Minotaurasaurus
Hasło do aktualizacji: Arbour & Currie, 2015; Arbour i in. 2014; Carpenter i in. 2011?; [1] [2]
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Daniel Madzia |
| Minotaurasaurus (minotaurazaur) | |
|---|---|
| Długość: | 4,2 m
(osobnik nie w pełni wyrośnięty) |
| Masa: | 300-400 kg
(osobnik nie w pełni wyrośnięty) |
| Miejsce występowania: | Azja - pustynia Gobi |
| Czas występowania | 99-65 Ma
późna kreda |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
Wstęp
Minotaurasaurus to niepewny rodzaj ankylozauryda z późnej kredy pustyni Gobi.
Materiał kopalny i budowa
Dinozaura opisano na podstawie praktycznie kompletnej czaszki wraz z dolną szczęką oznaczonej INBR 21004. Jej długość to 30 cm a szerokość 43 cm. Jest ona równoboczna, w kształcie trójkąta (w widoku z góry) i zawiera duże, bogato zdobione nosowe osteodermy, które dają czaszce wygląd kojarzący się z bykiem z rozdętymi nozdrzami. Puszka mózgowa ma bardziej prymitywną budowę w porównaniu z innymi ankylozaurami z Gobi. Niestety nie wiadomo z jakiej lokalizacji pochodzi skamielina.
Etymologia i kontrowersyjne pochodzenie skamieniałości
Nazwa Minotaurasaurus znaczy "jaszczur-Minotaur", co odnosi się do wyglądu czaszki, która skojarzyła się autorom nazwy z pół-człowiekiem pół-bykiem z greckiej mitologii - Minotaurem. Epitet gatunkowy (ramachandrani) jest uhonorowaniem Vilayanura S. Ramachandrana, dzięki któremu czaszka dinozaura stała się dostępna dla nauki i została opisana. Ramachandran kupił czaszkę pochodzącą z nielegalnych wykopalisk i wystawioną na aukcji, po tym jak towarzyszący mu paleontolog zaproponował, że w zamian za wykupienie okazu nazwie dinozaura na jego cześć. Ramachandran zapłacił 10.000 dolarów za skamieniałość. Wielu paleontologów uważa publikację tego okazu za zachowanie niezgodne z etyką zawodową.
Ważny takson?
Czaszka ta może należeć do innego ankylozauryda z Gobi - Saichania chulsanensis (lub drugiego gatunku sajchanii) a różnice są spowodowane zniekształceniami. Minotaurasaurus jest także podobny do Pinacosaurus mephistocephalus, a jedyną znaczącą różnicą jest szerokość dzioba - u Minotaurasaurus on jest szerszy. Co dziwne, Miles i Miles (2009) nie odnieśli się do opisu P. mephistocephalus autorstwa Godefroita i współpracowników (1999). Wg obszernej analizy Thompsona i in. (2012) Minotaurasaurus to takson siostrzany Pinacosaurus grangeri natomiast P. mephistocephalus jest dalej spokrewniony.
Spis gatunków
| Minotaurasaurus | Miles & Miles, 2009 | = Tarchia |
| Minotaurasaurus ramachandrani | Miles & Miles, 2009 | = Tarchia kielanae |
Bibliografia
Arbour, V.M.; Currie, P.J.; Badamgarav, D. (2014) "The ankylosaurid dinosaurs of the Upper Cretaceous Baruungoyot and Nemegt formations of Mongolia" Zoological Journal of the Linnean Society, 172, 631–652.
Carpenter, K., Hayashi, S., Kobayashi, Y., Maryańska, T., Barsbold, R., Sato, K., & Obata, I. (2011). Saichania chulsanensis (Ornithischia, Ankylosauridae) from the Upper Cretaceous of Mongolia. Palaeontographica Abteilung A, 1-61.
Miles, C.A. & Miles, C.J. (2009) "Skull of Minotaurasaurus ramachandrani, a new Cretaceous ankylosaur from the Gobi Desert" Current Science, 96 (1), 65-70.
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2012) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology DOI:10.1080/14772019.2011.569091
http://www.nature.com/news/2009/090202/full/news.2009.60.html?s=news_rss
http://dml.cmnh.org/2009Jan/msg00156.html
http://scienceblogs.com/tetrapodzoology/2009/02/month_in_dinosaurs_part_iii.php
