Bothriospondylus: Różnice pomiędzy wersjami
m (literówka) |
|||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Wielka Brytania]] | + | | [[Wielka Brytania]] |
| + | |||
| + | <small>([[gatunek typowy]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| 156-151 [[Ma]] | | 156-151 [[Ma]] | ||
| − | <small> | + | <small>[[późna jura]] ([[kimeryd]] - [[gatunek typowy]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 44: | Linia 46: | ||
[[Neosauropoda]] | [[Neosauropoda]] | ||
| + | |||
| + | ?? [[Macronaria]] | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Bothriospondylus.jpg]] | | colspan=2 |[[Plik:Bothriospondylus.jpg]] | ||
| Linia 56: | Linia 60: | ||
[[Richard Owen|Owen]] w [[1875]] roku ustanowił na bazie kilku [[kręg]]ów nowy [[rodzaj]] i [[gatunek]] - ''Bothriospondylus suffossus''. W poczet [[rodzaj]]u, również na bazie bardzo fragmentarycznego materiału, zaliczył jeszcze kilka innych gatunków. W późniejszym czasie ''Bothriospondylus'' stał się [[takson worek|taksonem-workiem]], do którego zaliczano nowo opisane gatunki z różnych krajów ([[Wielka Brytania]], [[Francja]], [[Portugalia]], [[Argentyna]], [[Madagaskar]]) i z różnych czasów ([[jura]] - [[kreda]]). | [[Richard Owen|Owen]] w [[1875]] roku ustanowił na bazie kilku [[kręg]]ów nowy [[rodzaj]] i [[gatunek]] - ''Bothriospondylus suffossus''. W poczet [[rodzaj]]u, również na bazie bardzo fragmentarycznego materiału, zaliczył jeszcze kilka innych gatunków. W późniejszym czasie ''Bothriospondylus'' stał się [[takson worek|taksonem-workiem]], do którego zaliczano nowo opisane gatunki z różnych krajów ([[Wielka Brytania]], [[Francja]], [[Portugalia]], [[Argentyna]], [[Madagaskar]]) i z różnych czasów ([[jura]] - [[kreda]]). | ||
| − | W [[2010]] roku [[Philip Mannion]] przeprowadził rewizję [[rodzaj]]u. | + | W [[2010]] roku [[Philip Mannion]] przeprowadził rewizję tego [[rodzaj]]u. |
==Gatunki ''Bothriospondylus''== | ==Gatunki ''Bothriospondylus''== | ||
| Linia 64: | Linia 68: | ||
Ważność: ''[[nomen dubium]]'' | Ważność: ''[[nomen dubium]]'' | ||
| − | Czas: | + | Czas: [[późna jura]] ([[kimeryd]]) |
| − | [[Gatunek typowy]], znany z siedmiu [[trzon]]ów kręgów grzbietowych i krzyżowych. Przedstawiciel [[Neosauropoda]], [[młodszy synonim|młodsze synonimy]] to ''[[Ornithopsis]] suffossus'' i ''[[Pleurocoelus]] suffossus''. | + | [[Gatunek typowy]], znany z siedmiu [[trzon]]ów kręgów grzbietowych i krzyżowych. Przedstawiciel [[Neosauropoda]], a być może nawet [[Macronaria]] ([[Darren Naish|Naish]] i [[David Martill|Martill]], [[2007]]). Jego [[młodszy synonim|młodsze synonimy]] to ''[[Ornithopsis]] suffossus'' i ''[[Pleurocoelus]] suffossus''. |
====''B. robustus''==== | ====''B. robustus''==== | ||
| Linia 72: | Linia 76: | ||
Ważność: ''[[nomen dubium]]'' | Ważność: ''[[nomen dubium]]'' | ||
| − | Czas: | + | Czas: [[środkowa jura]] ([[baton]]) |
| − | + | Możliwy przedstawiciel [[Macronaria]], [[starszy synonim]] gatunku ''[[Marmarospondylus]] robustus'', znany z kręgu grzbietowego. | |
| Linia 81: | Linia 85: | ||
Ważność: ''[[nomen dubium]]'' | Ważność: ''[[nomen dubium]]'' | ||
| − | Czas: | + | Czas: [[wczesna kreda]] |
Przedstawiciel [[Sauropoda]], znany z kręgu grzbietowego z serii [[syntyp]]owej ''[[Ornithopsis]] hulkei''. | Przedstawiciel [[Sauropoda]], znany z kręgu grzbietowego z serii [[syntyp]]owej ''[[Ornithopsis]] hulkei''. | ||
| Linia 114: | Linia 118: | ||
==Nadgarstek u ?''B. madagascariensis''== | ==Nadgarstek u ?''B. madagascariensis''== | ||
| − | W roku [[2007]] [[Émilie Läng]] i [[Florent Goussard]] opisali budowę nadgarstka u ?''Bothriospondylus madagascariensis''. To bardzo ciekawe znalezisko, gdyż elementy nadgarstka zachowują
się rzadko, a jeśli już to raczej nie połą
