Ischyrosaurus
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Marcin Szermański |
| "Ischyrosaurus" ("ischirozaur") | |
|---|---|
| Długość: | 8,5 m[1] |
| Masa: | 1,2-2 t[1] |
| Miejsce występowania: | Wielka Brytania - hrabstwo Dorset
(formacja Kimmerdige Clay) |
| Czas występowania | 156-153 Ma
późna jura (wczesny kimeryd) |
| Systematyka | Dinosauria
? Macronaria / ? Diplodocoidea |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
"Ischyrosaurus" to wątpliwy rodzaj bliżej nieokreślonego zauropoda, znanego wyłącznie ze złamanej lewej kości ramiennej o długości ok. 77 cm (BMNH R41626 = NHMUK 41626), pochodzącej z południowej Anglii z osadów późnojurajskich (wczesny kimeryd).
Etymologia
Nazwa "Ischyrosaurus" znaczy "silny jaszczur", w odniesieniu do budowy kości ramiennej, znamionującej silne, masywne zwierzę. Epitet gatunkowy honoruje zapewne odkrywcę - J.C. Mansel-Pleydella.
Historia i taksonomia
Kość "ischirozaura" odkryto w 1868 roku. John Hulke krótko opisał go rok później, a w 1874 roku nadał mu nazwę Ischyrosaurus, jednak bez epitetu gatunkowego. Nazwa ta okazała się być zajęta - Edward Drinker Cope utworzył ją w 1871 (1869?, 1870?) roku, gdy zdał sobie sprawę, że Ischyrotherium Leidy, 1858 nie jest ssakiem, lecz gadem (co jednak było nieuprawnione, gdyż nie można zmieniać nazwy już nadanej).
Epitet gatunkowy nadał znalezisku Lydekker w 1888 r., cytując nieopublikowany manuskrypt Hulkego, w myśl którego dinozaur miał otrzymać nazwę Ischyrosaurus manseli. Lydekker nazwał go jednak w ramach innego rodzaju - jako Ornithopsis manseli.
"I". manseli był kilkakrotnie mylnie przenoszony do rodzajów Pelorosaurus lub Ornithopsis. Obecnie jest uznany za gatunek niepewny.
Pozycja systematyczna
Ze względu na bardzo skąpy materiał kopalny, nie jest pewne, do jakiej grupy zauropodów należał ten dinozaur długoszyi. Na przestrzeni lat próbowano go zaklasyfikować do Titanosauriformes i Rebbachisauridae, choć w przypadku tych drugich np. Carballido i in. (2012) w swojej pracy na temat rebbachizaurydów nie wspominają o nim ani słowa.
Spis gatunków
| "Ischyrosaurus" | Hulke, 1874 (zajęta Cope, 1871 (1869?, 1870?)) | nomen dubium |
| ?= Morinosaurus | Sauvage, 1874 | |
| "I". manseli | Hulke vide Lydekker, 1888 | nomen dubium |
| = Ornithopsis manseli | (Hulke vide Lydekker, 1888) Lydekker, 1888 | |
| = Cetiosauriscus manseli | ||
| = Pelorosaurus manseli | (Hulke vide Lydekker, 1888) Lydekker, 1890 | |
| ?= Morinosaurus typus | Sauvage, 1874 |
Bibliografia
Barrett, Paul M., Benson, Roger B.J. & Upchurch, Paul (2010). "Dinosaurs of Dorset: Part II, the sauropod dinosaurs (Sauriischia, Sauropoda) with additional comments on the theropods" Proceedings of the Dorset Natural History and Archaeological Society, 131: 113-126.
Carballido, J.L.; Salgado, L.; Pol, D.; Canudo, J.I.; Garrido, A. (2012). "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. doi:10.1080/08912963.2012.672416
Naish, Darren & Martill, David M. (2008) "Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia" Journal of the Geological Society, 165, 613-623. doi:10.1144/0016-76492007-154
- ↑ 1,0 1,1 porównanie z Giraffatitan
