Berberosaurus

Autor:	Sebastian Oziemski, Maciej Ziegler
Korekta:	Tomasz Sokołowski, Michał Siedlecki

---

Berberosaurus (berberozaur)
Długość	5,1 m (osobnik dorastający)
Wysokość	1,65 m (w biodrach, osobnik dorastający)
Masa	220 kg (osobnik dorastający)
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Maroko - Atlas Wysoki, prowincja Warzazat (formacja Azilal - Seria kontynentalna Toundoute)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 182-185 Ma wczesna jura (toark)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Neotheropoda Ceratosauria ( ???? Dilophosauridae) ???Neoceratosauria ??? Abelisauroidea / ??? Ceratosauridae ???? Abelisauridae
Rekonstrukcja przyżyciowa z sylwetką człowieka w tle. Autor: Mario Lanzas. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eokolice wioski Toundoute (okre\u015blone jako Douar of Tazouda), \u003Ca href=\"/wiki/Maroko\" class=\"mw-redirect\" title=\"Maroko\"\u003EMaroko\u003C/a\u003E (Allain i in., 2007)|Lokalizacja typowa\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"okolice wioski Toundoute (okre\u015blone jako Douar of Tazouda), Maroko (Allain i in., 2007)|Lokalizacja typowa\n","link":"","lat":31.266192000000000206227923627011477947235107421875,"lon":-6.57584099999999960317609293269924819469451904296875,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Berberosaurus to rodzaj dość dużego teropoda żyjącego na terenie dzisiejszego Maroko pod koniec epoki wczesnej jury.

Filogeneza jest niepewna, prawdopodobnie mamy do czynienia z bazalnym ceratozaurem, ewentualnie abelizaurydem (Wang i in., 2017) albo bardziej bazalnym teropodem (Xu i in., 2009) (zob.Ceratosauria#Kladogramy).

Materiał kopalny

Skamieniałości to głównie kończyny tylne oraz kręgi nie w pełni wyrośniętego osobnika. Holotyp to niekompletny środkowy kręg szyjny (MHNM-Pt9), tylna część synsacrum (MHNMPt23), druga lewa k. śródręcza (MHNM-Pt22), niekompletna prawa k. udowa (MHNM-Pt19), przedni koniec lewej k. piszczelowej (MHNM-Pt21), tylny koniec prawej k. piszczelowej (MHNM-Pt16) i lewa k. strzałkowa(MHNM-Pt20). Został znaleziony na stanowisku Pt w osadach należących do formacji Azilal.Przypisany materiał to przedni koniec k. udowej (MHNM-To1–218) znaleziony w lokalizacji Tol należącej do tej samej formacji.

W kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Marakeszu przechowywane są również kości czaszki (kość zaoczodołowa oraz puszka mózgowa), zęby i obrotnik. Pochodzą one z tego samego poziomu stratygraficznego co szczątki przypisane do berberozaura. Być może są to kolejne szczątki tego teropoda, lecz niestety ciężko to potwierdzić ze względu na brak pokrywania się materiału kopalnego (Ibrahim i in., 2017; Mortimer, online).

Budowa i systematyka

Berberozaur prawdopodobnie był lekko zbudowanym drapieżnikiem zbliżonym wyglądem do eoabelizaura, czy saltriowenatora. Jego filogeneza jest niepewna, prawdopodobnie był on dobazalnym ceratozaurem, ewentualnie abelizaurydem (Wang i in., 2017) albo bardziej bazalnym teropodem, blisko spokrewnionym z dilofozaurem i drakowenatorem (Xu i in., 2009) (zob.Ceratosauria#Kladogramy). Wg Dal Sasso, Maganuco i Cau (2018) berberozaur jest bazalnym ceratozaurem i taksonem siostrzanym saltriowenatora, co z jednej strony potwierdza analiza filogenetyczna Delcourta (2018), z drugiej zaś wspomniana analiza umieszcza ten rodzaj jako członka neoceratozaurów, bądź bazalnym abelizauroidem.

Etymologia

Rekonstrukcja. Autor: Nobu Tamura.

Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy plemienia zamieszkującego Maroko, gdzie odkryto skamieniałości teropoda - Berberów. Epitet gatunkowy B. liassicus został nadany od wapiennych skał wczesnojurajskich (lias), w których tkwiły kości tego teropoda.

Spis gatunków

Berberosaurus	Allain, Tykoski, Aquesbi, Jalil, Monbaron, Russell i Taquet, 2007
= "Berbesaurus"	Torices et all., 2012	nomen nudum (przejęzyczenie)
B. liassicus	Allain, Tykoski, Aquesbi, Jalil, Monbaron, Russell i Taquet, 2007

Bibliografia

Allain, R., Tykoski, R., Aquesbi, N., Jalil, N.-E., Monbaron, M., Russell, D. & Taquet, P. (2007) "An abelisauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of the High Atlas Mountains, and the radiation of ceratosaurs" Journal of Vertebrate Paleontology, 27, 610-624. [2]

Dal Sasso, C., Maganuco, S., Cau, A. (2018). “The oldest ceratosaurian (Dinosauria: Theropoda), from the Lower Jurassic of Italy, sheds light on the evolution of the three-fingered hand of birds.” „PeerJ”. 6:e5976, 2018. . [3]

Delcourt, R. (2018). "Ceratosaur palaeobiology: new insights on evolution and ecology of the southern rulers". Scientific Reports. 8 (1): 9730. [4]

Ibrahim, N., Sereno, P.C., Zouhri, S., Zouhri, S. (2017). "Les dinosaures du Maroc–aperçu historique et travaux récents". Mémoires de la Société Géologique de France. 180 (4): 249–284.

Paul, G.S. (2024) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" (3 edycja) .wyd. Princeton University

Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944.

Mortimer, M. (online, 2024) [5]