Pentaceratops

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler	Krzysztof Lichota Tomasz Sokołowski

---

Pentaceratops (pentaceratops)
Długość:	ok. 6 m (?do 6,8 m)
Masa:	ok. 2,5 t (?do 6,5 t)
Miejsce występowania:	USA - Nowy Meksyk (formacja Fruitland i formacja Kirkland)
Czas występowania	75-72,5 Ma późna kreda (późny kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithishia Genasauria Cerapoda Marginocephalia Ceratopsia Neoceratopia Coronosauria Ceratopsoidea Ceratopsidae Chasmosaurinae
Plik:Pentaceratops.jpg Rekonstrukcja przyżyciowa pentaceratopsa. [1]

Wstęp

Pentaceratops to duży ceratops znaleziony (podobnie jak zdecydowana większość członków rodziny Ceratopsidae) w późnokredowych osadach z Ameryki Północnej. Pentaceratops prawdopodobnie był blisko spokrewniony z Utahceratops. Budową przypomina swoich krewnych - miał dwa długie rogi nad oczami i jeden krótki nad nosem. Jego kryza miała dwa duże otwory (okna) zmniejszające ciężar tej olbrzymiej ozdoby.

Materiał kopalny

Holotyp (AMNH 6325) to czaszka. Przypisany materiał to kilkanaście osobników, w tym materiał pozaczaszkowy.

Wielki i znany okaz zaliczony do Pentaceratops (OMNH 10165) został w 2011 roku holotypem nowego ceratopsyda - Titanoceratops.

Środowisko życia

Możliwe, że pentaceratops bronił się rogami przed takimi drapieżnikami, jak Daspletosaurus. Inne dinozaury żyjące w środowisku pentaceratopsa to drapieżny dromeozauryd Saurornitholestes, kaczodzioby lambeozauryn Parasaurolophus, grubogłowy Sphaerotholus i niewielki pancerny Nodocephalosaurus. Jak wszystkie ceratopsy, także pentaceratops był roślinożerny.

Etymologia

Pentaceratops znaczy "pięcioroga twarz". Epitet gatunkowy nadano na cześć Charlesa Hazeliusa Sternberga, amerykańskiego paleontologa, który odnalazł szczątki pentaceratopsa rok przed opisaniem ich przez Henry'ego Fairfielda Osborna. Epitet gatunkowy drugiego gatunku (który jest starszym synonimem gatunku typowego P. sternbergi) - fenestratus - prawdopodobnie odnosi się do dużych okien (fenestrae) w kryzie.

Spis gatunków

Pentaceratops	Osborn, 1923
?= Titanoceratops	Longrich, 2011
P. sternbergi	Osborn, 1923
= P. fenestratus	Wiman, 1930
?= T. ouranos	Longrich, 2011

Wybrana bibliografia

Longrich N.R. (2011) Titanoceratops ouranous, a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico. „Cretaceous Research”