bardzo jasnoszare do żółtawobrązowych drobne piaskowce, które układają się w poziome i ukośne warstwy, oraz jasnoszare i oliwkowoszare iły. Granica między ogniwem John Henry a Drip Tank jest prawdopodobnie stopniowa. Jednakże w wielu miejscach jest ona niewidoczna, gdyż jest przykryta rumoszem skalnym (Peterson, 1969).

Drip Tank

Wiek: kampan (83,6-82,2 Ma)

Miąższość: 43-150 m

Charakterystyka: Ogniwo Drip Tank tworząca klify składa się głównie od drobnoziarnistych do średnioziarnistych piaskowców o zabarwieniu od jasnożółtobrązowego do szaropomarańczowego. Piaskowce te wykazują przekątne warstwowanie. Skały dolnej część jednostki (9-24 m) są dobrze skonsolidowane i zawierają ziarna kwarcu i krzemienia, otoczaki krzemienne oraz soczewki zlepieńców, otoczaki i iły, skamieniałe drewno oraz fragmenty kości. Z kolei w górnych warstwach można znaleźć soczewki zlepieńców iłowych. W różnych miejscach ogniwa Drip Tank można znaleźć niewielkie ilości soczewki iłów bentonitowych o kolorze od ciemnożółtego po jasnooliwkowoszare, których grubość nie przekracza 6 m. Ogniwa Drip Tank z formacją Wahweap styka się w sposób stopniowy, bez wyraźne widoczne granicy pomiędzy nimi. Na podstawowie osadów można wywnioskować, że znajdowały się tam środowiska rzeczne (Peterson, 1969).

Paleofauna

Mimo, iż z formacji Straight Cliffs znamy jedynie fragmentaryczne znaleziska dinozaurów to można przypuszczać, że fauna mogła być podobna jak np. Moreno Hill. Skamieniałości innych grup zwierząt są bardziej liczne niż dinozaurów.

Dinozaury

Dinozaury
Takson	Ogniwo	Materiał kopalny	Komentarz	Grafika
Niezidentyfikowane ankylozaurydy ^[1]	Smoky Hollow John Henry	OMNH 23684 - ząb OMNH 21243 - ząb	Niediagnostyczne taksony.
Niezidentyfikowany hadrozauroid (?? Jeyawati rugoculus) ^[2]	Smoky Hollow	UMNH VP 20240 - częściowa kość zębowa, kręgi grzbietowe i ogonowe, szewrony i paliczki	Okaz ten może należeć do Jeyawati. Jeśli taka interpretacja jest prawidłowa to może być pierwszym przedstawicielem tego rodzaju spoza Nowego Meksyku.
Niezidentyfikowane hadrozauroidy ^[2]	Smoky Hollow John Henry	kręgi i elementy kończyn UMNH VP 17037, UMNH VP 17187 UMNH VP 17434 - kości zębowe	Niediagnostyczny takson. Okazy UMNH VP 17037 i UMNH VP 17187 wykazują podobieństwa w budowie, gdy UMNH VP 17434 jest zupełnie inna. Dwa wcześniejsze okazy (UMNH VP 17037 i UMNH VP 17187) datuje się na koniak, gdy UMNH VP 17434 na santon.
Niezidentyfikowane nodozaurydy ^[1]	Smoky Hollow John Henry	OMNH 21711 i OMNH 24448 - zęby OMNH 21671 - ząb; UMNH VP 17760 - dystalny kolec ogonowy	Niediagnostyczne taksony
Niezidentyfikowany teropod ^[3]	John Henry	UMNH VP 19477 - elementy	Na chwilę obecną okaz jest niewypreparowany, uniemożliwiając jego badania.

