Dinheirosaurus
| Poniższe hasło wymaga korekty. Do aktualizacji: [1]; [2] |
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Maciej Ziegler |
| Dinheirosaurus (dinhejrozaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 25 m (???) |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Portugalia - Porto Dinheiro,
niedaleko miejscowości Lourinhã (górne warstwy formacji Camadas de Alcobaça ="formacja Lourinhã") |
| Czas występowania | 153-150,8 Ma
późna jura (późny kimeryd) |
| Systematyka | Dinosauria
?? Diplodocinae |
Autor: Felipe A. Elias [3] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Dinheirosaurus to rodzaj późnojurajskiego zauropoda żyjącego na terenie dzisiejszej Portugalii. Prawdopodobnie jest przedstawicielem Diplodocidae - grupy zauropodów, do której należą m.in. słynne Apatosaurus i Diplodocus.
Historia odkryć
Po raz pierwszy na szczątki dinhejrozaura natrafiono już w 1987 roku przez Carlosa Anunciação, pracownika Muzeum Paleontologii w Lourinhã. Szkielet wydobywano ze skał należących do formacji Camadas de Alcobaça w latach 1987-1992 przez zespół naukowców w składzie: C. Aunciação, H. Mateus, I. Mateus, 0. Mateus i V. Ribeiro z Muzeum Paleontologii w Lourinhã, P. Dantas, C. Marquez da Silva, M. Cachão i V. Santos z Muzeum Historii Naturalnej w Lizbonie oraz F. Ortega i S. Tudanca z Uniwersytetu w Salamance.
Materiał kopalny
Holotyp ML414 to następujące skamieniałości: kręgi szyjne (2 niekompletne i 9 raczej kompletnych), artykułowane kręgi grzbietowe, 7 fragmentarycznych trzonów kręgów, trochę niekompletnych łuków neuralnych, 12 żeber i fragmentaryczne kości kończyn i obręczy. Szczątki te znajdują się w Muzeum Paleontologii w Lourinhã.
Pozycja systematyczna i taksonomia
Wcześniej znano 2 zauropody z późnej jury Portugalii: Lusotitan atalaiensis (pierwotnie znany jako Brachiosaurus atalaiensis) z tytonu oraz Lourinhasaurus alenquerensis (pierwotnie Apatosaurus alenquerensis) z tej samej formacji, co dinhejrozaur (formacja Camadas de Alcobaça). Początkowo Dinheirosaurus był łączony z tym drugim, jednak dokładne badania pomogły stwierdzić słuszność odmienności tych dinozaurów na poziomie rodzajowym. Jest jednak trudny do odróżnienia z afrykańskim Tornieria, ze względu na ich niepokrywający się materiał kopalny.
Diagnoza została oparta na podstawie tylnych kręgów szyjnych i grzbietowych oraz ich wyrostków neuralnych, które były podobne jak te występujące u diplodoka. Udało się naukowcom umieścić tego dinozaura długoszyjego w grupie Diplodocidae – późnojurajskich zauropodów, z reguły dość lekko zbudowanych i stosunkowo bardzo długich i biczowatych ogonach, choć pierwotnie został opisany jako diplodokoid. Wg analizy Whitlocka (oraz Rauhuta i in. 2005) należy nawet do Diplodocinae, jak wszystkie diplodokidy poza apatozaurem. Autorzy drugiej edycji "The Dinosauria" byli jednak sceptyczni i zaliczyli go tylko do Diplodocoidea. Opisany został dopiero 7 lat po wydobyciu ostatnich szczątków, mianowicie w 1999 roku przez paleontologów Bonapartego i Mateusa.
W 2015 roku Tschopp i in. (w tym nomen omen Octávio Mateus, współautor opisu dinhejrozaura z 1999 roku) uznali go za młodszy synonim Supersaurus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Dinheirosaurus znaczy "jaszczur z Porto Dinheiro" – miejsca, gdzie odnaleziono holotyp. Epitet gatunkowy lourinhanensis również został zaczerpnięty z lokalizacji znaleziska – miejscowości Lourinhã, nieopodal którego znaleziono skamieniałości tego dinozaura.
Spis gatunków
| Dinheirosaurus | Bonaparte & Mateus, 1999 | = Supersaurus |
| Dinheirosaurus lourinhanensis | Bonaparte & Mateus, 1999 | = Supersaurus lourinhanensis |
Bibliografia
Bonaparte, J.F., & Mateus, O. (1999) "A new diplodocid, Dinheirosaurus lourinhanensis gen. et sp. nov., from the Late Jurassic beds of Portugal". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales. 5(2): ss. 13-29.
Tschopp, E., Mateus, O. & Benson, R.B.J. (2015) "A specimen-level phylogenetic analysis and taxonomic revision of Diplodocidae (Dinosauria, Sauropoda)" PeerJ, 3, e857. doi:10.7717/peerj.857
Upchurch P., Barrett P.M. & Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.
Whitlock, J.A. (2011) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)." Zoological Journal of the Linnean Society: 10-16.