czone - co utrudnia ich identyfikację. U zauropodomorfów ta część szkieletu znana jest przede wszystkim u ''[[Massospondylus]]'' i ''[[Plateosaurus]]''. Tym razem dokładna rekonstrukcja nadgarstka zauropoda możliwa była dzięki odnalezieniu na batońskim stanowisku Manary-Abo niemal kompletne szkieletu, opisanego przez | + | W roku [[2007]] [[Émilie Läng]] i [[Florent Goussard]] opisali budowę nadgarstka u ?''Bothriospondylus madagascariensis''. To bardzo ciekawe znalezisko, gdyż elementy nadgarstka zachowują
się rzadko, a jeśli już to raczej nie połą
czone - co utrudnia ich identyfikację. U zauropodomorfów ta część szkieletu znana jest przede wszystkim u ''[[Massospondylus]]'' i ''[[Plateosaurus]]''. Tym razem dokładna rekonstrukcja nadgarstka zauropoda możliwa była dzięki odnalezieniu na batońskim stanowisku Manary-Abo niemal kompletne szkieletu, opisanego przez [[René Lavocat|Lavocat]]a w [[1955]] roku, u którego kości kończyn przednich były połą
czone. Rekonstrukcja nadgarstka była możliwa m.in. dzięki temu, że w [[1955]] roku Lavocat wykonał jego odlew w terenie. Badania wykazały, że nadgarstek składa się z pięciu elementów - zazwyczaj u zauropodów występują
trzy lub mniej. Do tego kości ułożone są
aż w trzy rzędy. Autorzy podsumowują swoją pracę przedstawiają
c proponowaną
homologię kości madagaskarskiego zauropoda i hipotetycznego archozaurowego przodka. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 137: | Linia 141: | ||
|- | |- | ||
| = ''[[Marmarospondylus]] robustus'' | | = ''[[Marmarospondylus]] robustus'' | ||
| − | | ({{Kpt|Owen}}, 1875) | + | | ({{Kpt|Owen}}, 1875) {{Kpt|Owen}}, 1875 |
|- | |- | ||
| ''B. elongatus'' | | ''B. elongatus'' | ||
| Linia 143: | Linia 147: | ||
| ''[[nomen dubium]]'' | | ''[[nomen dubium]]'' | ||
|- | |- | ||
| − | | = ''[[Ornithopsis]] hulkei'' | + | | = ''[[Ornithopsis]] hulkei'' [partim] |
| {{Kpt|[[Harry Seeley|Seeley]]}}, [[1870]] | | {{Kpt|[[Harry Seeley|Seeley]]}}, [[1870]] | ||
|- | |- | ||
| Linia 158: | Linia 162: | ||
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | ||
| − | Läng É. & Goussard, F. 2007 | + | Läng, É. & Goussard, F. (2007) Redescription of the wrist and manus of ?Bothriospondylus madagascariensis: new data on carpus morphology in Sauropoda. Geodiversitas 29 (4): 549-560. |
| + | |||
| + | Mannion, P. (2010) A revision of the sauropod dinosaur genus 'Bothriospondylus' with a redescription of the type material of the Middle Jurassic form 'B. madagascariensis'. Palaeontology 53 (2): 277-296. | ||
| − | + | Naish, D. & Martill, D.M. (2007) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. [[doi:10.1144/0016-76492007-154]] [Supplementary information] | |
| − | Upchurch P., | + | Upchurch, P., Barret, P.M. & Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press. |
</small> | </small> | ||
Wersja z 20:05, 17 gru 2013
| Autor: | Korekta: |
| Dawid Mazurek | Tomasz Skawiński |
| Bothriospondylus (botriospondyl) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Wielka Brytania |
| Czas występowania | 156-151 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
?? Macronaria |
Trójwymiarowa rekonstrukcja dłoni i nadgarstka ?B. madagascariensis (źródło: Läng & Goussard, 2007) | |
Wstęp
Botriospondyl (Bothriospondylus, co znaczy "wykopane kręgi") to nieważny rodzaj zauropoda.
Owen w 1875 roku ustanowił na bazie kilku kręgów nowy rodzaj i gatunek - Bothriospondylus suffossus. W poczet rodzaju, również na bazie bardzo fragmentarycznego materiału, zaliczył jeszcze kilka innych gatunków. W późniejszym czasie Bothriospondylus stał się taksonem-workiem, do którego zaliczano nowo opisane gatunki z różnych krajów (Wielka Brytania, Francja, Portugalia, Argentyna, Madagaskar) i z różnych czasów (jura - kreda).