Krokodylomorfy

Krokodylomorfy
Takson	Ogniwo	Materiał kopalny	Komentarz
Niezidentyfikowany przedstawiciel Mesoeucrocodylia ^[4]	John Henry	zęby	Niediagnostyczny takson.
Niezidentyfikowani przedstawiciele Neosuchia ^[4]	John Henry	zęby	Niediagnostyczne taksony

Łuskonośne

Łuskonośne
Takson	Miejsce	Ogniwo	Materiał kopalny	Komentarz
Chamops sp. cf. C. segnis ^[5]	stanowisko OMNH V1404	Smoky Hollow	OMNH 63666 - fragment lewej kości szczękowej	Najstarszy znany przedstawiciel rodzaju Chamops z południowej części USA.
Cnodontosaurus sp. ^[5]	stanowiska OMNH V60 i OMNH V843	Smoky Hollow	OMNH 24453 - ?lewa kość zębowa; MNA V9125 - ?lewa kość szczękowa	Okazy te są bardzo podobne do Cnodontosaurus suchockii z formacji Dakota.
Coniophis sp. ^[5]	stanowisko OMNH V843 stanowisko UMNH Loc. 424	Smoky Hollow John Henry	MNA V10375 - kręg grzbietowy UMNH VP 19242 i UMNH VP 19243 - kręgi grzbietowe; UMNH VP 19244 - kręg ogonowy	Nieokreślone gatunki z rodzaju Coniophis.
Dicothodon cifellii ^[6]	stanowiska UMNH VP 97, OMNH V4 i OMNH V60	Smoky Hollow	zęby	Drugi ważny gatunek z rodzaju Dicothodon.
aff. Odaxosaurus ^[5]	stanowisko OMNH V843	Smoky Hollow	MNA V9129 - zniszczona lewa kość zębowa; MNA V10017 - kawałek prawej kości zębowej	Prawdopodobnie najstarszy znany przedstawiciel rodzaju Odaxosaurus.
cf. Scincoidea ^[5]	stanowisko OMNH V843 stanowiska UMNH Loc. 129 i OMNH V60 stanowisko UMNH Loc. 129 stanowisko OMNH V843 stanowisko OMNH V843 stanowisko OMNH V843 stanowisko OMNH V843 stanowisko OMNH V1404 stanowiska UMNH Loc. 129, OMNH V60 i OMNH V1404	Smoky Hollow	MNA V10011 - fragment szczęki (morfotyp A) UMNH VP 18041; OMNH 23679 - kawałki szczęk (morfotyp B) UMNH VP 18043 - kawałek szczęki (morfotyp C) MNA V10016 - zniszczona prawa ?kość szczękowa (morfotyp D) MNA V10019 - kawałek prawej kości zębowej; MNA V10013 - słabo zachowana lewa kość szczękowa (morfotyp E) MNA V10010 - kawałek lewej kości zębowej; MNA V10020 - kawałek prawej kości zębowej (morfotyp F) MNA V10012 - kawałek szczęki (morfotyp G) OMNH 64717 - kawałek lewej kości zębowej (morfotyp H) UMNH VP 19231; OMNH 64322; OMNH 64323; OMNH 67037; OMNH 67040 - osteodermy	Morfotyp A należał do bardzo małej jaszczurki. Morfotyp B wykazuje podobieństwa do morfotypu A z formacji Dakota. Morfotyp C wykazuje podobieństwa do morfotypu C z formacji Dakota. Morfotyp D wykazuje podobieństwa do morfotypu C z formacji Dakota. Morfotyp E znacznie różni się od pozostałych morfotypów z turonu Utah. Morfotyp F wykazuje podobieństwa do Ptilotodon wilsoni. Morfotyp G wykazuje podobieństwa do Champos oraz morfotypu B z omawianej formacji. Morfotyp H wykazuje podobieństwa do okazu OMNH 30751 z formacji Kaiparowits. Niediagnostyczne taksony.
Utahgenys evansi ^[7]^[5]	stanowiska OMNH V843 i OMNH V1404	Smoky Hollow	fragmenty kości szczękowych i zębowych	Jedna z najczęściej odnajdywanych jaszczurek w omawianej formacji.
Niezidentyfikowani przedstawiciele Anguimorpha ^[5]	stanowiska UMNH Loc. 129 i OMNH V60	Smoky Hollow	UMNH VP 19232, UMNH VP 19234, UMNH VP 19230, UMNH VP 19233, OMNH 64308, OMNH 67038 i OMNH 67039 - osteodermy	Niediagnostyczne taksony.
Niezidentyfikowany przedstawiciele Platynota ^[5]	stanowisko OMNH V1404 stanowisko OMNH V843	Smoky Hollow	OMNH 64530 - kawałek szczęki (morfotyp \|) UMNH VP 19235 - kawałek szczęki; UMNH VP 18045 - ?kawałek lewej kości szczękowej; UMNH VP 18044 - zniszczona lewa kość szczękowa; UMNH VP 19236 - kawałek lewej kości zębowej (morfotyp J)	Dużej wielkości przedstawiciel Platynota. Okazy UMNH VP 18044 i UMNH VP 19236 mogą reprezentować odmienny takson niż morfotyp J.

