Ultrasauros

Do sprawdzenia (m.in. możliwość synonimiki z Supersaurus).

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler, Dawid Mika

---

Ultrasauros (ultrazaur)
Długość:	? m
Masa:	? t
Miejsce występowania:	USA - Kolorado (formacja Morrison – ogniwo Brushy Basin)
Czas występowania	155-148 Ma późna jura (kimeryd - tyton)
Systematyka	Dinosauria Sauropodomorpha Sauropoda Diplodocoidea Diplodocidae
Holotyp - kręg grzbietowy. Fot.: Etemenanki3 [1]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":5,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Morrison\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Morrison (strona nie istnieje)\"\u003EMorrison\u003C/a\u003E, Kolorado, \u003Ca href=\"/wiki/USA\" class=\"mw-redirect\" title=\"USA\"\u003EUSA\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Morrison, Kolorado, USA|holotyp\n","link":"","lat":38.58310000000000172803993336856365203857421875,"lon":-108.3971999999999979991116560995578765869140625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Ultrasauros to późnojurajski diplodokid z Ameryki Północnej o niepewnym statusie taksonomicznym.

Historia badań i taksonomia

Ultrasauros został nazwany i opisany w 1985 r. przez Jensena i zaliczony do Brachiosauridae (Jensen, 1985). Na holotyp Jensen wyznaczył tylny kręg grzbietowy (BYU 9044; wcześniej 5000) o wysokości 133 cm (gdyby nie był zgnieciony, miałby ok. 131 cm wysokości - Curtice i in., 1996) i przypisał znalezione w tym samym miejscu: największy znany kręg szyjny (BYU 9024, wcześniej 5003) (zob. opis Barosaurus: Rozmiary), przedni kręg ogonowy (BYU 9045, wcześniej 5002) i kość łopatkowo-kruczą (BYU 9462, wcześniej 5001) o długości ok. 2,7 m. Skamieniałości te zostały odnalezione na terenie stanu Kolorado – stanowisko Dry Mesa. Pochodzą ze średnich wiekiem osadów formacji Morrison - zony 4 sensu Forster 2003 (Forster, 2003, s. 75).

W tej samej publikacji, co Ultrasauros, Jensen opisał dwa inne giganty odnalezione nieopodal, które nazwał Supersaurus vivianae i Dystylosaurus edwini.

Ultrasauros macintoshi został uznany za młodszy synonim Brachiosaurus altithorax już trzy lata po nazwaniu (Paul, 1988 r.). Paul stwierdził, że holotyp jest bardzo podobny do przednich kręgów grzbietowych B. altithorax. Wykazał też, że poprzednio proponowane oszacowania masy Ultrasauros (nawet 190 ton) są znacznie przesadzone.

Kość łopatkowo-krucza przypisana do Ultrasauros należy prawdopodobnie do Brachiosaurus (np. Paul, 1988). Natomiast holotyp Ultrasauros został później zidentyfikowany jako pochodzący nie od brachiozauryda, ale od przedstawiciela Diplodocidae (Curtice i in., 1996). Typowy okaz i pozostały materiał może być szczątkami tego samego osobnika (Curtice i in., 1996) i został przypisany do Supersaurus vivianae (np. Lovelace i in., 2007). Priorytet przed Ultrasauros macintoshi ma Supersaurus vivianae, skoro Curtice i in. (1996) wybrali tą nazwę, zgodnie z art. 24.2.1 ICZN.

Identyfikacja oraz status taksonomiczny Ultrasaurus macintoshi i pozostałych gatunków wymagają jeszcze drobiazgowych badań – zob. opis Supersaurus.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Ultrasauros (wówczas „Ultrasaurus”) to, jak wyjaśnił Jensen (1985, s. 704), „międzynarodowo opublikowana nazwa potoczna [ang. vernacular]”. Odnosi się to prawdopodobnie do faktu, że nazwa ta była w użyciu już wcześniej (Taylor, online 2019). Można domyślać się, że to połączenie słów "ultra" oraz greckiego sauros, co odnosi się do wielkich rozmiarów tego zwierzęcia.

Zmiana nazwy

Nazwa rodzajowa Ultrasaurus jest już zajęta przez innego zauropoda z Korei Południowej (Ultrasaurus tabriensis). Jako formalnie wcześniej utworzona (Kim, 1983) ma ona priorytet, w efekcie czego George Olshevsky w 1991 roku (za sugestią Jensena) zaproponował dla amerykańskiego "ultrazaura" nazwę Ultrasauros.

Spis gatunków

Ultrasauros	Olshevsky, 1991	nomen dubium?, ?= Supersaurus
= "Ultrasaurus"	Jensen, 1985	zajęta Kim, 1983
?= Dystylosaurus	Jensen, 1985
U. macintoshi	(Jensen, 1985) Olshevsky, 1991	?= Supersaurus vivianae
= "Ultrasaurus" macintoshi	Jensen, 1985
?= Dystylosaurus edwini	Jensen, 1985

Bibliografia

Curtice, B.D., Stadtman, K.L. & Curtice, L.J. (1996) "A reassessment of Ultrasauros macintoshi (Jensen, 1985)" Museum of Northern Arizona Bulletin, 60, 87-95.

Foster, J.R. (2003) "Paleoecological analysis of the vertebrate fauna of the Morrison Formation (Upper Jurassic), Rocky Mountain region, U.S.A." New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 23, 1-95. [2]

Jensen, J.A. (1985) "Three new sauropod dinosaurs from the Upper Jurassic of Colorado" Western North American Naturalist, 45, 697-709.

Lovelace, D.M., Hartman, S.A. & Wahl, W.R. (2007) "Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of Diplodocid phylogeny" Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro, 65 (4), 527-544.

Paul, G.S. (1988) "The brachiosaur giants of the Morrison and Tendaguru with a description of a new subgenus, Giraffatitan, and a comparison of the world's largest dinosaurs" Hunteria, 2(3).

Taylor, M. (online 2019) https://svpow.com/2019/07/17/supersaurus-timeline/