Scolosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „ Opis do weryfikacji {{DISPLAYTITLE:''Scolosaurus''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Janusz Mermer [[Marci...”) |
m (+ <References/>) |
||
| (Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Scolosaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Scolosaurus''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Janusz Mermer]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Marcin Szermański]], [[Kamil Kamiński]] |
| − | + | |nazwa = ''Scolosaurus'' (skolozaur) | |
| − | + | |długość = > 6 m | |
| − | + | |wysokość = | |
| − | [[Marcin Szermański]] | + | |masa = ok. 2 t |
| − | | | + | |dieta = |
| − | + | |miejsce = | |
| − | + | '''''S. cutleri'''''<br> | |
| − | + | [[Kanada]]<br> | |
| − | + | <small>[[Alberta]]<br> | |
| − | + | ([[formacja]] [[Oldman]] / [[Dinosaur Park]])</small> | |
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <small>( | + | ?[[USA]] <br> |
| − | + | <small>Montana<br> | |
| − | + | ([[formacja]] [[Two Medicine]])</small> | |
| − | + | <hr> | |
| − | + | '''''S. thronus'''''<br> | |
| − | | 76 | + | [[Kanada]]<br> |
| − | + | <small>[[Alberta]]<br> | |
| − | <small> | + | ([[formacja]] [[Dinosaur Park]])</small> |
| − | | | + | |czas = {{Występowanie|77|75}} |
| − | + | ok. 77-76 ?(75) [[Ma]]<br> | |
| − | + | <small>[[późna kreda]] (wczesny/późny [[kampan]])</small> | |
| + | |systematyka = | ||
| + | [[Dinosauria]] | ||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| Linia 50: | Linia 37: | ||
[[Ankylosaurinae]] | [[Ankylosaurinae]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | [[Ankylosaurini]]<ref>Rivera-Sylva, H. E., Frey, E., Stinnesbeck, W., Carbot-Chanona, G., Sanchez-Uribe, I. E., & Guzmán-Gutiérrez, J. R. (2018) "Paleodiversity of Late Cretaceous Ankylosauria from Mexico and their phylogenetic significance" Swiss Journal of Palaeontology, 137(1), 83-93. [[doi:10.1007/s13358-018-0153-1]]</ref> | ||
| + | |grafika = Scolosaurus.jpg | ||
| + | |podpis = Czaszka osobnika przypisanego TMP 2001.42.19 (pierwotnie opisanego jako ''[[Oohkotokia]] horneri''). Źródło: Arbour i Currie, 2013. | ||
| + | |PorównanieGrupa = Ankylosauridae | ||
| + | |PorównanieDługość = 6 | ||
| + | |mapa = | ||
| + | <display_points type="terrain" zoom=3> | ||
| + | 50.75° N, 111.48° W~formacja [[Dinosaur Park]] lub [[Oldman]], stanowisko nr Q080, Dinosaur Provincial Park, Alberta, [[Kanada]]~<small>Holotyp ''S. cutleri'' NHMUK R5161. | ||
| + | 48.52° N, 112.92° W~formacja [[Two Medicine]], hrabstwo Glacier, Montana, [[USA]]~<small>?Materiał dopisany (=cały(?) materiał należący do ''Oohkotokia''). | ||
| + | </display_points> | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
''Scolosaurus cutleri'' to północnoamerykański, póżnokredowy przedstawiciel [[Ankylosauridae]], przez wiele lat uważany za [[młodszy synonim]] ''[[Euoplocephalus]] tutus''. Może być [[starszy synonim|starszym synonimem]] ''[[Oohkotokia]] horneri''. | ''Scolosaurus cutleri'' to północnoamerykański, póżnokredowy przedstawiciel [[Ankylosauridae]], przez wiele lat uważany za [[młodszy synonim]] ''[[Euoplocephalus]] tutus''. Może być [[starszy synonim|starszym synonimem]] ''[[Oohkotokia]] horneri''. | ||
