Sarahsaurus
| Autor: | Marcin Szermański |
| Korekta: | Maciej Ziegler, Kamil Kamiński |
| Sarahsaurus (sarahzaur) | |
|---|---|
| Długość | ? m |
| Masa | ? t |
| Miejsce | USA - Arizona, północne obrzeża Gold Spring Wash |
| Czas |
186,4-183 Ma wczesna jura (pliensbach) |
| Systematyka | Dinosauria |
 Czasza. Autorzy: Rowe, Sues i Reisz, 2011 | |
Wstęp
Sarahsaurus to rodzaj wczesnojurajskiego dinozaura gadziomiednicznego, żyjącego na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych, w Arizonie.
Materiał kopalny
Osobnik TMM 43646-2 to częściowa czaszka (kość przedszczękowa/przysieczna, czołowa, kwadratowa i puszka mózgowa) i prawie kompletny, artykułowany szkielet pozaczaszkowy.
Materiał dopisany:
Osobnik TMM 43646-3 to częściowy szkielet pozaczaszkowy.
Osobnik MCZ 8893 to zniszczona lecz prawie kompletna czaszka z żuchwą, fragmenty kręgów szyjnych i ogonowych, dystalny koniec kości ramieniowej i trzon kości udowej.
Diagnoza
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Guz podstawy czaszki z centralnym przednim oknem; obecność kolców na kręgach grzbietowych; rozlokowanie paliczków kończyn przednich 2-3-4-2-2; obecność otworu w kości łonowej.
Marsh i Rowe (2018) zdiagnozowali Sarahsaurus na podstawie obecności dwóch otworów w proksymalnym (bliższym) regionie kości łonowej oraz cech wyrostków kolczystych kręgów szyjnych i grzbietowych oraz pierwszej kości śródręcza.
Taksonomia i pozycja systematyczna
Początkowo uznany za kolejnego przedstawiciela rodzaju Massospondylus, znanego wcześniej z Afryki. Jednak późniejsze, bardziej kompletne odkrycia tego dinozaura utwierdziły naukowców w przekonaniu, że mają do czynienia z nowym rodzajem.
Nie jest pewna dokładna klasyfikacja tego zwierzęcia. Analiza filogenetyczna przeprowadzona na podstawie matrycy Yatesa (2007) wykazała, że jest jednym z najbardziej bazalnych zauropodomorfów Ameryki Północnej – bardziej niż Anchisaurus i Seitaad (jego linia rozwojowa ma aż 61 jednostek!). Natomiast analiza na matrycy Upchurcha i in. (2007) zalicza go już jako bazalnego zauropoda. Żadna z tych analiz nie potwierdza, a wręcz wyklucza bliskie pokrewieństwo tych trzech rodzajów. Argumentem przemawiającym za tezą, mówiącą o przynależności do zauropodów jest wiek Sarahsaurus, datowany na synemur – pliensbach (196,5-183 milionów lat). Późniejsze badania (Marsh i in., 2014) uściśliły wiek do pliensbachu.
Marsh i Rowe (2018) badali pozycję filogenetyczną Sarahsaurus za pomocą trzech macierzy danych. Za każdym razem okazywał się on członkiem kladu Plateosauria, natomiast w dwóch przypadkach mieścił się wewnątrz rodziny Massospondylidae.
Budowa
Sarahsaurus miał zaawansowane uzębienie heterodontyczne (zęby zróżnicowane pod względem wielkości i kształtu). Posiadał 4 zęby na kości przedszczękowej (przysiecznej), 16 na kości szczękowej i 20 w żuchwie. Jego kręgosłup składał się z ok. 77 kręgów (10 szyjnych, 14 grzbietowych, 3 krzyżowe i ok. 50 ogonowych). Długość kości piszczelowej to ok. 84 % długości kości udowej.
Etymologia
Pierwszy człon nazwy rodzajowej Sarahsaurus została nadana na cześć Sarah Butler, która zasłużona dla Teksasu w nauce, medycynie i sztuce. Drugi człon (gr. sauros) oznacza "jaszczur", tak więc nazwę rodzajową można przetłumaczyć jako "jaszczur Sary". Epitet gatunkowy aurifontanalis to z łac. aurum (złoty) + łac. fontanalis (źródło) oznacza miejsce odnalezienia holotypu – Gold Spring w Arizonie.
Spis gatunków
| Sarahsaurus | Rowe, Sues i Reisz, 2011 |
|---|---|
| S. aurifontalis | Rowe, Sues i Reisz, 2011 |
Bibliografia
Marsh AD, Rowe TB (2018) “Anatomy and systematics of the sauropodomorph Sarahsaurus aurifontanalis from the Early Jurassic Kayenta Formation”. PLoS ONE 13(10): e0204007. [[2]].
Rowe, T.B., Sues, H.-D., Reisz, R.R. (2011) “Dispersal and diversity in the earliest North American sauropodomorph dinosaurs, with a description of a new taxon”. „Proceedings of the Royal Society B”.
Marsh, A.; Rowe, T.; Simonetti, A.; Stockli, D; Stockli, L. (2014). "The age of the Kayenta Formation of northeastern Arizona: overcoming the challenges of dating fossil bone". Journal of Vertebrate Paleontology, Program and Abstracts, 2014: 178.
