Kazaklambia

Autor:

Adrian Sztuba

---

Kazaklambia
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Kazachstan (formacja Dabrazhin)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 86,3 - 83,6 Ma późna kreda (santon)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia Hadrosauridae Lambeosaurinae
Rekonstrukcja młodego osobnika Kazaklambia convincens. Autor: „Ildarotyrannus”[1].
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EFormacja Dabrazhin\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Formacja Dabrazhin\n","link":"","lat":41.7000000000000028421709430404007434844970703125,"lon":68.5,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Kazaklambia to rodzaj lambeozauryna żyjącego w późnej kredzie na terenie obecnego Kazachstanu. Dinozaur ten należy do najstarszych przedstawicieli tego kladu, wspierając pogląd o azjatyckim pochodzeniu lambeozaurynów.

Materiał kopalny

Holotyp (PIN 2230/1) to dość kompletny szkielet niedojrzałego osobnika – brakuje przedniej części czaszki, dystalnych części przednich kończyn i lewej i kończyny tylnej oraz ostatnich kręgów ogona.

Etymologia

Pierwsza część nazwy rodzajowej odnosi się do Kazachstanu, zaś "lambia" do przynależności tego rodzaju do Lambeosaurinae. Nazwa gatunkowa - convincens - pochodzi od słowa "convince" czyli „przekonanie". Odnosi się do przekonania Rozhdestvensky’ego o tym, że gatunek ten udowadnia kredowy wiek formacji Dabrazhin.

Budowa

Według Bella i Brink (2013), porównanie czaszki Kazaklambia z innymi rodzajami wskazuje na lepsze (jak na dinozaura tej wielkości) rozwinięcie grzebienia niż u innych lambeozaurynów. Może to wskazywać na podobieństwo do Parasaurolophini, u których grzebień rozwijał się dość wcześnie (choć Farke i in., 2013, stwierdzili, że Kazaklambia była pod tym względem podobna do dinozaurów należących do Lambeosaurini). Inną cechą wspólną jest kopulasta wypukłość na kości zaoczodołowej (podobnie jak u młodych Charonosaurus). Za to proporcje kości czołowej różnią się od innych lambeozaurynów oraz Parasaurolophini. Przypominają za to bazalne lambeozauryny Amurosaurus i Tsintaosaurus.

Historia badań

Szkielet tego dinozaura został znaleziony w 1961 r. Opisał go w 1968 r. Anatoly Konstantinovich Rozhdestvensky, uznając go za szkielet należący do nowego gatunku Procheneosaurus, którego nazwał Procheneosaurus convincens. Późniejsi badacze uznali jednak północnoamerykańskie gatunki za młodsze synonimy Corythosaurus spp., Lambeosaurus spp., i Hypacrosaurus stebingeri. Weishampel i Horner (1990) oraz Horner i in. (2004) uznali P. convincens za młodszy synonim Jaxartosaurus aralensis, lecz nie przedstawili żadnego uzasadnienia tej zmiany.

Maryańska i Osmólska (1981) oraz Norman i Sues (2000) zasugerowali, że konieczna może być nowa nazwa rodzajowa dla P. convincens. Nazwa ta – Kazaklambia – została utworzona w 2013 r. przez Phila Bella i Kirstin Brink.

Klasyfikacja

Ze względu na młody wiek odnalezionego osobnika Bell i Brink (2013) nie przeprowadzili analizy filogenetycznej, natomiast na podstawie cech czaszki (głównie na podstawie morfologii kości budujących grzebień oraz proporcji kości czołowej) uznali oni go za lambeozauryna.

Kazaklambia należy do najstarszych znanych lambeozaurynów. Wraz z innymi dinozaurami z Kazachstanu, Aralosaurus i Jaxartosaurus, wspiera pogląd o azjatyckim pochodzeniu Lambeosaurinae.

Spis gatunków

Kazaklambia	(Rozhdestvensky, 1968) Bell i Brink, 2013
K. convincens	(Rozhdestvensky, 1968) Bell i Brink, 2013
= Procheneosaurus convincens	Rozhdestvensky, 1968

Bibliografia

Bell, P. R., & Brink, K. S. (2013). Kazaklambia convincens comb. nov., a primitive juvenile lambeosaurine from the Santonian of Kazakhstan. Cretaceous Research, 45, 265–274. doi:10.1016/j.cretres.2013.05.003

Farke AA, Chok DJ, Herrero A, Scolieri B, Werning S (2013). Ontogeny in the tube-crested dinosaur Parasaurolophus (Hadrosauridae) and heterochrony in hadrosaurids. PeerJ 1:e182 doi:10.7717/peerj.182