| − | ''S. cutleri'' to duży ankylozauryd – wg [[Paul Penkalski|Penkalskiego]] [[holotyp]]owy okaz NHMUK R5161 osiągał większe rozmiary niż jakikolwiek kampański, północnoamerykański przedstawiciel [[Ankylosauridae]], wliczając wszystkie pewne okazy ''[[Euoplocephalus]]''. Tak jak jego krewni zapewne posiadał kostną maczugę na końcu ogona (nie zachowała się u [[holotyp]]u). Ze względu na dobry stan zachowania, holotyp ''S. cutleri'' był głównym źródłem wiedzy przy rekonstruowaniu pancerza euoplocefala gdy oba gatunki uznawano za [[synonim]]y, co oznacza że większość jego rekonstrukcji w istocie przedstawia skolozaura. | + | ''S. cutleri'' to duży ankylozauryd – wg [[Paul Penkalski|Penkalskiego]] [[holotyp]]owy okaz NHMUK R5161 osiągał większe rozmiary niż jakikolwiek kampański, północnoamerykański przedstawiciel [[Ankylosauridae]], wliczając wszystkie pewne okazy ''[[Euoplocephalus]]''. Tak jak jego krewni zapewne posiadał kostną maczugę na końcu ogona (nie zachowała się u [[holotyp]]u). Ze względu na dobry stan zachowania, holotyp ''S. cutleri'' był głównym źródłem wiedzy przy rekonstruowaniu pancerza euoplocefala gdy oba gatunki uznawano za [[synonim]]y, co oznacza że większość jego rekonstrukcji w istocie przedstawia skolozaura. |
| + | |||
| + | ==Budowa== | ||
| + | {{Szablon: diagnoza}} | ||
| + | Skolozaura wyróżniają między innymi: pierwszy kostny półpierścień chroniący szyję (jedyny element wspólny holotypów ''S. cutleri'' i ''[[Euoplocephalus]] tutus'') jest szeroki, po bokach znajdują się dwie osteodermy niewystające poza obręb półpierścienia, a w górnej części dwie powierzchnie poprzecinane licznymi bruzdami – zapewne ślad po osteodermach, które odpadły (u ''E. tutus'' ten element jest wąski z czterema owalnymi osteodermani wystającymi poza tylną i przednią krawędź); rozwarcie kości biodrowych mniejsze niż u innych ankylozaurydów; sigmokształtna kość promieniowa; porowata powierzchnia osteoderm; osteodermy stożkowate lub półkuliste, pozbawione kila (Arbour i Currie, 2013). Penkalski (2018) scharakteryzował skolozaura jako dużego ankylozauryda o szerokim pysku, z małą płytą kostną na kościach nosowych i dużą płytą na pysku. Inne wyróżniające go cechy dotyczą budowy rogów na kości łuskowej, zębów i kłykci potylicznych. Od innych ankylozaurydów z Alberty różnił się kształtem osteoderm pokrywających okolice lędźwi, kości krzyżowej i przedniej części ogona. | ||
| + | |||
| + | ==Odkrycie i historia== | ||
