Sarmientosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
(uzupełnienie) |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
| Korekta: | | Korekta: | ||
|- | |- | ||
| − | | [[Marcin Szermański]] | + | | [[Marcin Szermański]], [[Mateusz Tałanda]] |
| − | | [[Maciej Ziegler | + | | [[Maciej Ziegler]] |
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | <small>[[późna kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]])</small> | + | | 100-90 [[Ma]] |
| + | |||
| + | <small>[[późna kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| [[Dinosauria]] | | [[Dinosauria]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
|} | |} | ||
| − | ==Wstęp== | + | == Wstęp == |
| − | ''Sarmientosaurus'' to kolejny [[tytanozaur]] z terenów dzisiejszej [[Argentyna|Argentyny]]. Żył na tych terenach w późnej kredzie. Znany jest nauce m.in. z prawie kompletnej czaszki, co jest dość dużą rzadkością wśród kredowych zauropodów. Według autorów opisu tego długoszyjego dinozaura, jest on [[bazalny]]m przedstawicielem [[klad]]u [[Lithostrotia]]. | + | ''Sarmientosaurus'' to kolejny [[tytanozaur]] z terenów dzisiejszej [[Argentyna|Argentyny]]. Żył na tych terenach w późnej kredzie. Znany jest nauce m.in. z prawie kompletnej czaszki, co jest dość dużą rzadkością wśród kredowych zauropodów. Według autorów opisu tego długoszyjego dinozaura, jest on [[bazalny]]m przedstawicielem [[klad]]u [[Lithostrotia]]. Może się okazać w przyszłości, że jest to tak na prawdę kolejny osobnik [[Epachthosaurus|epachtozaura]]. Te dwa dinozaury są znane z różnych części szkieletu, a występowały w tym samym czasie na tym samym terenie. |
| − | ==Materiał kopalny== | + | == Materiał kopalny == |
| − | [[Holotyp]] oznaczony numerem katalogowym MDT-PV 2 to [[artykułowany]] szkielet na którego składają się: prawie kompletna czaszka, częściowy obrotnik z prawym żebrem szyjnym, fragmentaryczne | + | [[Plik:Sarmientosaurus skull views.PNG|300px|thumb|right|Zdjęcia i rysunki czaszki sarmientozaura od przodu, od tyłu i w widoku tylnym lekko od góry.]] |
| + | [[Holotyp]] oznaczony numerem katalogowym MDT-PV 2 to [[artykułowany]] szkielet na którego składają się: prawie kompletna czaszka, częściowy [[axis|obrotnik]] z prawym żebrem szyjnym, fragmentaryczne [[kręg]]i szyjne nr 3, 5 i 7, prawie kompletny nr 6 (z jego prawym żebrem) i część skostniałego ścięgna szyjnego. | ||
| − | ==Etymologia== | + | == Etymologia == |
Nazwa [[rodzaj]]owa tego zauropoda znaczy "jaszczur z Sarmiento" - miasta i departamentu, gdzie znaleziono jego skamieniałości. Drugi człon nazwy naukowej, tzw. epitet gatunkowy, honoruje doktora Eduarda Musacchio. | Nazwa [[rodzaj]]owa tego zauropoda znaczy "jaszczur z Sarmiento" - miasta i departamentu, gdzie znaleziono jego skamieniałości. Drugi człon nazwy naukowej, tzw. epitet gatunkowy, honoruje doktora Eduarda Musacchio. | ||
| − | ==Spis gatunków== | + | == Paleoekologia == |
| + | W otoczeniu sarmientozaura żyły inne zauropody: [[Katepensaurus|katepenzaur]], [[Drusilasaura|drusilazaura]], [[Epachthosaurus|epachtozaur]] i być może [[Andesaurus|andezaur]]. Do grona roślinożernych dinozaurów należał także [[Notohypsilophodon|notohypsilofodon]]. Oprócz nich występowały drapieżne [[Aniksosaurus|aniksozaur]] i [[Xenotarsosaurus|ksenotarsozaur]]. Inne zwierzęta to [[Pterosauria|pterozaury]], krokodyle, żółwie ''Bonapartemys bajobarrealis'' i ''Prochelidella argentinae'' oraz ryby. | ||
| + | |||
| + | == Paleobiologia == | ||
