Isanosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Isanosaurus''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Marcin Szermański Tomasz Glowienke | [...”) |
|||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
[[Tomasz Glowienke]] | [[Tomasz Glowienke]] | ||
| [[Adrian Tkocz]] | | [[Adrian Tkocz]] | ||
| + | [[Mateusz Tałanda]] | ||
| + | |||
[[Maciej Ziegler]] | [[Maciej Ziegler]] | ||
|} | |} | ||
| Linia 18: | Linia 20: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | >6,5 m | + | | > 6,5 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| Linia 29: | Linia 31: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | <small>[[późny trias]] (późny [[noryk]] | + | | <small>[[późny trias]] (późny [[noryk]] lub [[retyk]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 41: | Linia 43: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Isanosaurus_attavipachi_femur.JPG|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Isanosaurus_attavipachi_femur.JPG|400px|]] | ||
| − | <small>Kość udowa isanozaura. Źródło: [[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Isanosaurus_attavipachi_femur.JPG]]<br /> | + | <small>Kość udowa isanozaura. Źródło: [[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Isanosaurus_attavipachi_femur.JPG]]<br /></small> |
| + | |- | ||
| + | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
| + | |- | ||
| + | | colspan=2 | | ||
| + | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| + | 16.3° N, 102.0° E|Chaiyaphum | ||
| + | </display_points> | ||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Isanosaurus'' jest jednym z najwcześniejszych zauropodów. W momencie jego naukowego opisu ([[2000]] rok) uznawany był nawet za najstarszego przedstawiciela swojej grupy. Obecnie wiemy jednak, że zauropody żyły jeszcze wcześniej - m.in. ''[[Antetonitrus]]''. Żył w południowo - wschodniej Azji (dzisiejsza Tajlandia), w [[późny trias|późnym triasie]]. Prawdopodobnie żywił się wysoko rosnącą roślinnością, niedostępną dla większości nie tylko innych, ówczesnych dinozaurów, a także dla przedstawicieli pozostałych rzędów gadów. | + | ''Isanosaurus'' jest jednym z najwcześniejszych zauropodów. W momencie jego naukowego opisu ([[2000]] rok) uznawany był nawet za najstarszego przedstawiciela swojej grupy. Obecnie wiemy jednak, że zauropody żyły jeszcze wcześniej - m.in. ''[[Antetonitrus]]''. Żył w południowo - wschodniej Azji (dzisiejsza [[Tajlandia]]), w [[późny trias|późnym triasie]]. Prawdopodobnie żywił się wysoko rosnącą roślinnością, niedostępną dla większości nie tylko innych, ówczesnych dinozaurów, a także dla przedstawicieli pozostałych rzędów gadów. |
==Materiał kopalny i wymiary== | ==Materiał kopalny i wymiary== | ||
| − | [[Holotyp]] | + | [[Holotyp]] to 1 kręg szyjny, 1 kręg grzbietowy i 6 trzonów kręgów ogonowych, łuk neuralny tylnego kręgu grzbietowego, 2 szewrony, fragmentaryczne żebra, prawa płytka mostkowa, prawa kość łopatkowa i lewa kość udowa. Zostały one odnalezione w [[1998]] roku. |
| − | + | Wg [[Eric Buffetaut|Buffetauta]] i in. ([[2002]]) [[holotyp]] liczył prawdopodobnie około 6,5 m długości, lecz nie osiągnął jeszcze maksymalnej wielkości. [[Gregory Paul]] ([[2010]]) i [[Thomas Holtz]] ([[2012]]) szacują go odpowiednio na aż 13-17 m i ok. 7 ton. | |
| + | |||
| + | Być może dystalna część kości kulszowej (opisana przez [[Eric Buffetaut|Buffetauta]] w [[1995]] roku jako skamielina należąca do nieznanego i masywnego "prozauropoda") należy do isanozaura. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 66: | Linia 77: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| + | Buffetaut, E., Suteethorn, V., Cuny, G., Tong, H., Le Loeuff, J., Khansubha, S. & Jongautchariyakul, S. (2000) The earliest known sauropod dinosaur. „Nature”. 407, 72–74 [[DOI: 10.1038/35024060]] | ||
| + | |||
Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Cuny, G., Tong, H. & Khansubha, S. (2002) A review of the sauropod dinosaurs of Thailand. W: N. Mantajit (red.): Proceedings of the Symposium on the Geology of Thailand. Bangkok: Department of Mineral Resources, 95–101 [http://www.academia.edu/397937/A_review_of_the_sauropod_dinosaurs_of_Thailand] | Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Cuny, G., Tong, H. & Khansubha, S. (2002) A review of the sauropod dinosaurs of Thailand. W: N. Mantajit (red.): Proceedings of the Symposium on the Geology of Thailand. Bangkok: Department of Mineral Resources, 95–101 [http://www.academia.edu/397937/A_review_of_the_sauropod_dinosaurs_of_Thailand] | ||
Wersja z 20:24, 21 mar 2015
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Adrian Tkocz |
| Isanosaurus (isanozaur) | |
|---|---|
| Długość: | > 6,5 m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Tajlandia - prowincja Chaiyaphum |
| Czas występowania | późny trias (późny noryk lub retyk) |
| Systematyka | Dinosauria |
Kość udowa isanozaura. Źródło: [[1]] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Isanosaurus jest jednym z najwcześniejszych zauropodów. W momencie jego naukowego opisu (2000 rok) uznawany był nawet za najstarszego przedstawiciela swojej grupy. Obecnie wiemy jednak, że zauropody żyły jeszcze wcześniej - m.in. Antetonitrus. Żył w południowo - wschodniej Azji (dzisiejsza Tajlandia), w późnym triasie. Prawdopodobnie żywił się wysoko rosnącą roślinnością, niedostępną dla większości nie tylko innych, ówczesnych dinozaurów, a także dla przedstawicieli pozostałych rzędów gadów.
Materiał kopalny i wymiary
Holotyp to 1 kręg szyjny, 1 kręg grzbietowy i 6 trzonów kręgów ogonowych, łuk neuralny tylnego kręgu grzbietowego, 2 szewrony, fragmentaryczne żebra, prawa płytka mostkowa, prawa kość łopatkowa i lewa kość udowa. Zostały one odnalezione w 1998 roku.
Wg Buffetauta i in. (2002) holotyp liczył prawdopodobnie około 6,5 m długości, lecz nie osiągnął jeszcze maksymalnej wielkości. Gregory Paul (2010) i Thomas Holtz (2012) szacują go odpowiednio na aż 13-17 m i ok. 7 ton.
Być może dystalna część kości kulszowej (opisana przez Buffetauta w 1995 roku jako skamielina należąca do nieznanego i masywnego "prozauropoda") należy do isanozaura.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Isanosaurus znaczy "jaszczur z Isan" (północno-wschodni region Tajlandii). Natomiast człon nazwy gatunkowej attavipachi upamiętnia P. Attavipacha, byłego dyrektora Generalnego Departamentu Zasobów Mineralnych Tajlandii.
Spis gatunków
| Isanosaurus | Buffetaut, Suteethorn, Cuny, Tong, Le Loeuff, Khansubha i Jongautchariyakul, 2000 |
|---|---|
| I. attavipachi | Buffetaut, Suteethorn, Cuny, Tong, Le Loeuff, Khansubha i Jongautchariyakul, 2000 |
Bibliografia
Buffetaut, E., Suteethorn, V., Cuny, G., Tong, H., Le Loeuff, J., Khansubha, S. & Jongautchariyakul, S. (2000) The earliest known sauropod dinosaur. „Nature”. 407, 72–74 DOI: 10.1038/35024060
Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Cuny, G., Tong, H. & Khansubha, S. (2002) A review of the sauropod dinosaurs of Thailand. W: N. Mantajit (red.): Proceedings of the Symposium on the Geology of Thailand. Bangkok: Department of Mineral Resources, 95–101 [2]
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [3]
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
Upchurch P., Barrett P.M. & Dodson P. (2004) Sauropoda. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Yates, A.M. & Kitching, J.M. (2003) The earliest known sauropod dinosaur and the first steps towards sauropod locomotion. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences”. 270 (1525), 1753–1758 DOI: 10.1098/rspb.2003.2417
![[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Isanosaurus_attavipachi_femur.JPG){kind=link}