| + | [[Holotyp]] ''Scolosaurus'' został znaleziony przez Williama Cutlera w [[1914]] roku, na terenie dzisiejszego Dinosaur Provincial Park. Istnieją wątpliwości co do dokładnego miejsca, dlatego nie jest pewne z której formacji pochodzą. Rok później okaz przewieziono do Londynu. W [[1928]] roku został opisany i nazwany przez [[Franz Nopcsa|Franza Nopcsę]]. [[Walter Coombs|Coombs]] ([[1971]], [[1978]]) uznał ''S. cutleri'' oraz ''[[Dyoplosaurus]] acutosquameus'' i ''[[Anodontosaurus]] lambei'' za [[młodszy synonim|młodsze synonimy]] ''[[Euoplocephalus]] tutus'', co zostało powszechnie zaakceptowane, choć on sam wyrażał wątpliwości. [[Kenneth Carpenter|Carpenter]] w [[1982]] roku zrekonstruował budowę pancerza euoplocefala bazując na [[holotyp]]ie skolozaura. [[Paul Penkalski|Penkalski]] i [[William Blows|Blows]] ([[2013]]) wykazali ważność gatunku ''S. cutleri''. Ponadto Penkalski ([[2013]]) stwierdza, że ''Scolosaurus cutleri'' jest odrębny stratygraficznie od ''[[Anodontosaurus]] lambei'', ''[[Euoplocephalus]] tutus'' i nowo opisanej przez siebie ''[[Oohkotokia]] horneri''. W tym samym roku oraz 2 lata później [[Victoria Arbour|Arbour]] i [[Philip Currie|Currie]] potwierdzili odrębność skolozaura, uznając jednak ''[[Oohkotokia]] horneri'' za jego [[młodszy synonim]]. W [[2018]] roku Penkalski ponownie uznał ''[[Oohkotokia]]'' za ważny rodzaj. W tej samej pracy opisał on również drugi [[gatunek]] skolozaura, ''Scolosaurus thronus'' z późnej [[kreda|kredy]] [[Kanada|Kanady]]. | ||
| + | |||
| + | ==Etymologia== | ||
| + | Nazwa ''Scolosaurus'' oznacza "kolczastego jaszczura" (od greckiego σκῶλος/''skolos''). Epitet gatunkowy ''cutleri'' honoruje jego odkrywcę Williama Cutlera. Epitet drugiego gatunku ''thronus'' pochodzi z łaciny i oznacza „podwyższone siedzenie” lub „tron”, w nawiązaniu do jego pozycji stratygraficznej (górne warstwy formacji Dinosaur Park). | ||
| + | |||
| + | ==Gatunki== | ||
| + | ===''S. cutleri''=== | ||
| + | '''Miejsce:''' [[Kanada]] – Alberta, wyższe pokłady formacji [[Oldman]] lub niższe pokłady formacji [[Dinosaur Park]]; ? [[USA]] – Montana, wyższe pokłady formacji [[Two Medicine]]. | ||
| + | |||
| + | '''Czas:''' ok. 77-76,5 ?(75) [[Ma]] | ||
| − | + | '''Materiał kopalny:''' [[Holotyp]] o numerze NHMUK R5161 to prawie kompletny, artykułowany szkielet; brakuje czaszki, dystalnej części ogona i pewnych elementów kończyn. Jest to jeden z najbardziej kompletnych znanych ankylozaurów. | |
| − | [[Holotyp]] o numerze NHMUK R5161 to prawie kompletny, artykułowany szkielet; brakuje czaszki, dystalnej części ogona i pewnych elementów kończyn. Jest to jeden z najbardziej kompletnych znanych ankylozaurów. | ||
Materiał przypisany: | Materiał przypisany: | ||
| − | MOR 433 - czaszka i fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, zawierający m.in. niekompletne kręgi (1 szyjny, krzyżowe i 1 ogonowy), kość łopatkową, fragmentaryczne żebra i osteodermy (= [[holotyp]] ''[[Oohkotokia]] horneri''. | + | MOR 433 - czaszka i fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, zawierający m.in. niekompletne kręgi (1 szyjny, krzyżowe i 1 ogonowy), kość łopatkową, fragmentaryczne żebra i osteodermy (= [[holotyp]] ''[[Oohkotokia]] horneri'', nie wszyscy się zgadzają z synonimizacją, zob. dalej); FPDM V-31 - częściowa czaszka oraz częściowo zrekonstruowany i złożony szkielet.; NSM PV 20381 - czaszka, kręgi grzbietowe i ogonowe, żebra, obie łopatki, obie k. biodrowe, częściowe k. kulszowe oraz obie k. udowe, piszczelowe i