| + | [[Plik:Cranium of Sarmientosaurus.PNG|300px|thumb|right|Zdjęcia i rysunek czaszki sarmientozaura od bocznej strony.]] | ||
| + | [[Plik:Right mandibular ramus of Sarmientosaurus.PNG|300px|thumb|right|Prawa żuchwa sarmientozaura.]] | ||
| + | Jego szyja była zwykle ustawiona poziomo jak u diplodoka, czy nigerzaura. Budowa ucha wewnętrznego oraz kłykcia potylicznego wskazują, że głowa była skierowana ku dołowi. Taka postawa ułatwiała zrywanie niskiej roślinności, która była źródłem pożywienia sarmientozaura. [[Cenoman]] był czasem, gdy rośliny kwiatowe zaczęły dominować w ekosystemach lądowych. Prawdopodobnie to one były główną częścią diety tego dinozaura, choć nie mógł on gardzić także paprociami i sagowcami. Skały z kośćmi sarmientozaura dostarczyły skamieniałego drewna araukarii o nazwie ''Agathoxylon'', a także pyłków roślin kwiatowych ''Liliacidites'', ''Nyssapollenites'', ''Rousea'', ''Tricolpites'' i ''Verrutricolpites''. Budowa tego drewna wskazuje na słabą sezonowość, bo rosło ono w podobnym tempie przez cały rok. Klimat był prawdopodobnie wilgotny, tropikalny. | ||
| + | |||
| + | Podobnie jak inne zauropody, sarmientozaur połykał zerwane części roślin niemal w całości. Pokarmu prawie nie przeżuwał, bo jego szczęki były zdolne się poruszać tylko w płaszczyźnie góra-dół. Przednie zęby były skierowane nieco do przodu, co mogło pomagać w odcinaniu chwytanych części roślin. | ||
| + | |||
| + | == Spis gatunków == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V|''Sarmientosaurus''}} | | {{V|''Sarmientosaurus''}} | ||
| {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Matthew Lamanna|Lamanna]], [[Fernando Novas|Novas]], [[Ryan Ridgely|Ridgely]], [[Gabriel Casal|Casal]], [[Javier Martínez|Martínez]], [[Javier Vita|Vita]]}} i {{Kpt|[[Lawrence Witmer|Witmer]]}}, [[2016]] | | {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Matthew Lamanna|Lamanna]], [[Fernando Novas|Novas]], [[Ryan Ridgely|Ridgely]], [[Gabriel Casal|Casal]], [[Javier Martínez|Martínez]], [[Javier Vita|Vita]]}} i {{Kpt|[[Lawrence Witmer|Witmer]]}}, [[2016]] | ||
|- | |- | ||
| − | | {{V|'' | + | | {{V|''Sarmientosaurus musacchioi''}} |
| − | | {{Kpt|Martínez, Lamanna, Novas, Ridgely, Casal, Martínez, Vita}} i {{Kpt|Witmer}}, 2016 | + | | {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Matthew Lamanna|Lamanna]], [[Fernando Novas|Novas]], [[Ryan Ridgely|Ridgely]], [[Gabriel Casal|Casal]], [[Javier Martínez|Martínez]], [[Javier Vita|Vita]]}} i {{Kpt|[[Lawrence Witmer|Witmer]]}}, [[2016]] |
|} | |} | ||
Wersja z 13:53, 5 maj 2017
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański, Mateusz Tałanda | Maciej Ziegler |
| Sarmientosaurus (sarmientozaur) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Argentyna - Chubut
(formacja Bajo Barreal - niższe ogniwo) |
| Czas występowania | 100-90 Ma
późna kreda (cenoman - turon) |
| Systematyka | Dinosauria |
Czaszka Sarmientosaurus musacchioi. Zmodyfikowano z Martínez i in. (2016). | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Sarmientosaurus to kolejny tytanozaur z terenów dzisiejszej Argentyny. Żył na tych terenach w późnej kredzie. Znany jest nauce m.in. z prawie kompletnej czaszki, co jest dość dużą rzadkością wśród kredowych zauropodów. Według autorów opisu tego długoszyjego dinozaura, jest on bazalnym przedstawicielem kladu Lithostrotia. Może się okazać w przyszłości, że jest to tak na prawdę kolejny osobnik epachtozaura. Te dwa dinozaury są znane z różnych części szkieletu, a występowały w tym samym czasie na tym samym terenie.
