Mercuriceratops

Autor:	Korekta:
Łukasz Czepiński	Paweł Konarzewski

---

Mercuriceratops (merkuryceratops)
Długość:	4 m
Masa:	1 t
Miejsce występowania:	USA - Montana (formacja Judith River) Kanada - Alberta (formacja Dinosaur Park)
Czas występowania	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 77 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea Ceratopsidae Chasmosaurinae
Rekonstrukcja przyżyciowa Mercuriceratops gemini. © Nobu Tamura, 2014 [1]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Ehrabstwo Fergus, \u003Ca href=\"/wiki/Formacja\" class=\"mw-redirect\" title=\"Formacja\"\u003Eformacja\u003C/a\u003E \u003Ca href=\"/wiki/Judith_River\" title=\"Judith River\"\u003EJudith River\u003C/a\u003E|\u003Cb\u003EROM 64222\u003C/b\u003E - \u003Ci\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003EMercuriceratops\u003C/a\u003E gemini\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E.\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"hrabstwo Fergus, formacja Judith River|ROM 64222 - Mercuriceratops gemini - holotyp.\n","link":"","lat":47.7186999999999983401721692644059658050537109375,"lon":-109.6366000000000013869794202037155628204345703125,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003ERed Deer River, \u003Ca href=\"/wiki/Formacja\" class=\"mw-redirect\" title=\"Formacja\"\u003Eformacja\u003C/a\u003E \u003Ca href=\"/index.php?title=Dinosaur_Park\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Dinosaur Park (strona nie istnieje)\"\u003EDinosaur Park\u003C/a\u003E|\u003Cb\u003EUALVP 54559\u003C/b\u003E - \u003Ci\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003EMercuriceratops\u003C/a\u003E gemini\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/index.php?title=Materia%C5%82_przypisany\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Materia\u0142 przypisany (strona nie istnieje)\"\u003Emateria\u0142 przypisany\u003C/a\u003E.\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Red Deer River, formacja Dinosaur Park|UALVP 54559 - Mercuriceratops gemini - materia\u0142 przypisany.\n","link":"","lat":50.749200000000001864464138634502887725830078125,"lon":-111.47169999999999845385900698602199554443359375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Mercuriceratops to rodzaj chasmozaurynowego ceratopsyda z późnej kredy stanu Alberta (Kanada) i Montana (USA). Został opisany w 2014 roku przez kanadyjsko-amerykański zespół paleontologów.

Materiał kopalny

Rekonstrukcja kryzy (u góry, w widoku od przodu) i czaszki (na dole, w widoku
od boku) merkuryceratopsa. Kolorem szarym zaznaczone odkryte szczątki.
© Ryan i in., 2014

Holotyp, ROM 64222 to niemal kompletna prawa k. łuskowa (kość czaszki, u ceratopsów tworzyła kryzę), znaleziony w stanie Montana w USA.

Materiał przypisany, UALVP 54559 to niekompletna prawa k. łuskowa ze stanu Alberta w Kanadzie.

Budowa i klasyfikacja

Przynależność merkuryceratopsa do Chasmosaurinae wydedukowana została na podstawie wydłużonej budowy kości łuskowej. Typowe k. łuskowe chasmozaurynów tworzą w widoku grzbietowym rozwarty trójkąt, zwężający się w kierunku tylno-bocznego końca kryzy. W widoku grzbietowym u merkuryceratopsa, boczna krawędź k. łuskowej jest zbliżona w kształcie do toporka, z przednią częścią zmodyfikowana w wąską belkę, która mogła wspierać boczną krawędź rozrośniętej k. ciemieniowej.

Jeśli interpretacja autorów opisu jest prawidłowa, Mercuriceratops to najstarszy znany chasmozauryn z Kanady i pierwszy ceratopsyd sprzed mastrychtu, który został znaleziony po obu stronach granicy Kanady z USA. Specyficzna budowa k. łuskowej zapewniała niezwykły profil kryzy (w widoku bocznym, patrz ilustracja obok), który jest wynikiem ewolucyjnego "eksperymentowania", zapoczątkowanego u najwcześniejszych chasmozaurynów, dodatkowo wzmacniającego odmiennosć biogeograficzną między północnymi i południowymi faunami Ameryki Północnej w kampanie.

Etymologia

"Mercuri" odnosi się do rzymskiego boga Merkurego, posłańca, który według starożytnych wierzeń miał mieć skrzydlatą czapkę, przypominającą nieco budowę kryzy u merkuryceratopsa. "Ceratops" oznacza "rogatą twarz" i jest powszechnym przyrostkiem dodawanym do nazw ceratopsydów. Nazwa gatunkowa, "gemini" odnosi się do bliźniaków, herosów z mitologii greckiej, Kastora i Polluksa, którzy po śmierci mieli zostać przemienieni w gwiazdozbiór Bliźniąt (Gemini), co odnosi się do bliźniaczych okazów k. łuskowej z USA i Kanady, połączonych pod jedną nazwą rodzajową. Nazwa Mercuriceratops gemini oznacza zatem: "bliźniacza rogata twarz Merkurego".

Spis gatunków

Mercuriceratops	Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014
M. gemini	Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014

Bibliografia

Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.