Kosmoceratops

Poniższe hasło wymaga korekty. Rezerwacja Ag.Enta: [1]

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański	Paweł Konarzewski

---

Kosmoceratops (kosmoceratops)
Długość:	4,5 m
Masa:	1,2 t
Miejsce występowania:	USA - Utah (formacja Kaiparowits)
Czas występowania	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 76 Ma późna kreda (późny kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea Ceratopsidae Chasmosaurinae
Na pierwszym planie Kosmoceratops; w tle Vagaceratops. Autor: Jakub Kowalski [2]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EGrand Staircase-Escalante National Monument, formacja \u003Ca href=\"/wiki/Kaiparowits\" title=\"Kaiparowits\"\u003EKaiparowits\u003C/a\u003E, \u003Ca href=\"/wiki/USA\" class=\"mw-redirect\" title=\"USA\"\u003EUSA\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EK. richardsoni\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003EHolotyp\u003C/a\u003E (UMNH VP 17000) i materia\u0142 przypisany.\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Grand Staircase-Escalante National Monument, formacja Kaiparowits, USA|K. richardsoni - Holotyp (UMNH VP 17000) i materia\u0142 przypisany.\n","link":"","lat":37.06666666666699683219121652655303478240966796875,"lon":-111.116666666669999585792538709938526153564453125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Kosmoceratops to rodzaj dinozaura rogatego, który występował w późnej kredzie na terenie obecnej Ameryki Północnej. Jego skamieniałości odnaleziono na terenie USA w południowej części stanu Utah, w tych samych pokładach co Utahceratops. Roberts (2013) datują te pokłady na ok. 76 Ma.

Kosmoceratops koegzystował na tych terenach m.in. ze wspomnianym utahceratopsem, a także ornitomimozaurem Ornithomimus i tyranozaurydem Teratophoneus.

Materiał kopalny

Czaszka kosmoceratopsa. Źródło: Sampson i in., 2010.

Kosmoceratops znany jest z czterech osobników, w tym prawie kompletnej czaszki i 45% szkieletu pozaczaszkowego. Są to:

Holotyp (UMNH VP 17000) to prawie kompletna czaszka.

Materiał przypisany (UMNH VP 16878) to dysartykulowana czaszka należąca do osobnika młodocianego. Sampson i in. (2010) omyłkowo oznaczyli go jako UMNH VP 12198.

Sampson i in. nie opisali szkieletu pozaczaszkowego (kompletnego w 45%) należącego do dwóch osobników, o którym wspomnieli w swej pracy.

Systematyka

Wg przeprowadzonej przez autorów analizy kladystycznej kosmoceratops był taksonem siostrzanym względem Vagaceratops irvinensis (wcześniej znany pod nazwą Chasmosaurus irvinensis). Jak wynika z badań Sampsona i in. (2010), klad Kosmoceratops richardsoni + Vagaceratops irvinensis nie jest blisko spokrewniony z Chasmosaurus i jest grupą siostrzaną względem zaawansowanych chasmozaurynów z najpóźniejszego kampanu i mastrychtu, w tym słynnego Triceratops.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Kosmoceratops to połączenie gr. kosmos (zdobiony) i gr. ceratops (rogate oblicze). Nazwa ta znaczy więc w wolnym tłumaczeniu "zdobione rogate oblicze" i odnosi się do jego bogato ozdobionej rogami kryzy. Epitet gatunkowy richardsoni honoruje Scotta Richardsona, który odkrył holotyp i wiele innych skamieniałości z GSENM (Grand Staircase-Escalante National Monument).

Spis gatunków

Kosmoceratops	Sampson, Loewen, Farke, Roberts, Forster, Smith i Titus, 2010
K. richardsoni	Sampson, Loewen, Farke, Roberts, Forster, Smith i Titus, 2010

Bibliografia

Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [3]

Roberts, E.M., Sampson, S.D., Deino, A.L., Bowring, S.A. & Buchwaldt, R. (2013) "The Kaiparowits Formation: A Remarkable Record of Late Cretaceous Terrestrial Environments, Ecosystems, and Evolution in Western North America" [w]: Titus, A.L. & Loewen, M.A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah" Bloomington, Indiana University Press

Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.

Sampson, S.D., Loewen, M.A., Farke, A.A., Roberts, E.M., Forster, C.A., Smith, J.A. & Titus, A.L. (2010) "New Horned Dinosaurs from Utah Provide Evidence for Intracontinental Dinosaur Endemism". PLoS ONE 5 (9): e12292. http://dx.doi.org/DOI:10.1371/journal.pone.0012292