Quilmesaurus
Autor: | Kamil Kamiński, Tomasz Sokołowski |
Korekta: | Maciej Ziegler, Krzysztof Lichota |
Quilmesaurus (kwilmezaur) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Długość | 5-8 m (zob. Abelisauridae#Wymiary) | ||||
Miejsce | Argentyna Rio Negro formacja Allen | ||||
Czas | późna kreda (późny kampan) | ||||
Systematyka | Dinosauria | ||||
Rekonstrukcja Quilmesaurus próbującego schwytać ptaka Limenavis. Autor: Alexander Lovegrove. [1].
Porównanie wielkości Quilmesaurus i człowieka. |
Wstęp
Quilmesaurus to rodzaj mięsożernego teropoda, który żył w późnej kredzie na terenach obecnej argentyńskiej prowincji Rio Negro. Znany jest z zaledwie dwóch kości kończyny tylnej.
Materiał kopalny
Holotyp (MPCA-PV-100) to dalszą część kości udowej i kompletną kość piszczelową. Szczątki te znajdują się w Prowincjonalnym Muzeum Carlosa Ameghino.
Etymologia
Nazwa Quilmesaurus pochodzi od miasta Quilme, leżącego nieopodal Buenos Aires. Zaś epitet gatunkowy curriei został nadany na cześć kanadyjskiego paleontologa - Phillipa J. Currie - znawcy dużych teropodów.
Historia i ważność taksonu
Szczątki Quilmesaurus zostały odkryte w piaskowcowych osadach formacji Rio Colorado (lub Allen) pod koniec lat 80. XX wieku przez naukowców z Uniwersytetu Narodowego w Tucumán. Dinozaur ten został nazwany w 2001 r. przez znanego argentyńskiego paleontologa Rodolfo Corię. Opisał on kwilmezaura jako teropoda o bliżej nieokreślonej pozycji systematycznej, sugerując, że mógł to być bazalny przedstawiciel Tetanurea. Później jednak Juarez Valieri i in. (2004) zwrócili uwagę na cechy wskazujące na przynależność do abelizaurydów (dobrze rozwinięte dystalne rozszerzenie grzebienia knemialnego (ang. cnemial crest) kości piszczelowej i asymetryczny dalszy koniec tej kości) oraz kladu Carnotaurinae. Nie mogąc wskazać żadnej autapomorfii, autorzy ci uznali go za nomen vanum. W 2008 r. Carrano i Sampson stwierdzili, że był to abelizauroid, prawdopodobnie należący do Abelisauridae (ze względu na znaczne rozmiary). W 2016 r. Filippi nazwali nowy klad południowoamerykańskich abelizaurydów – Furileusauria, a Quilmesaurus miałby być jego bazalnym przedstawicielem.
Paleoekologia
Quilmesaurus prawdopodobnie polował na mniejsze zauropody, takie jak Aeolosaurus i Rocasaurus oraz na przedstawicieli Neornithischia, jak np. Lapampasaurus. Jego rywalem mógł być duży unenlagin Austroraptor. Oprócz dinozaurów w środowisku kwilmezaura żyły też ssaki, ptaki i pterozaury.
Spis gatunków
Quilmesaurus | Coria, 2001 | nomen dubium? |
Q. curriei | Coria, 2001 | nomen dubium? |
Bibliografia
Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.7.
Coria, R.A. (2001). "A new theropod from the Late Cretaceous of Patagonia". W: Tanke, Darren H.; Carpenter, Kenneth. Mesozoic Vertebrate Life. Life of the Past. Indiana University Press. 3–9
Filippi, L.S., Méndez, A.H., Juarez Válieri, R.D. & Garrido, A.C. (2016) "A new brachyrostran with hypertrophied axial structures reveals an unexpected radiation of latest Cretaceous abelisaurids" Cretaceous Research, 61, 209-219. doi:10.1016/j.cretres.2015.12.018
Juárez Valieri, R.D., Fiorelli, L.E., Cruz, L.E. (2004) “Quilmesaurus curriei Coria, 2001. Su validez taxonómica y relaciones filogenéticas”. XX Jornadas Argentinas de Paleontología de Vertebrados (La Plata), Resúmenes: 36-37.
- ↑ Coria i in. (2006) podważają przynależność do Abelisauridae.
- ↑ Systematyka za Longrich i in., 2017. Alternatywna systematyka to:
1) Brachyrostra: Furileusauria (Tortosa i in., 2014 i Filippi i in., 2016);
2) Neoceratosauria: Abelisauroidea: Carnotaurinae: Brachyrostra (Wang i in., 2017).