Cumnoria
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański |
| Cumnoria | |
|---|---|
| Długość: | ok. 3-3,5 m (?) |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Wielka Brytania – Anglia, hrabstwo Oksford |
| Czas występowania | 155,7-150,8 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Cumnoria. Autor: Nobu Tamura. [1] | |
Wstęp
Cumnoria to rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego należącego do Camptosauridae. Żyła pod koniec jury na terenie dzisiejszych Wysp Brytyjskich (Anglia), jakieś 155,7-150,8 milionów lat temu. Pierwotnie została opisana jako kolejny z kolei gatunek Iguanodon.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym OXFUM J.3303 to niekompletny szkielet pozaczaszkowy i fragmentaryczna czaszka.
Historia taksonomii
Gatunek Cumnoria prestwichii pierwotnie opisał Hulke w 1880 roku jako Iguanodon prestwichii. Szybko zdecydowano utworzyć dla niego nową nazwę rodzajową Cumnoria (Seeley, 1888). Jednak już po roku Lydekker zdecydował się zaliczyć Cumnoria do Camptosaurus, czyniąc tym samym rodzaj Cumnoria nieważnym. Po ponad wieku nowe badania ujawniły, że Seeley miał rację wyróżniając go od iguanodonta i kamptozaura na poziomie rodzajowym.
Pozycja systematyczna i ważność
Norman (1998) umieszcza ją w Camptosauridae, uznając Cumnoria za ważny takson, jednak niekonsekwentnie uznaje ją w 2004 roku za gatunek kamptozaura. Z kolei Naish i Martill (2008) uważają Cumnoria prestwichii (przynajmniej tymczasowo) za ważny takson, a Iguanodon prestwichii i Camptosaurus prestwichii traktują jako jego nieważne synonimy – właśnie ten pogląd jest obecnie powszechnie przyjęty w środowisku paleontologicznym. Analiza kladystyczna wykonana przez McDonalda (2011) wykazała, że jest to – obok Uteodon – najbardziej bazalny przedstawiciel Styracosterna.
Środowisko życia
Późnojurajska Anglia formacji Kimmeridge Clay obfituje w liczne szczątki kopalnym gadów. Należą do nich żółwie, krokodylomorfy, plezjozaury, pliozaury oraz ichtiozaury. Ze zwierząt lądowych liczne byli przedstawiciele Sauropoda, Stegosauria i Theropoda. Faunę formacji Kimmeridge Clay uzupełniają liczne gatunki bezkręgowców.
Na podstawie znanych gatunków możemy założyć, że w późnej jurze tereny te były obszarami nadmorskimi. W morzu żyły liczne gady morskie (plezjozaury, pliozaury i będące już w odwrocie ichtiozaury) i bezkręgowce, a tereny lądowe były we władaniu dinozaurów. Tereny położone w bezpośredniej bliskości morza i cieki wodne w głębi lądu zamieszkiwały z kolei krokodylomorfy i żółwie.
Z pokładów tej formacji (na terenie hrabstwa Oksford) prócz Cumnoria prestwichii znamy takie dinozaury, jak Cetiosaurus sp., "Ischyrosaurus" manseli i Ornithopsis leedsii.
Spis gatunków
| Cumnoria | Seeley, 1888 |
|---|---|
| C. prestwichii | (Hulke, 1880) Seeley, 1888 |
| = Iguanodon prestwichii | Hulke, 1880 |
| = Camptosaurus prestwichii | (Hulke, 1880) Lydekker, 1889 |
Bibliografia
McDonald A.T., Barrett P.M., Chapman S.D. (2010) A new basal iguanodont (Dinosauria: Ornithischia) from the Wealden (Lower Cretaceous) of England. „Zootaxa”. 2569, s. 1–43
McDonald A.T (2011) The taxonomy of species assigned to Camptosaurus (Dinosauria: Ornithopoda). „Zootaxa”. 2783, s. 52–68
Naish D., Martill D.M. (2008) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. doi:10.1144/0016-76492007-154 [Supplementary information]
Norman, D.B. (1998) On Asian ornithopods (Dinosauria: Ornithischia). 3. A new species of iguanodontid dinosaur. Zoological Journal of the Linnean Society 122: 291–348
Norman D.B. (2004) Basal Iguanodontia. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
http://en.wikipedia.org/wiki/Kimmeridge_Clay_Formation
http://paleoexhibit.blogspot.com/2011/07/ornithopods-of-british-isles-part-i.html