Materiał kopalny
Holotyp oznaczony numerem katalogowym MDT-PV 2 to artykułowany szkielet na którego składają się: prawie kompletna czaszka, częściowy obrotnik z prawym żebrem szyjnym, fragmentaryczne kręgi szyjne nr 3, 5 i 7, prawie kompletny nr 6 (z jego prawym żebrem) i część skostniałego ścięgna szyjnego.
Etymologia
Nazwa rodzajowa tego zauropoda znaczy "jaszczur z Sarmiento" - miasta i departamentu, gdzie znaleziono jego skamieniałości. Drugi człon nazwy naukowej, tzw. epitet gatunkowy, honoruje doktora Eduarda Musacchio.
Paleoekologia
W otoczeniu sarmientozaura żyły inne zauropody: katepenzaur, drusilazaura, epachtozaur i być może andezaur. Do grona roślinożernych dinozaurów należał także notohypsilofodon. Oprócz nich występowały drapieżne aniksozaur i ksenotarsozaur. Inne zwierzęta to pterozaury, krokodyle, żółwie Bonapartemys bajobarrealis i Prochelidella argentinae oraz ryby.
Paleobiologia
Jego szyja była zwykle ustawiona poziomo jak u diplodoka, czy nigerzaura. Budowa ucha wewnętrznego oraz kłykcia potylicznego wskazują, że głowa była skierowana ku dołowi. Taka postawa ułatwiała zrywanie niskiej roślinności, która była źródłem pożywienia sarmientozaura. Cenoman był czasem, gdy rośliny kwiatowe zaczęły dominować w ekosystemach lądowych. Prawdopodobnie to one były główną częścią diety tego dinozaura, choć nie mógł on gardzić także paprociami i sagowcami. Skały z kośćmi sarmientozaura dostarczyły skamieniałego drewna araukarii o nazwie Agathoxylon, a także pyłków roślin kwiatowych Liliacidites, Nyssapollenites, Rousea, Tricolpites i Verrutricolpites. Budowa tego drewna wskazuje na słabą sezonowość, bo rosło ono w podobnym tempie przez cały rok. Klimat był prawdopodobnie wilgotny, tropikalny.
Podobnie jak inne zauropody, sarmientozaur połykał zerwane części roślin niemal w całości. Pokarmu prawie nie przeżuwał, bo jego szczęki były zdolne się poruszać tylko w płaszczyźnie góra-dół. Przednie zęby były skierowane nieco do przodu, co mogło pomagać w odcinaniu chwytanych części roślin.
Spis gatunków
| Sarmientosaurus | Martínez, Lamanna, Novas, Ridgely, Casal, Martínez, Vita i Witmer, 2016 |
| Sarmientosaurus musacchioi | Martínez, Lamanna, Novas, Ridgely, Casal, Martínez, Vita i Witmer, 2016 |
Bibliografia
Martínez, R.D.F., Lamanna, M.C., Novas, F.E., Ridgely, R.C., Casal, G.A., Martínez, J.E, Vita, J.R. & Witmer, L.M. (2016) A Basal Lithostrotian Titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) with a Complete Skull: Implications for the Evolution and Paleobiology of Titanosauria. PLoS ONE 11(4): e0151661. doi:10.1371/journal.pone.0151661