strzałkowe; TMP 2001.42.19 - czaszka, częściowy kostny półpierścień szyjny, kręgi grzbietowe, krzyżowe, ogonowe wliczając kompletną maczugę ogonową, lewa k. ramienna, lewa łopatka, prawa k. udowa, obie k. piszczelowe i osteodermy; USNM 7943 (powiązane ze sobą osteodermy, tworzące "pierścień", znaleziony na północ od Milk River, niedaleko Landslide Butte w hrabstwie Glacier ([[Charles Gilmore|Gilmore]], [[1917]])). Wg Penkalskiego (2018) wszystkie te okazy, z wyjątkiem holotypu, należą do ''O. horneri''. Zamiast tego przypisał on do ''S. cutleri'' okaz AMNH 5404, wcześniej zaliczany do ''[[Euoplocephalus]] tutus'' (czaszka, kręgi, żebra, łopatka, k. ramieniowe, k. promieniowe, k. kulszowa, k. biodrowa, prawa k, udowa, k. piszczelowa, k. strzałkowa, osteodermy). |
| − | + | '''Chatakterystyka:''' Gatuenk typowy skolozaura. Wyróżniał się oraz dziewięcioma kręgami krzyżowymi oraz ich budową. | |
| − | + | ===''S. thronus''=== | |
| + | '''Miejsce:''' [[Kanada]] – Alberta, wyższe pokłady formacji formacji [[Dinosaur Park]] | ||
| − | + | '''Czas:''' ok. 76 [[Ma]] | |
| − | + | '''Materiał kopalny:''' [[Holotyp]] (okaz ROM 1930 razem z CMN 842, wcześniej zaliczany do ''[[Euoplocephalus]] tutus''): czaszka, trzy kręgi grzbietowe, dwa prawdopodobne kręgi krzyżowe, dwanaście kręgów ogonowych, częściowa prawa łopatka, częściowa k. biodrowa, prawa k. ramieniowa, osteodermy, szyjne półpierścienie kostne oraz fragmenty skamieniałej skóry. | |
| − | + | Materiał przypisany: | |
| − | + | CMN 268 (częściowy szyjny półpierścień kostny); TMP 1998.53.1 (kilka prążkowanych osteoderm). | |
| − | |||
| − | + | '''Chatakterystyka:''' Drugi gatunek, opisany w 2018 r. Charakteryzował się m.in. dużymi rogami na kościach łuskowych, wysokimi wyrostkami kolczystymi kręgów, wyprostowanymi wyrostkami kolczystymi kręgów ogonowych, przy czym wyrostki przednich kręgów ogonowych były zakrzywione do przodu, ośmioma kręgami krzyżowymi oraz obecnością dużych (28 cm), wysokich osteoderm z otwartymi, prawie stożkowatymi wierzchołkami. Od gatunku typowego różnił się wspomnianą liczbą kręgów krzyżowych oraz ich budową, mniejszą płytą kostną na pysku, a także cechami budowy osteoderm. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | {{V|''Scolosaurus''}} | |
| {{Kpt|[[Franz Nopcsa|Nopcsa]]}}, [[1928]] | | {{Kpt|[[Franz Nopcsa|Nopcsa]]}}, [[1928]] | ||
|- | |- | ||
| − | | ? | + | | = ?''[[Oohkotokia]]'' |
| {{Kpt|[[Paul Penkalski|Penkalski]]}}, [[2013]] | | {{Kpt|[[Paul Penkalski|Penkalski]]}}, [[2013]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | | {{V|''Scolosaurus cutleri''}} | |
| {{Kpt|Nopcsa}}, 1928 | | {{Kpt|Nopcsa}}, 1928 | ||
|- | |- | ||
| − | | ? | + | | = ?''Oohkotokia horneri'' |
| {{Kpt|Penkalski}}, 2013 | | {{Kpt|Penkalski}}, 2013 | ||
| + | |- | ||
| + | | {{V|''Scolosaurus thronus''}} | ||
| + | | {{Kpt|Penkalski, [[2018]]}} | ||
|} | |} | ||
| Linia 104: | Linia 110: | ||
<small> | <small> | ||