Ryby chrzęstnoszkieletowe

Ryby chrzęstnoszkieletowe
Takson	Miejsce	Ogniwo	Materiał kopalny	Komentarz
Cantioscyllium bighornensis ^[8]	stanowiska UMNH Loc. 567 i UMNH Loc. 98	John Henry	zęby	Przedstawiciel rodziny Ginglymostomatidae.
Cantioscyllium markaguntensis ^[8]	stanowiska UMNH Loc. 8, UMNH Loc. 567 i UMNH Loc. 98	John Henry	zęby	Przedstawiciel rodziny Ginglymostomatidae.
Cristomylus cf. bulldogensis ^[8]	stanowisko MNA Loc. 995	Smoky Hollow	zęby	Przedstawiciel rodziny Rhinobatidae.
Hybodus sp. ^[8]	stanowisko UMNH Loc. 1064 i 799	John Henry	kolce płetw grzbietowych (UMNH VP 17797 i UMNH VP 18027) i ząb (UMNH VP 18941)	Nieokreślony gatunek z rodzaju Hybodus.
Lonchidion sp. ^[8]	UMNH Loc. 8 i UMNH Loc. 417	John Henry	zęby	Nieokreślony gatunek z rodzaju Lochidon.
Pseudomyledaphus madseni ^[8]	stanowiska UMNH Loc. 663 i Loc. 567	John Henry	zęby	Gatunek ten odnaleziono również w formacji Milk River.

Bibliografia

Gregory, H. E., & Moore, R. C. (1931). "The Kaiparowits Region: Geographic and geologic reconnaissance of parts of Utah and Arizona". U.S. Geological Survey Professional Paper 164 (161 p).

Peterson, F. (1969). "Four new members of the upper Cretaceous Straight Cliffs Formation in the southeastern Kaiparowits region, Kane County, Utah". Geological Survey Bulletin, no. 1274-J, p. J1-J28

Peterson, F., & Waldrop, H. A. (1965). "Jurassic and Cretaceous stratigraphy of south-central Kaiparowits Plateau, Utah". [w:] Goode, H. D., & Robison, R. A. (red.). "Geology and Resources of South-Central Utah: Utah Geological Society and Intermountain Association of Petroleum Geologists". Guidebook to the Geology of Utah, 19, pp. 47–69

↑ ^1,0 ^1,1 Loewen, M. A., Burns, M. E., Getty, M. E., Kirkland, J. I., Matthew, K., & Vickaryous, M. K (2013). "Review of Late Cretaceous Ankylosaurian Dinosaurs from the Grand Staircase Region, Southern Utah". [w:]: Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 445–462
↑ ^2,0 ^2,1 Gates, T. A., Lund, E. K., Boyd, C. A., DeBlieux, D. D., Titus, A. L., Evans, D. C., Getty, M. A., Kirkland, J. I., & Eaton, J. G. (2013). "Ornithopod Dinosaurs from the Grand Staircase–Escalante National Monument Region, Utah, and Their Role in Paleobiogeographic and Macroevolutionary Studies". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 463–481.
↑ Zanno, L. E., Loewen, M. A., Farke, A. A., Kim, G. -S., Claessens, L. P. A. M., & McGarrity, C. T. (2013). "Late Cretaceous Theropod Dinosaurs of Southern Utah". [w:] Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 504–525.
↑ ^4,0 ^4,1 Irmis, R. B., Hutchinson, J. H., Sertich, J. J. W., & Titus, A. L. (2013) "Crocodyliforms from the Late Cretaceous of Grand Staircase-Escalante National Monument and Vicinity, Southern Utah, USA". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase-The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 424–444
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 ^5,7 Nydam, R. L. (2013). "Lizard and Snakes from the Cenomanian to Campanian of Southern Utah: Filling the Gap in the Fossil Record of Squamata from the Late Cretaceous of the Western Interior of North America". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase-The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 370–423.
↑ Nydam, R. L., Eaton, J. G., & Sankey, J. (2007). "New taxa of transversely-toothed lizards (Squamata: Scincomorpha) and new information on the evolutionary history of “teiids”". Journal of Paleontology, 81(3), 538-549. doi:10.1666/03097.1
↑ Nydam, R. L., & Fitzpatrick, B. M. (2009). The occurrence of Contogenys-like lizards in the Late Cretaceous and Early Tertiary of the Western Interior of the USA. Journal of Vertebrate Paleontology, 29(3), 677-701. doi:10.1671/039.029.0331
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 Kirkland, J. I., Eaton, J. G., & Brinkman, D. B. (2013). "Elasmobranchs from Upper Cretaceous Freshwater Facies in Southern Utah" [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 153–194.

