Amtocephale

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Marcin Szermański
Korekta: Maciej Ziegler,Tomasz Singer, Jakub Starzyński, Kamil Kamiński, Paweł Konarzewski


Amtocephale (amtocefal)
Dieta roślinożerny
Miejsce Mongolia - Ajmak wschodniogobijski

(formacja Bayan Shireh)

Czas
252 201 143
66

ok. 96-90 Ma [1]
późna kreda (cenoman - turon)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Pachycephalosauria

Pachycephalosauridae

Pachycephalosaurinae

Amtocephale LM.png
Rekonstrukcja głowy Amtocephale. Autor: Levi bernardo [1]

Wstęp

Amtocephale to rodzaj małego przedstawiciela pachycefalozaurów, który jest - wraz z Acrotholus oraz Sinocephale - najstarszym znanym członkiem grupy Pachycephalosauridae.

Materiał kopalny

Holotyp MPC-D 100/1203 to prawie kompletna kość czołowo-ciemieniowa (frontoparietal).

Budowa

Autorzy opisu wyróżnili 6 cech odróżniających tego dinozaura grubogłowego od Prenocephale brevis i innych pachycefalozaurydów. Cechami tymi były m.in. głębokie zagłębienia (prawdopodobnie w miejscu okien skroniowych, których brak) oraz krótka kość ciemieniowa – stosunek sumy długości kości czołowo-ciemieniowej do długości kości ciemieniowej wynosi 2,44. To więcej niż u innych pachycefalozaurydów – np. u Colepiocephale lambei wynosi 2,20, natomiast u Prenocephale goodwini jedynie 1,46.

Lokalizacja i pozycja systematyczna

Skamieniałe szczątki Amtocephale spoczywały w pokładach formacji Baynshire na terenie dzisiejszej Mongolii (południowy rejon pustyni Gobi), które są datowane na początek późnej kredy. Formacja ta jest datowana na cenoman - późny santon (jakieś 99,6-83,5 milionów lat), natomiast pozostałości amtocefala spoczywały w jej wyższych warstwach (turonsanton; jakieś 93,5-83,6 milionów lat lub sam późny santon (Evans i in., 2013)). Dzięki temu jest z Acrotholus najstarszym znanym przedstawicielem Pachycephalosauridae. Wcześniej wiek formacji Baynshire datowano różnie, mieścił się on bowiem w zakresie cenoman – dolny kampan (ok. 98,5-80 Ma). Według badania Kurumadiego i in. (2020) uśredniony przedział wieku formacji Baynshire wynosi ok. 96-90 Ma.

Mimo jego starego wieku Watabe i in. (2011) oraz Evans i in. (2013) umieszczają amtocefala wśród zaawansowanych przedstawicieli pachycefalozaurydów, jak np. Prenocephale. Zobacz też: Pachycephalosauria#Kladogramy.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Amtocephale znaczy "głowa Amtgai" – miejsca, gdzie odnaleziono jego skamieniałości. Epitet gatunkowy gobiensis odnosi się do pustyni Gobi.

Spis gatunków

Amtocephale Watabe, Tsogtbaatar i Sullivan, 2011
A. gobiensis Watabe, Tsogtbaatar i Sullivan, 2011

Bibliografia

Evans D.C., Schott R.K., Larson D.W., Brown C.M. & Ryan M.J. (2013) "The oldest North American pachycephalosaurid and the hidden diversity of small-bodied ornithischian dinosaurs" Nature Communications 4:1828. DOI: 10.1038/ncomms2749

Watabe, M., Tsogtbaatar, K. & Sullivan, R.M. (2011) "A new pachycephalosaurid from the Baynshire Formation (Cenomanian-late Santonian), Gobi Desert, Mongolia". Fossil Record 3. New Mexico Museum of Natural History and Science, Bulletin 53: 489–497. [2]

  1. Skocz do góry Kurumada, Y., Aoki, S., Aoki, K., Kato, D., Saneyoshi, M., Tsogtbaatar, K., ... & Ishigaki, S. (2020). "Calcite U–Pb age of the Cretaceous vertebrate‐bearing Bayn Shire Formation in the Eastern Gobi Desert of Mongolia: Usefulness of caliche for age determination". Terra Nova, 32(4), 246-252.