Riabininohadros

Autor:

Adrian Sztuba

---

Riabininohadros
Długość	6-7 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Ukraina – Krym, góra Besh-Kosh
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 69-66 Ma późna kreda (późny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Ankylopollexia Styracosterna
Rekonstrukcja Hypselospinus. Riabininohadros mógł wyglądać podobnie. Autor: Nobu Tamura[2].
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eg\u00f3ra Besh-Kosh, Krym\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"g\u00f3ra Besh-Kosh, Krym\n","link":"","lat":44.73759400000000141517375595867633819580078125,"lon":33.91671430000000242444002651609480381011962890625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Riabininohadros to rodzaj iguanodonta należącego do kladu Styracosterna, który żył pod koniec kredy na terenie Europy.

Etymologia

Nazwa rodzajowa odnosi się do Anatola Riabinina oraz do zaklasyfikowania tego dinozaura przez Ulanskiego do hadrozaurów. Nazwa gatunkowa upamiętnia G.F. Weber, która odnalazła jego szczątki.

Materiał kopalny

Holotyp (ZGTM 1/5751-9/5751) to fragmentaryczne elementy tylnej kończyny.

Historia badań

Holotyp odkryła w 1934 r. G.F. Weber. Skamieniałości badał następnie rosyjski paleontolog - Anatoly Riabinin. Nazwał on tego dinozaura Orthomerus weberi. Jego opis ukazał się pośmiertnie, w 1945 roku. Nesov (1995) poprawił nazwę na O. weberae (pierwotna nazwa była rodzaju męskiego, a nie tak jak powinno być, żeńskiego). Przez późniejszych badaczy ten gatunek uznawany był za nomen dubium, a skamieniałości były uznawane za Hadrosauridae incertae sedis.

W 2015 r. Ulansky zaliczył O. weberae do nowego rodzaju – "Riabininohadros". Była to jednak nazwa nieważna ze względu na niespełnianie wymagań Międzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Zoologicznej. Dopiero w 2020 r. ukazał się formalny opis Riabininohadros (Lopatin i Averianov, 2020).

Budowa i klasyfikacja

Rekonstrukcja Riabininohadros jako hadrozauroida. Autor: Nobu Tamura[1].

Lopatin i in. (2018) twierdzą, że Riabininohadros mający długość ok. 6-7 m nie był karłowatym dinozaurem, co może sugerować, że dostał się na tereny obecnego Krymu (które wówczas stanowiły wyspę) dość późno (zob. też Telmatosaurus#Karłowatość). Morfologia tylnej kończyny Riabininohadros była dość niezwykła, różniąca się od innych znanych iguanodontów.

Riabinin uznał skamieniałości z Krymu za ornitopoda podobnego do Orthomerus transsylvanicus (obecnie Telmatosaurus transsylvanicus) i zaliczył do tego samego rodzaju, nazywając nowo odkryty gatunek Orthomerus weberi (obecnie R. weberae). Późniejsi badacze uznali tego dinozaura za hadrozauryda o niepewnej pozycji filogenetycznej. Ulansky (2015) uznał go za hadrozauryda, zaś Lopatin i Averianov (2020) za nie-hadrozauroidowego styracosterna.

Spis gatunków

Riabininohadros	Lopatin i Averianov, 2020
R. weberae	(Riabinin, 1945) Lopatin i Averianov, 2020
=Orthomerus weberi	Riabinin, 1945
=Orthomerus weberae	(Riabinin, 1945) Nesov, 1995

Bibliografia

Lopatin, A.V., Averianov, A.O., & Alifanov, V.R. (2018). „New Data on Dinosaurs of the Crimean Peninsula", Dokl. Biol. Sci., 482: 206–209

Lopatin, A. V., & Averianov, A. O. (2020). „Riabininohadros, a New Genus for the Ornithischian Dinosaur Orthomerus weberae (Ornithopoda, Iguanodontia) from the Late Cretaceous of Crimea”. Paleontological Journal, 54(3), 320–322. doi:10.1134/s0031030120030089

Nessov, L.A. (1995). "Dinozavri severnoi Yevrazii: Novye dannye o sostave kompleksov, ekologii i paleobiogeografii". Institute for Scientific Research on the Earth's Crust, St. Petersburg State University (in Russian): 1–156.

Ulansky, R. E. (2015). „Riabininohadros, a new genus for hadrosaur from Maastrichtian of Crimea, Russia”. Dinologia, 10 pp.