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2013) Euoplocephalus tutus and the Diversity of Ankylosaurid Dinosaurs in the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and Montana, USA. PLOS ONE 8(5): e62421. [[doi:10.1371/journal.pone.0062421]] | Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2013) Euoplocephalus tutus and the Diversity of Ankylosaurid Dinosaurs in the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and Montana, USA. PLOS ONE 8(5): e62421. [[doi:10.1371/journal.pone.0062421]] | ||
| + | |||
| + | Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]] | ||
Penkalski, P. (2013) A new ankylosaurid from the late Cretaceous Two Medicine Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica. [[doi:10.1371/journal.pone.0062421]] | Penkalski, P. (2013) A new ankylosaurid from the late Cretaceous Two Medicine Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica. [[doi:10.1371/journal.pone.0062421]] | ||
Penkalski, P.; Blows, W.T. (2013) "Scolosaurus cutleri (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences: 130110052638009. [[doi:10.1139/cjes-2012-0098]] | Penkalski, P.; Blows, W.T. (2013) "Scolosaurus cutleri (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences: 130110052638009. [[doi:10.1139/cjes-2012-0098]] | ||
| − | </small> | + | |
| + | Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur Euoplocephalus and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. [[doi:10.1127/njgpa/2018/0717]].. | ||
| + | <References/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 116: | Linia 126: | ||
[[Kategoria:Ameryka Północna]] | [[Kategoria:Ameryka Północna]] | ||
[[Kategoria:Kanada]] | [[Kategoria:Kanada]] | ||
| + | [[Kategoria:USA]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Rodzaj wielogatunkowy]] |
Aktualna wersja na dzień 15:50, 12 sie 2022
| Autor: | Janusz Mermer |
| Korekta: | Marcin Szermański, Kamil Kamiński |
| Scolosaurus (skolozaur) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Długość | > 6 m | ||||
| Masa | ok. 2 t | ||||
| Miejsce | S. cutleri Kanada ?USA S. thronus | ||||
| Czas |
ok. 77-76 ?(75) Ma | ||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||
 Czaszka osobnika przypisanego TMP 2001.42.19 (pierwotnie opisanego jako Oohkotokia horneri). Źródło: Arbour i Currie, 2013.
Porównanie wielkości Scolosaurus i człowieka. | |||||
| Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
| |||||
Wstęp
Scolosaurus cutleri to północnoamerykański, póżnokredowy przedstawiciel Ankylosauridae, przez wiele lat uważany za młodszy synonim Euoplocephalus tutus. Może być starszym synonimem Oohkotokia horneri.
S. cutleri to duży ankylozauryd – wg Penkalskiego holotypowy okaz NHMUK R5161 osiągał większe rozmiary niż jakikolwiek kampański, północnoamerykański przedstawiciel Ankylosauridae, wliczając wszystkie pewne okazy Euoplocephalus. Tak jak jego krewni zapewne posiadał kostną maczugę na końcu ogona (nie zachowała się u holotypu). Ze względu na dobry stan zachowania, holotyp S. cutleri był głównym źródłem wiedzy przy rekonstruowaniu pancerza euoplocefala gdy oba gatunki uznawano za synonimy, co oznacza że większość jego rekonstrukcji w istocie przedstawia skolozaura.
