Mirischia

Autor:	Maciej Ziegler
Korekta:	Michał Siedlecki, [[[Paweł Konarzewski]]

---

Mirischia (miriszja?)
Długość	ok. 1,7 m
Wysokość	> ok. 50 cm (w biodrach)
Masa	5 kg
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Brazylia - Pernambuco (formacja Romualdo)
Czas	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 ok. 111 - 108 Ma wczesna kreda (wczesny alb)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Tyrannoraptora ? Compsognathidae\ ?Tyrannosauroidea ??? Ornithomimosauria
Hipotetyczna rekonstrukcja Mirischia (po lewej) oraz Santanaraptor (po prawej) rywalizujących o jaszczurkę. Autor: Guilherme Gehr. Źródło: Delcourt i in., 2025 [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Elokalizacja formacji Romualdo \u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"lokalizacja formacji Romualdo \n","link":"","lat":-7.20000000000000017763568394002504646778106689453125,"lon":-39.2999999999999971578290569595992565155029296875,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Mirischia była rodzajem niewielkiego celurozaura żyjącego na terenie dzisiejszej Brazylii, pod koniec epoki wczesnej kredy.

Materiał kopalny

Holotyp (SMNK 2349 PAL) to kręgi grzbietowe (12-ty i 13-ty wraz z żebrem), gastralia, pierwszy, drugi i trzeci kręg krzyżowy, kość strzałkowa, część kości biodrowej, obie kości łonowe i obie kulszowe, niekompletna kość udowa, części proksymalne kości piszczelowej i strzałkowej oraz struktura, która prawdopodobnie jest workiem powietrznym a także fragment jelita.

Budowa i systematyka

Model przedstawiający możliwy wygląd Mirischia. Fot. Ademar Pereira do Nascimento. [1]

Miriszja była niewielkim, lekko zbudowanym teropodem, wyglądającym podobnie do innych bazalnych i niewielkich celurozaurów, takich jak kompsognat, czy zuolong. Do jej cech charakterystycznych należą m.in. asymetryczna miednica, ekstremalnie cienkie ściany kości oraz wpuklenia na obu końcach spodnich powierzchni trzonów krzyżowych.

Miriszja została początkowo zakwalifikowano jako członek kladu Compsognathidae (Naish, Martill i Frey, 2004), co potwierdza część innych analiz filogenetycznych (Rauhut, 2003; Novas i in., 2012; Brussate i in., 2014). Jednakże, jako że kompsogantidy są obecnie uznawane za takson polifiletyczny, miriszja prawdopodobnie nie była zbytnio spokrewniona z pozostałymi kompsognatidami a ich podobieństwo było wynikiem konwergencji. Inne propozycje miejsca miriszji na drzewie rodowym celurozaurów uwzględniają bycie częścią tyranozauroidów (Naish, 2006 online), w tym jako bliskiego krewniaka guanlonga i celuridów (Hartman i in., 2019), bazalnego celurozaura (Dal Sasso i Maganuco, 2011) oraz bazalnego tyranoraptora (Mortimer, online). Według Delcourta i współpracowników (2025) miriszja może być ornitomimozaurem lub wczesnym przedstawicielem Maniraptoromorpha blisko spokrewnionym z Tanycolagreus, Santanaraptor oraz Juratyrant.

Prawdopodobny worek powietrzny

Odnotowania wymaga fakt znalezienia w skamieniałości worka powietrznego znajdującego się między kośćmi łonową i kulszową. Już wcześniej przypuszczano, że dinozaury mogły posiadać takie organy, odkrycie dobrze zachowanej tkanki miękkiej u miriszji potwierdziło to przypuszczenie (Naish i in., 2004).

Etymologia

Nazwę Mirischia można przetłumaczyć jako "pięknomiedniczna". Nazwa ta powstała z połączenia łacińskiego wyrazu mir, oznaczającego "piękny" i greckiego ischia, oznaczającego w tym przypadku całą miednicę. Terminem ischium posługują się też naukowcy na określenie kości kulszowej. Natomiast epitet gatunkowy odnosi się do niezwykłej budowy tej kości, która jest niesymetryczna.

Spis gatunków

Mirischia	Naish, Martill i Frey, 2004
M. asymmetrica	Naish, Martill i Frey, 2004

Bibliografia

Brusatte, S. L., Lloyd, G. T., Wang, S. C., & Norell, M. A. (2014). "Gradual assembly of avian body plan culminated in rapid rates of evolution across the dinosaur-bird transition". Current Biology, 24(20), 2386-2392. doi:10.1016/j.cub.2014.08.034

Dal Sasso C., & Maganuco, S. (2011). "Scipionyx samniticus (Theropoda: Compsognathidae) from the Lower Cretaceous of Italy: Osteology, ontogenetic assessment, phylogeny, soft tissue anatomy, taphonomy, and palaeobiology". Memorie della Societá Italiana di Scienze Naturali e del Museo Civico di Storia Naturale di Milano. 281 pp..

Delcourt, R., Grillo, O. N., Hendrickx, C., Kellermann, M., & Langer, M. C. (2025). "The coelurosaur theropods of the Romualdo formation, Early Cretaceous (Aptian) of Brazil: Santanaraptor placidus meets Mirischia asymmetrica". The Anatomical Record. 1-38 doi:10.1002/ar.70085

Hartman, S., Mortimer, M., Wahl, W. R., Lomax, D. R., Lippincott, J., & Lovelace, D. M. (2019). "A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight". PeerJ, 7, e7247. doi:10.7717/peerj.7247

Naish, 2006 online. [3]

Naish, D., Martill, D. M., & Frey, E. (2004). "Ecology, systematics and biogeographical relationships of dinosaurs, including a new theropod, from the Santana Formation (? Albian, Early Cretaceous) of Brazil". Historical Biology, 16(2-4), 57-70. doi:10.1080/08912960410001674200

Mortimer, M. (online) [4]

Novas, F. E., Ezcurra, M. D., Agnolin, F. L., Pol, D., & Ortiz, R. (2012). "New Patagonian Cretaceous theropod sheds light about the early radiation of Coelurosauria". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, 14(1), 57-81.

Rauhut, O. W. M. (2003). "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs". Special Papers in Palaeontology. 69, 1-213.