Riojasaurus

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański	Mateusz Tałanda

---

Riojasaurus (riojazaur)
Długość:	ok. 10 m
Masa:	? t
Miejsce występowania:	Argentyna - La Rioja, San Juan (górne pokłady formacji Los Colorados)
Czas występowania	217-213 Ma późny trias (późny noryk)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Riojasauridae
Rekonstrukcja ciała riojazaura.
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Riojasaurus to jeden z największych zauropodomorfów żyjących w triasie, a którego długość wynosi około 10 metrów. Rozmiarami ustępuje Melanorosaurus, który przez niektórych naukowców jest uważany za jego bliskiego krewnego. Do rodzaju Riojasaurus należy tylko jeden gatunek, R. incertus, opisany przez Bonapartego. Jego odkrycie i nazwę przedstawił ów badacz na międzynarodowym sympozjum w Buenos Aires, które było poświęcone geologii południowych kontynentów. Odbyło się ono w październiku 1967 roku, ale nazwa tego dinozaura stała się ważna dwa lata później, gdy ukazała się oficjalna publikacja materiałów z tego sympozjum. Podobna sytuacja była z nazwą Strenusaurus - rzekomym drugim prozauropodem opisanym wraz z riojazaurem. Później jednak, w 1971 roku, sam odkrywca doszedł do wniosku, że oba reprezentują ten sam gatunek.

Materiał kopalny

Na holotyp o numerze PVL 3808 składa się duża część szkieletu, któremu brakuje czaszki, żuchwy, 6 kręgów przedkrzyżowych, niektórych kręgów ogonowych, obu łopatek, kości kulszowej i kości kończyny przedniej.

Hypodigm to artykulowany osobnik z czaszką i dolną szczęką (Bonaparte, 1972).

Łącznie znaleziono więcej niż 20 mniej lub bardziej kompletnych szkieletów.

W 1978 roku Bonaparte opisał niekompletną stopę i fragment ogona prozauropoda z innej argentyńskiej formacji. Uznał je za kości riojazaura. Późniejsi badacze zaprzeczyli temu. Ich zdaniem te kości są niediagnostyczne, a jedynym znanym dinozaurem stamtąd jest lejezaur.

Budowa

Porównanie rozmiarów riojazaura i człowieka.

Odlew czaszki riojazaura z widocznym pierścieniem twardówkowym w oczodole.

Duży triasowy roślinożerca posiadający wydłużoną szyję. Cztery kończyny podobne do nóg słoni, na których wszystkich się prawdopodobnie poruszał, ciało masywne. Kręgi szyjne puste w środku, co było cechą niespotykaną nawet u pierwszych zauropodów. Czaszka mała, wąska, wydłużona. Górna szczęka posiadała 29 zębów, z czego 5 z przodu pyska.

Prawdopodobnie poruszał się na wszystkich czterech kończynach, ale nie można wykluczyć także jego dwunożności, lecz ta raczej była bardzo ograniczona z racji jego budowy i wielkości.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Riojasaurus znaczy "jaszczur z La Rioja", miejsca, gdzie został znaleziony jego holotyp.

Krewni riojazaura

Bonaparte zaklasyfikował początkowo riojazaura do rodziny Melanosauridae.

Spis gatunków

Riojasaurus	Bonaparte, 1969
="Riojasaurus"	Bonaparte, 1967	nomen nudum
=Strenusaurus	Bonaparte, 1969
="Strenusaurus"	Bonaparte, 1967	nomen nudum
R. incertus	Bonaparte, 1969
="R. incertus"	Bonaparte, 1967	nomen nudum
=Strenusaurus procerus	Bonaparte, 1969
="S. procerus"	Bonaparte, 1967	nomen nudum

Bibliografia

Apaldetti, C., Martinez, R.N., Alcober, O.A., Pol, D. 2011. A New Basal Sauropodomorph (Dinosauria: Saurischia) from Quebrada del Barro Formation (Marayes-El Carrizal Basin), Northwestern Argentina. PLoS ONE, t. 6, nr 11, str. e26964. doi:10.1371/journal.pone.0026964

Bonaparte, J.F. 1969. Dos nuevas "faunas" de reptiles triásicos de Argentina. W: Gondwana Stratigraphy. IUGS Symposium, Buenos Aires, str. 283-306.

Bonaparte, J.F. 1971. Los tetrapodos del sector superior de la formacion Los Colorados, La Rioja, Argentina (Triásico Superior): I Parte. Universidad Nacional de Tucumán, Fundación e Instituto Miguel Lillo.

https://en.wikipedia.org/wiki/Riojasaurus

http://fossilworks.org/bridge.pl?action=taxonInfo&taxon_no=38649&is_real_user=1