Sarcosaurus
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Sokołowski | Maciej Ziegler, Krzysztof Lichota, Adrian Tkocz |
| Sarcosaurus (sarkozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 2,8-3 m |
| Masa: | 70 kg |
| Miejsce występowania: | Wielka Brytania - hrabstwo Leicester |
| Czas występowania | 201-189 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
(?) Coelophysoidea |
Rekonstrukcja Coelophysis. Autor: Jeff Martz / "Park Ranger" [1]. | |
Wstęp
Sarcosaurus to rodzaj bazalnego teropoda, który żył na terenach obecnej centralnej Anglii.
Materiał kopalny
Holotyp typowego gatunku (S. woodi) o numerze BMNH R4840/1 składa się z niekompletnego dalszego kręgu grzbietowego, niekompletnej kości biodrowej, kości udowej i łonowej oraz fragmentu kości kulszowej. W 1932 roku von Huene odniósł do tego gatunku materiał zawierający dwa trzony kręgów grzbietowych, fragment kości biodrowej, niekompletną kość łonową i piszczelową, kość udową, strzałkową i piszczelową, II-IV kości śródstopia oraz pazur kończyny tylnej. Trzeci okaz to kość piszczelowa, przypisywana dawniej do drugiego gatunku (zob. dalej).
Filogeneza - historia badań
W 1921 znany brytyjski paleontolog, Roy Chapman Andrews opisał sarkozaura jako należącego do Megalosauridae, rodziny w której umieścił również ceratozaury i karnozaury. Taka hipoteza utrzymała się aż do końca XX wieku, gdy Kurzanov (1989) ograniczył skład rodziny do megalozaura i sinraptorydów. Andrews zauważył, że kość biodrowa sarkozaura jest podobne do kości biodrowych Ceratosaurus i Megalosaurus, choć udo miało pierwotniejszy przedni krętarz. Von Huene (1956) uznał sarkozaura za celurozaura (obejmującego wtedy małe teropody). Gauthier (1986) na podstawie cech półki krętarzowej (?) stwierdził pokrewieństwo z ceratozaurami (szerokie Ceratosauria - zob. akapit w artykule o Theropoda), podobnie pracach Rowe'a (1989) oraz Rowe'a i Gauthier'a (1990). Paul (1988) sklasyfikował go jako ceratozauryda.
Obecnie uważa się raczej, że Sarcosaurus to celofyzoid (już w 1984 roku Welles zaproponował taką pozycję). Carrano i Sampson (2004) na podstawie cech kręgów grzbietowych i kości miednicy, stwierdzili podobieństwo do Liliensternus i Dilophosaurus oraz umieścili go wśród celofyzoidów, tak samo w analizie Carrano, Hutchinsona i Sampsona (2005) oraz Tykoskiego (2005/niepublikowane - gdzie był najbardziej bazalnym przedstawicielem tej grupy, Tykoski zauważył też podobieństwo co Ceratosauroidea). Wg Ezcurry i in. (2020) był to neoteropod, bliski kladowi Averostra.
W 1932 roku niemiecki paleontolog Friedrich von Huene opisał na podstawie kości piszczelowej (BMNH R3542) kolejny gatunek sarkozaura - S. andrewsi. Carrano i Sampson (2004) stwierdzili, że piszczel S. andrewsi nie różni się poza rozmiarami od S. woodi i zasugerowali, że mogą być synonimami. Potwierdzili to Ezcurra i in. (2020), uznając jedynie gatunek typowy.
"Liassaurus"
Welles, Powell i Pickering (vide Pickering, 1995) wysunęli tezę, według której okaz z Muzeum Warwick przypisany przez von Huene do S. woodi, należy do osobnego rodzaju i gatunku, który nieformalnie nazwali "Liassaurus huenei" (nomen nudum).
Spis gatunków
| Sarcosaurus | Andrews, 1921 | |
|---|---|---|
| ?="Liassaurus" | Welles, Powell i Pickering vide Pickering, 1995 | nomen nudum |
| S. woodi | Andrews, 1921 | |
| =Magnosaurus woodi | (Andrews, 1921) von Huene, 1932 | |
| ?="Liassaurus huenei" | Welles, Powell i Pickering vide Pickering, 1995 | nomen nudum |
| ?=S. andrewsi | von Huene, 1932 | nomen dubium |
Bibliografia
Andrews 1921. On some remains of a theropodous dinosaur from the Lower Lias of Barrow-on-Soar. Annual Magazine of Natural History 9 (8 ) 570-576.
Ezcurra, M.D., Butler, R.J., Maidment, S.C.R., Sansom, I.J., Meade, L.E. & Radley, J.D. (2020). "A revision of the early neotheropod genus Sarcosaurus from the Early Jurassic (Hettangian–Sinemurian) of central England". Zoological Journal of the Linnean Society. doi:10.1093/zoolinnean/zlaa054.
Huene, 1932. Die fossile Reptil-Ordnung Saurischia, ihre Entwicklung und Geschichte. Monog. Geol. Pal. 4 (1) pts. 1 and 2, viii + 361 pp.
Huene, 1956. Paleontologie und Phylogenie der Niederen Tetrapoden [Paleontology and Phylogeny of the Lower Tetrapods]. VEB Gustav Fischer Verlang, Jena. 1-716.
Welles, 1984. Dilophosaurus wetherilli (Dinosauria, Theropoda), osteology and comparisons. Palaeontographica. Beitrage zur Naturgeschichte der Vorzeit. Abteilung A: Paleozoologie, Stratigraphie 185 p. 85-180.
Paul, 1988. Predatory Dinosaurs of the World. Simon & Schuster, New York.
Kurzanov, 1989. O proiskhozhdenii i evolyutsii infraotryada dinozavrov Carnosauria [Concerning the origin and evolution of the dinosaur infraorder Carnosauria]. Paleontologicheskiy Zhurnal. 1989(4), 3-14.
Rowe, 1989. A new species of the theropod dinosaur Syntarsus from the Early Jurassic Kayenta Formation of Arizona. Journal of Vertebrate Paleontology. 9, 125-136.
Rowe and Gauthier, 1990. Ceratosauria. In Weishampel, Dodson and Osmolska (eds.). The Dinosauria. University of California Press. Berkeley.
Pickering, 1995. "Jurassic Park: Unauthorized Jewish Fractals in Philopatry," A Fractal Scaling in Dinosaurology Project, 2nd revised printing, Capitola, California: 478 pp. [January 27, 1995].
Carrano and Sampson, 2004. A review of coelophysoids (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Europe, with comments on the late history of the Coelophysoidea. N. Jb. Geol. Palaont. Mh. 2004 (9): 537-558.'
Carrano, Hutchinson and Sampson, 2005. New information on Segisaurus halli, a small theropod dinosaur from the Early Jurassic of Arizona. Journal of Vertebrate Paleontology. 25(4), 835–849.
Tykoski, 2005. Anatomy, ontogeny and phylogeny of coelophysoid theropods. PhD Dissertation. University of Texas at Austin. 553 pp.
Tykoski and Rowe, 2004. Ceratosauria. In Weishampel, Dodson and Osmólska (ed.). The Dinosauria. University of California Press. Berkeley and Los Angeles
Naish, D. & Martill, D. M. (2007) "Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia" Journal of the Geological Society, London, 164, 493-510.
