Notocolossus
Weryfikacja ogólna
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański |
| Notocolossus (notokolos) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 25-27 m (??) |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Argentyna - prowincja Mendoza, Cerro
Guillermo |
| Czas występowania | ok. 86 Ma
późna kreda (późny koniak - wczesny santon) |
| Systematyka | Dinosauria |
(a) - lokalizacja znaleziska (b) - rekonstrukcja szkieletu - na zielono kości znane z holotypu, na pomarańczowo zaś z materiału przypisanego Źródło: González Riga i in. (2016) [1] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Początkiem 2016 roku zespół naukowy pod przewodnictwem Bernardo Gonzáleza Rigi opisał nowy gatunek zauropoda. Notocolossus gonzalezparejasi - bo tak został nazwany - to kolejny wielki tytanozaur z terenów dzisiejszej Argentyny. Jego dwa niekompletne szkielety zostały odnalezione na zachodzie tego kraju (prowincja Mendoza) w pokładach późnokredowych.
Materiał kopalny
Na holotyp o numerze katalogowym UNCUYO-LD 301 składają się następujące skamieniałości: przednie kręgi grzbietowe, przednie kręgi ogonowe, prawa kość ramienna i proksymalny koniec lewej kości łonowej. Należał on do bardzo dużego osobnika.
Materiał przypisany (nr UNCUYO-LD 302) to mniejszy okaz reprezentowany przez artykułowany ciąg przednich kręgów ogonowych (w tym 7 częściowych kręgów i łuków hemalnych) oraz kompletna i artykułowana prawa kość skoku i stopa.
Lokalizacja i wiek znaleziska
Oba szkielety spoczywały na zachodzie kraju (południowy rejon prowincji Mendoza - Cerro Guillermo) w skałach późnokredowych datowanych na późny koniak - wczesny santon, ok. 86 Ma. Są to stosunkowo słabo poznane pokłady formacji Plottier należącej do warstw Grupy Neuquén. Naukowcy są pewni, że mamy do czynienia z dwoma różnymi osobnikami, a nie jednym czy wieloma - prócz różnicy w rozmiarach skamielin, zajmowały one osobny obszar. Holotyp UNCUYO-LD 301 zajmował kwadrat o rozmiarach 8x8 m, z kolei mniejszy osobnik - UNCUYO-LD 302 - 5x5 m na tym samym co holotyp poziomie stratygraficznym.
Rozmiary
Notocolossus był naprawdę olbrzymi. Kość ramienna należąca do większego z okazów mierzy aż 1,76 m długości. Jak piszą González Riga i in. jest to jeden z największych znanych nauce dinozaurów. Równie gigantyczne są jego kręgi grzbietowe (piersiowe): jeden z nich, gdyby był kompletny, musiałby mierzyć ok. 1,50 m, czyli tylko 18 cm mniej od kręgów innego argentyńskiego olbrzyma - Puertasaurus. Opierając się jedynie na wielkości kręgów notokolosa i puertazaura otrzymujemy ok. 25 m długości. Z kolei porównując kości ramienne jego i Paralititan (1,69 m - w 2001 roku największa znana kość ramienna dinozaura!) uzyskujemy (o ile paralitytan rzeczywiście mierzył ok. 26 m wg wyliczeń Carpentera) ok. 27 m.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Notocolossus to zbitek następujących słów: greckiego notos (południowy) i lacińskiego colossus (gigant) i wyraźnie odnosi się do jego bardzo dużych rozmiarów. Epitet gatunkowy gonzalezparejasi upamiętnia doktora Jorge González Parejasa, który wspomaga wykopaliska w prowincji Mendoza od prawie dwu dekad.
Spis gatunków
| Notocolossus | González Riga, Lamanna, Ortiz David, Calvo i Coria, 2016 |
|---|---|
| N. gonzalezparejasi | González Riga, Lamanna, Ortiz David, Calvo i Coria, 2016 |
Bibliografia
González Riga, B.J., Lamanna, M.C., Ortiz David, L.D., Calvo, J.O. & Coria, J.P. (2016) A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot. Scientific Reports 6, Article number: 19165. doi:10.1038/srep19165
![[1]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/Notocolossus.jpg){kind=link}