Vouivria
Autor: | Korekta: |
Marcin Szermański |
Vouivria | |
---|---|
Długość: | ? m |
Masa: | ? t |
Miejsce występowania: | Francja - Franche-Comté |
Czas występowania | późna jura (późny oksford) |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja Giraffatitan brancai - być może Vouivria wyglądała podobnie. Autor: John Conway [1] | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Vouivria to bazalny i najwcześniejszy znany przedstawiciel kladu Brachiosauridae. Żyła na terenie obecnej Francji na początku późnej jury (późny oksford). Wcześniej jego skamieniałości przypisywano do taksonu worka Bothriospondylus.
Lokalizacja i historia odkryć
Szczątki spoczywały w Damparis, pobliżu Dôle, w rejonie Franche-Comté. Dokładna lokalizacja skamieniałości znanych nauce od ponad 70 lat to 47°3′59.63′′N, 5°25′9.01′′E (wschodnia Francja).
Szkielet należący do Vouivria był wcześniej przypisywany do taksonu worka Bothriospondylus, który od końca XIX wieku traktowany był (podobnie, jak np. Cetiosaurus czy Cetiosauriscus) jako śmietnik dla nie do końca pewnych czy rozpoznanych wielkich, (najczęściej) europejskich dinozaurów z końca jury. W literaturze dotąd znany był pod nieformalną nazwą Bothriospondylus sp. czy "Damparis sauropod".
Dopiero niedawne dokładniejsze badania zachowanych pozostałości tego dinozaura wykazały, że znacznie różni się od typowego Bothriospondylus suffossus, który występował później (kimeryd) i nie należał do Brachiosauridae, a do Neosauropoda lub do Macronaria (Naish i Martill, 2007).
Już przynajmniej od 2012 roku (D'Emic) wskazywano, że jest to zupełnie odmienny dinozaur. D'Emic umieszczał go wówczas w kladzie Giraffatitan + zaawansowane brachiozaurydy.
Materiał kopalny
Okaz typowy MNHN.F.1934.6 DAM 1 - DAM 42 to szkielet pochodzący od pojedynczego osobnika, na którego składa się: 5 zębów, środkowo-tylny kręg szyjny, tylna połowa trzonu środkowo-tylnego kręgu szyjnego, tylny kręg szyjny, środkowy kręg grzbietowy, środkowo-tylny kręg grzbietowy, wiele żeber, niekompletna k. krzyżowa, przedni kręg ogonowy, obie łopatki, prawa k. łopatkowo-krucza (coracoid), prawa k. ramienna, obie k. łokciowe, prawa k. nadgarstka, proksymalny koniec lewej k. śródręcza I, lewa k. śródręcza II, III i IV, prawa k. śródręcza III, lewy paliczek I-1, II-1, III-1, IV-1, kolejne 2 paliczki "dłoni"(?), lewa k. biodrowa, dystalny koniec lewej k. łonowej, obie k. kulszowe, prawa k. udowa, proksymalna i niekompletna część lewej k. udowej, lewa i dystalna część prawej k. piszczelowej, obie k. strzałkowe, lewa k. skokowa, lewa i prawa k. śródstopia I, dystalny koniec lewej k. śródstopia II, prawa k. śródstopia III.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Vouivria pochodzi ze starofrancuskiego słowa vuivre, którego łacińskim odpowiednikiem jest vipera, co znaczy żmija. Wg lokalnych legend regionu Franche-Comté (gdzie odnaleziono holotyp), la vouivre, czyli wiwerna, to uskrzydlony gad podobny do smoków.
Nazwa Vouivria upamiętnia również zarazem wielkiego francuskiego autora powieści Marcela Aymé, u którego La Vouivre była piękną kobietą żyjącą na bagnach w pobliżu Dôle (Franche-Comté) i chroniącą piękny rubin.
Epitet gatunkowy damparisensis pochodzi od Damparis - lokalizacji, gdzie spoczywały skamieniałe szczątki tego zwierzęcia.
Spis gatunków
Vouivria | Mannion, Allain i Moine, 2017 |
---|---|
V. damparisensis | Mannion, Allain i Moine, 2017 |
Bibliografia
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Mannion, P.D., Allain, R. & Moine, O. (2017) The earliest known titanosauriform sauropod dinosaur and the evolution of Brachiosauridae. PeerJ 5: e3217. https://doi.org/10.7717/peerj.3217
Naish, D. & Martill, D.M. (2007) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. doi:10.1144/0016-76492007-154 [Supplementary information]