Chebsaurus

Autor:	Sebastian Oziemski
Korekta:	Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Tomasz Sokołowski, Łukasz Czepiński, Michał Siedlecki

---

Chebsaurus (chebzaur)
Długość	8,2 m (osobnik młodociany)
Wysokość	2,05 m (w ramionach; osobnik młodociany)
Masa	1,45 t (osobnik młodociany)
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Algieria - Dżibal al-Kusur (formacja Aïssa)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 165-163,5 Ma środkowa jura (kelowej)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Gravisauria Eusauropoda ?Cetiosauridae
Rekonstrukcja czaszki chebzaura. Autor: IJReid. [2]

Wstęp

Chebsaurus to rodzaj bazalnego euzauropoda, który żył na terenie dzisiejszej Algierii pod koniec epoki środkowej jury.

Materiał kopalny

Skamieniałe kości chebzaura. [1]

Holotyp (D001–01 do 78) to niedojrzały osobnik, na którego składają się: elementy czaszki (w tym kości nadkątnej oraz fragment k. podstawnopotylicznej), zęby,proatlas, obrotnik, sześć kręgów szyjnych, sześć przednich i środkowych trzonów kręgów grzbietowych (w tym dwa niekompletne), jeden trzon kręgu krzyżowego, trzy środkowe kręgi ogonowe (z przedniego odcinka ogona), łopatka, obie głowy k. ramiennych, prawie kompletna prawa k. łokciowa, przedni koniec prawej k. promieniowej, kilka k. nadgarstka, kilka niekompletnych k. śródręcza, pojedynczy paliczek ręki oraz kilka paliczków pazurów ręki, niekompletna k. biodrowa, przedni koniec k. łonowej, dalszy koniec k. strzałkowej, kilka k. śródstopia, pojedynczy paliczek stopy i kilka paliczków pazurów stopy. Szkielet ten został znaleziony w zachodniej części gór Atlas, a dokładnie góry Rouis El Djir.

Przypisany materiał to również niedojrzały osobnik (D001-79–D001-118) o tym samym wieku co holotyp, na którego składają się: elementy czaszki i pozostałości kręgów. Został znaleziony w tym samym regionie co okaz typowy

Budowa i systematyka

Autapomorfie (cechy odróżniające od innych taksonów) obejmują m.in. cechy anatomiczne mózgoczaszki, smukłe kończyny a także budowę trzonów kręgów grzbietowych z tzw. pseudopleurocelami (niby-wgłębieniami, zmniejszającymi ich ciężar). Z grubsza prawdopodobnie przypominał inne uznawane za "prymitywne" zauropody, takie jak cetiozaur. Jest uznawany za przedstawiciela kladu Eusauropoda, prawdopodobnie należący do cetiozaurydów i za blisko spokrewnionego z laparentozaurem i ferganazaurem.

Etymologia

Nazwa rodzajowa tego dinozaura pochodzi od arabskiego słowa cheb, czyli nastolatek. Oznacza więc "nastoletni jaszczur". Odnosi się ona do wieku odnalezionego osobnika, który nie był dojrzałym okazem. Epitet gatunkowy z kolei został zaczerpnięty z nazwy kraju, gdzie odnaleziono jego szczątki – Algierii. W miejscowym dialekcie nazywa się go "Gigantem z Ksar".

Spis gatunków

Chebsaurus	Mahammed, Läng, Mami, Mekahl, Benhamou, Bouterfa, Kacemi, Chérief, Chaouati i Taquet, 2005
C. algeriensis	Mahammed, Läng, Mami, Mekahl, Benhamou, Bouterfa, Kacemi, Chérief, Chaouati i Taquet, 2005

Bibliografia

Läng E., Mahammed F., (2010) – „New anatomical data and phylogenetic relationships of Chebsaurus algeriensis (Dinosauria, Sauropoda) from the Middle Jurassic of Algeria”, Historical Biology: An International Journal of Paleobiology, ss. 142 - 164. [3]

Mahammed, F., Läng, É., Mami, L., Mekahli, L., Benhamou, M., Bouterfa, B., Kacemi, A., Chérief, S.-A., Chaouati, H. (2005). "The 'Giant of Ksour', a Middle Jurassic sauropod dinosaur from Algeria" . Comptes Rendus Palevol. 4 (8): 707–714. [4]

Paul G. S., (2024) – “The Princeton Field Guide To Dinosaurs” (3. edycja). Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.