Budowa
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Skolozaura wyróżniają między innymi: pierwszy kostny półpierścień chroniący szyję (jedyny element wspólny holotypów S. cutleri i Euoplocephalus tutus) jest szeroki, po bokach znajdują się dwie osteodermy niewystające poza obręb półpierścienia, a w górnej części dwie powierzchnie poprzecinane licznymi bruzdami – zapewne ślad po osteodermach, które odpadły (u E. tutus ten element jest wąski z czterema owalnymi osteodermani wystającymi poza tylną i przednią krawędź); rozwarcie kości biodrowych mniejsze niż u innych ankylozaurydów; sigmokształtna kość promieniowa; porowata powierzchnia osteoderm; osteodermy stożkowate lub półkuliste, pozbawione kila (Arbour i Currie, 2013). Penkalski (2018) scharakteryzował skolozaura jako dużego ankylozauryda o szerokim pysku, z małą płytą kostną na kościach nosowych i dużą płytą na pysku. Inne wyróżniające go cechy dotyczą budowy rogów na kości łuskowej, zębów i kłykci potylicznych. Od innych ankylozaurydów z Alberty różnił się kształtem osteoderm pokrywających okolice lędźwi, kości krzyżowej i przedniej części ogona.
Odkrycie i historia
Holotyp Scolosaurus został znaleziony przez Williama Cutlera w 1914 roku, na terenie dzisiejszego Dinosaur Provincial Park. Istnieją wątpliwości co do dokładnego miejsca, dlatego nie jest pewne z której formacji pochodzą. Rok później okaz przewieziono do Londynu. W 1928 roku został opisany i nazwany przez Franza Nopcsę. Coombs (1971, 1978) uznał S. cutleri oraz Dyoplosaurus acutosquameus i Anodontosaurus lambei za młodsze synonimy Euoplocephalus tutus, co zostało powszechnie zaakceptowane, choć on sam wyrażał wątpliwości. Carpenter w 1982 roku zrekonstruował budowę pancerza euoplocefala bazując na holotypie skolozaura. Penkalski i Blows (2013) wykazali ważność gatunku S. cutleri. Ponadto Penkalski (2013) stwierdza, że Scolosaurus cutleri jest odrębny stratygraficznie od Anodontosaurus lambei, Euoplocephalus tutus i nowo opisanej przez siebie Oohkotokia horneri. W tym samym roku oraz 2 lata później Arbour i Currie potwierdzili odrębność skolozaura, uznając jednak Oohkotokia horneri za jego młodszy synonim. W 2018 roku Penkalski ponownie uznał Oohkotokia za ważny rodzaj. W tej samej pracy opisał on również drugi gatunek skolozaura, Scolosaurus thronus z późnej kredy Kanady.
Etymologia
Nazwa Scolosaurus oznacza "kolczastego jaszczura" (od greckiego σκῶλος/skolos). Epitet gatunkowy cutleri honoruje jego odkrywcę Williama Cutlera. Epitet drugiego gatunku thronus pochodzi z łaciny i oznacza „podwyższone siedzenie” lub „tron”, w nawiązaniu do jego pozycji stratygraficznej (górne warstwy formacji Dinosaur Park).
Gatunki
S. cutleri
Miejsce: Kanada – Alberta, wyższe pokłady formacji Oldman lub niższe pokłady formacji Dinosaur Park; ? USA – Montana, wyższe pokłady formacji Two Medicine.
Czas: ok. 77-76,5 ?(75) Ma
Materiał kopalny: Holotyp o numerze NHMUK R5161 to prawie kompletny, artykułowany szkielet; brakuje czaszki, dystalnej części ogona i pewnych elementów kończyn. Jest to jeden z najbardziej kompletnych znanych ankylozaurów.