[Loewen2013-1] 1,0 ^1,1 Loewen, M. A., Burns, M. E., Getty, M. E., Kirkland, J. I., Matthew, K., & Vickaryous, M. K (2013). "Review of Late Cretaceous Ankylosaurian Dinosaurs from the Grand Staircase Region, Southern Utah". [w:]: Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 445–462

[Gates2013-2] 2,0 ^2,1 Gates, T. A., Lund, E. K., Boyd, C. A., DeBlieux, D. D., Titus, A. L., Evans, D. C., Getty, M. A., Kirkland, J. I., & Eaton, J. G. (2013). "Ornithopod Dinosaurs from the Grand Staircase–Escalante National Monument Region, Utah, and Their Role in Paleobiogeographic and Macroevolutionary Studies". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 463–481.

[3] Zanno, L. E., Loewen, M. A., Farke, A. A., Kim, G. -S., Claessens, L. P. A. M., & McGarrity, C. T. (2013). "Late Cretaceous Theropod Dinosaurs of Southern Utah". [w:] Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 504–525.

[Irmis2013-4] 4,0 ^4,1 Irmis, R. B., Hutchinson, J. H., Sertich, J. J. W., & Titus, A. L. (2013) "Crocodyliforms from the Late Cretaceous of Grand Staircase-Escalante National Monument and Vicinity, Southern Utah, USA". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase-The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 424–444

[Nydam2013-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 ^5,7 Nydam, R. L. (2013). "Lizard and Snakes from the Cenomanian to Campanian of Southern Utah: Filling the Gap in the Fossil Record of Squamata from the Late Cretaceous of the Western Interior of North America". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase-The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 370–423.

[6] Nydam, R. L., Eaton, J. G., & Sankey, J. (2007). "New taxa of transversely-toothed lizards (Squamata: Scincomorpha) and new information on the evolutionary history of “teiids”". Journal of Paleontology, 81(3), 538-549. doi:10.1666/03097.1

[7] Nydam, R. L., & Fitzpatrick, B. M. (2009). The occurrence of Contogenys-like lizards in the Late Cretaceous and Early Tertiary of the Western Interior of the USA. Journal of Vertebrate Paleontology, 29(3), 677-701. doi:10.1671/039.029.0331

[Kirkland2013-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 Kirkland, J. I., Eaton, J. G., & Brinkman, D. B. (2013). "Elasmobranchs from Upper Cretaceous Freshwater Facies in Southern Utah" [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 153–194.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Straight Cliffs

Wstęp

Krótka historia badań

Litologia

Tibbet Canyon

Smoky Hollow

John Henry

Drip Tank

Paleofauna

Dinozaury

Krokodylomorfy

Łuskonośne

Ryby chrzęstnoszkieletowe

Bibliografia

Menu nawigacyjne

Narzędzia osobiste

Przestrzenie nazw

Warianty

Widok

Więcej

Szukaj

Nawigacja

Kategorie

Narzędzia