W 2010 roku Philip Mannion przeprowadził rewizję tego rodzaju.
Gatunki Bothriospondylus
Wielka Brytania
B. suffossus
Ważność: nomen dubium
Czas: późna jura (kimeryd)
Gatunek typowy, znany z siedmiu trzonów kręgów grzbietowych i krzyżowych. Przedstawiciel Neosauropoda, a być może nawet Macronaria (Naish i Martill, 2007). Jego młodsze synonimy to Ornithopsis suffossus i Pleurocoelus suffossus.
B. robustus
Ważność: nomen dubium
Czas: środkowa jura (baton)
Możliwy przedstawiciel Macronaria, starszy synonim gatunku Marmarospondylus robustus, znany z kręgu grzbietowego.
B. elongatus
Ważność: nomen dubium
Czas: wczesna kreda
Przedstawiciel Sauropoda, znany z kręgu grzbietowego z serii syntypowej Ornithopsis hulkei.
B. magnus
Ważność: nomen dubium
Czas: ?
Znany z jednego kręgu, młodszy synonim Ornithopsis hulkei, ważnego(?) przedstawiciela ?Titanosauriformes.
Francja
Bothriospondylus sp. - przedstawiciel ?Titanosauriformes. Wg D'Emica (2012) członek kladu Giraffatitan + bardziej zaawansowane brachiozaurydy. Zwany również "Damparis sauropod".
Portugalia
Bothriospondylus sp. - pięć zębów przedstawiciela ?Titanosauriformes.
Madagaskar
B. madagascariensis
Titanosauriformes incertae sedis znany z izolowanych kręgów i fragmentów kończyn (część madagaskarskiego materiału wydzielono w ważny(?) Lapparentosaurus madagascariensis).
Argentyna
Bothriospondylus sp. = rebbachizauryd Nopcsaspondylus alarconensis.
Nadgarstek u ?B. madagascariensis
W roku 2007 Émilie Läng i Florent Goussard opisali budowę nadgarstka u ?Bothriospondylus madagascariensis. To bardzo ciekawe znalezisko, gdyż elementy nadgarstka zachowują się rzadko, a jeśli już to raczej nie połą czone - co utrudnia ich identyfikację. U zauropodomorfów ta część szkieletu znana jest przede wszystkim u Massospondylus i Plateosaurus. Tym razem dokładna rekonstrukcja nadgarstka zauropoda możliwa była dzięki odnalezieniu na batońskim stanowisku Manary-Abo niemal kompletne szkieletu, opisanego przez Lavocata w 1955 roku, u którego kości kończyn przednich były połą czone. Rekonstrukcja nadgarstka była możliwa m.in. dzięki temu, że w 1955 roku Lavocat wykonał jego odlew w terenie. Badania wykazały, że nadgarstek składa się z pięciu elementów - zazwyczaj u zauropodów występują trzy lub mniej. Do tego kości ułożone są aż w trzy rzędy. Autorzy podsumowują swoją pracę przedstawiają c proponowaną homologię kości madagaskarskiego zauropoda i hipotetycznego archozaurowego przodka.
Spis gatunków
| Bothriospondylus | Owen, 1875 | nomen dubium |
| B. suffossus | Owen, 1875 | nomen dubium |
| = Ornithopsis suffossus | (Owen, 1875) von Huene, 1922 | |
| = Pleurocoelus suffossus | (Owen, 1875) | |
| B. robustus | Owen, 1875 | nomen dubium |
| = Marmarospondylus robustus | (Owen, 1875) Owen, 1875 | |
| B. elongatus | Owen, 1875 | nomen dubium |
| = Ornithopsis hulkei [partim] | Seeley, 1870 | |
| B. magnus | Owen, 1875 | = Ornithopsis hulkei |
| B. madagascariensis | Lydekker, 1895 |
Bibliografia
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Läng, É. & Goussard, F. (2007) Redescription of the wrist and manus of ?Bothriospondylus madagascariensis: new data on carpus morphology in Sauropoda. Geodiversitas 29 (4): 549-560.
Mannion, P. (2010) A revision of the sauropod dinosaur genus 'Bothriospondylus' with a redescription of the type material of the Middle Jurassic form 'B. madagascariensis'. Palaeontology 53 (2): 277-296.
Naish, D. & Martill, D.M. (2007) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. doi:10.1144/0016-76492007-154 [Supplementary information]
Upchurch, P., Barret, P.M. & Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.