Materiał przypisany: MOR 433 - czaszka i fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, zawierający m.in. niekompletne kręgi (1 szyjny, krzyżowe i 1 ogonowy), kość łopatkową, fragmentaryczne żebra i osteodermy (= holotyp Oohkotokia horneri, nie wszyscy się zgadzają z synonimizacją, zob. dalej); FPDM V-31 - częściowa czaszka oraz częściowo zrekonstruowany i złożony szkielet.; NSM PV 20381 - czaszka, kręgi grzbietowe i ogonowe, żebra, obie łopatki, obie k. biodrowe, częściowe k. kulszowe oraz obie k. udowe, piszczelowe i strzałkowe; TMP 2001.42.19 - czaszka, częściowy kostny półpierścień szyjny, kręgi grzbietowe, krzyżowe, ogonowe wliczając kompletną maczugę ogonową, lewa k. ramienna, lewa łopatka, prawa k. udowa, obie k. piszczelowe i osteodermy; USNM 7943 (powiązane ze sobą osteodermy, tworzące "pierścień", znaleziony na północ od Milk River, niedaleko Landslide Butte w hrabstwie Glacier (Gilmore, 1917)). Wg Penkalskiego (2018) wszystkie te okazy, z wyjątkiem holotypu, należą do O. horneri. Zamiast tego przypisał on do S. cutleri okaz AMNH 5404, wcześniej zaliczany do Euoplocephalus tutus (czaszka, kręgi, żebra, łopatka, k. ramieniowe, k. promieniowe, k. kulszowa, k. biodrowa, prawa k, udowa, k. piszczelowa, k. strzałkowa, osteodermy).
Chatakterystyka: Gatuenk typowy skolozaura. Wyróżniał się oraz dziewięcioma kręgami krzyżowymi oraz ich budową.
S. thronus
Miejsce: Kanada – Alberta, wyższe pokłady formacji formacji Dinosaur Park
Czas: ok. 76 Ma
Materiał kopalny: Holotyp (okaz ROM 1930 razem z CMN 842, wcześniej zaliczany do Euoplocephalus tutus): czaszka, trzy kręgi grzbietowe, dwa prawdopodobne kręgi krzyżowe, dwanaście kręgów ogonowych, częściowa prawa łopatka, częściowa k. biodrowa, prawa k. ramieniowa, osteodermy, szyjne półpierścienie kostne oraz fragmenty skamieniałej skóry.
Materiał przypisany: CMN 268 (częściowy szyjny półpierścień kostny); TMP 1998.53.1 (kilka prążkowanych osteoderm).
Chatakterystyka: Drugi gatunek, opisany w 2018 r. Charakteryzował się m.in. dużymi rogami na kościach łuskowych, wysokimi wyrostkami kolczystymi kręgów, wyprostowanymi wyrostkami kolczystymi kręgów ogonowych, przy czym wyrostki przednich kręgów ogonowych były zakrzywione do przodu, ośmioma kręgami krzyżowymi oraz obecnością dużych (28 cm), wysokich osteoderm z otwartymi, prawie stożkowatymi wierzchołkami. Od gatunku typowego różnił się wspomnianą liczbą kręgów krzyżowych oraz ich budową, mniejszą płytą kostną na pysku, a także cechami budowy osteoderm.
Spis gatunków
| Scolosaurus | Nopcsa, 1928 |
| = ?Oohkotokia | Penkalski, 2013 |
| Scolosaurus cutleri | Nopcsa, 1928 |
| = ?Oohkotokia horneri | Penkalski, 2013 |
| Scolosaurus thronus | Penkalski, 2018 |
Bibliografia
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2013) Euoplocephalus tutus and the Diversity of Ankylosaurid Dinosaurs in the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and Montana, USA. PLOS ONE 8(5): e62421. doi:10.1371/journal.pone.0062421
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985
Penkalski, P. (2013) A new ankylosaurid from the late Cretaceous Two Medicine Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica. doi:10.1371/journal.pone.0062421
Penkalski, P.; Blows, W.T. (2013) "Scolosaurus cutleri (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences: 130110052638009. doi:10.1139/cjes-2012-0098
Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur Euoplocephalus and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. doi:10.1127/njgpa/2018/0717..
- ↑ Rivera-Sylva, H. E., Frey, E., Stinnesbeck, W., Carbot-Chanona, G., Sanchez-Uribe, I. E., & Guzmán-Gutiérrez, J. R. (2018) "Paleodiversity of Late Cretaceous Ankylosauria from Mexico and their phylogenetic significance" Swiss Journal of Palaeontology, 137(1), 83-93. doi:10.1007/s13358-018-0153-1
