Sarahsaurus
Autor: |
Marcin Szermański |
Leonerasaurus (leonerazaur) | |
---|---|
Długość: | ? m |
Masa: | ? t |
Miejsce występowania: | USA (Arizona, północne obrzeża Gold Spring Wash)
formacja Kayenta (grupa Glen Canyon) |
Czas występowania | 196,5-183 Ma
wczesna jura (synemur - pliensbach) |
Systematyka | Dinosauria |
Wstęp
Sarahsaurus to rodzaj wczesnojurajskiego dinozaura gadziomiednicznego, żyjącego na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych, w Arizonie.
Materiał kopalny
Osobnik TMM 43646-2 to częściowa czaszka (kość przedszczękowa/przysieczna, czołowa, kwadratowa i puszka mózgowa) i prawie kompletny, artykułowany szkielet pozaczaszkowy.
Materiał dopisany:
Osobnik TMM 43646-3 to częściowy szkielet pozaczaszkowy.
Osobnik MCZ 8893 to zniszczona lecz prawie kompletna czaszka z żuchwą, fragmenty kręgów szyjnych i ogonowych, dystalny koniec kości ramieniowej i trzon kości udowej.
Diagnoza
Guz podstawy czaszki z centralnym przednim oknem; obecność kolców na kręgach grzbietowych; rozlokowanie paliczków kończyn przednich 2-3-4-2-2; obecność otworu w kości łonowej.
Taksonomia i pozycja systematyczna
Początkowo uznany za kolejnego przedstawiciela rodzaju Massospondylus, znanego wcześniej z Afryki. Jednak późniejsze, bardziej kompletne odkrycia tego dinozaury utwierdziły naukowców w przekonaniu, że mają do czynienia z nowym rodzajem. Nie jest pewna dokładna klasyfikacja tego zwierzęcia. Analiza filogenetyczna przeprowadzona na podstawie matrycy Yates’a (2007) wykazała, że jest jednym z najbardziej bazalnych zauropodomorfów Ameryki Północnej – jeszcze bardziej niż Anchisaurus i Seitaad. Natomiast analiza na matrycy Upchurcha i in. (2007) zalicza go już jako bazalnego zauropoda. Żadna z tych analiz nie potwierdza, a wręcz wyklucza bliskie pokrewieństwo tych trzech taksonów. Argumentem przemawiającym za tezą, mówiącą o przynależności do zauropodów jest wiek Sarahsaurus, datowany na synemur – pliensbach (196,5-183 milionów lat).
Budowa
Sarahsaurus miał zaawansowane uzębienie heterodontyczne (zęby zróżnicowane pod względem wielkości i kształtu). Posiadał 4 zęby na kości przedszczękowej (przysiecznej), 16 na kości szczękowej i 20 w żuchwie. Jego kręgosłup składał się z ok. 77 kręgów (10 szyjnych, 14 grzbietowych, 3 krzyżowe i ok. 50 ogonowych). Długość kości piszczelowej to ok. 84 % długości kości udowej.
Etymologia
Pierwszy człon nazwy rodzajowej Sarahsaurus została nadana na cześć Sarah Butler, która poświęciła się dla Teksasu w imię nauki, medycyny oraz w dziedzinie sztuki. Drugi człon (gr. sauros) oznacza "jaszczur", tak więc nazwę rodzajową można przetłumaczyć jako "jaszczur Sary". Epitet gatunkowy aurifontanalis to z łac. aurum (złoty) + łac. fontanalis (źródło) oznacza miejsce odnalezienia holotypu – Gold Spring w Arizonie.
Spis gatunków
Sarahsaurus | Rowe, Sues i Reisz, 2010 |
---|---|
S. aurifontalis | (Attridge, Crompton i Jenkins Jr, 1985) Rowe, Sues i Reisz, 2010 |
= Massospondylus sp. | Attridge, Crompton i Jenkins Jr, 1985 |
Bibliografia
Timothy B. Rowe, Hans-Dieter Sues, Robert R. Reisz. Dispersal and diversity in the earliest North American sauropodomorph dinosaurs, with a description of a new taxon. „Proceedings of the Royal Society B”, 2010